Çocuk İşitme Testinden Geçemezse Ne Yapılmalıdır?
Pediatrik işitme kaybı hem ebeveynler hem de çocuklar için korkutucu olabilmektedir. Birçok işitme sorunu, özellikle erken teşhis durumunda daha kolay bir şekilde yönetilebilmekte ve üstesinden gelinebilmektedir. İşitme testi yaptırmak, çocuğun işitme kaybından kurtulunmasına veya işitme kaybı ile yaşamayı öğrenmede yardımcı olmada ilk adımdır. Çocuk ne kadar hızlı bir şekilde yardım alırsa çocuk için o kadar iyidir.
Çocuk Ne Zaman İşitme Testi Yaptırmalıdır?
Çocuk hastanede doğduysa taburcu olmadan önce ilk işitme testi yapılmaktadır. Her bölgede, kalıcı işitme kaybı olan bebekleri tanımlayan ve bu bebekleri altı aylık olmadan hizmetler ile eşleştiren bir tespit programı vardır. Bebek ilk doğduğunda işitme testi yaptırmıyorsa, bebek üç aylık olmadan önce işitme testi yaptırılmalıdır.
Çocuk doğduğunda işitme testini geçse bile daha sonra işitmesini kaybedebilmektedir. Birçok çocuk hayatlarının ilk yıllarında işitme kaybı yaşayabilmektedir. İşitme kaybı enfeksiyon veya yaralanmalar kaynaklı olarak oluşabilmektedir. Çocuk testi geçse bile bu her zaman testi geçebileceği anlamına gelmemektedir.
Çocukta İşitme Kaybı Belirtileri
Çocuğun işitme kaybı olduğuna dair işaretleri bilmek, onun ne zaman işitme testi yaptıracağına karar vermede yardımcı olabilmektedir. Bazı ebeveynler işitme kaybını dikkat eksikliği ile karıştırmaktadır. Çocuk aşağıdaki belirtilerden herhangi birini göstermekte ise, çocuğun çocuk doktoru ile konuşulmalıdır.
- Karşısındaki kişiyi gördüklerinde tepki vermektedirler fakat bu durum adları ile seslendiklerinde olmamaktadır.
- Bazı sesleri duyuyor gibi görünürler fakat çoğunu duymamaktadırlar.
- Yüksek sese tepki vermemektedirler.
- Bir yaşına kadar “baba” ve “anne” gibi temel kelimeleri söylememektedirler.
Yeni Yürümeye Başlayan ve Daha Büyük Çocuklarda İşitme Kaybı Belirtileri
- Yönergeleri takip edememektedir.
- Gecikmeli ve belirsiz konuşmalar vardır.
- Televizyon sesinin çok yüksek olmasını tercih etmektedirler.
İşitme Testi Sırasında Ne Olur?
Çocuğa uygulanan işitme testinin türü, yaşa ve kapasiteye bağlı olmaktadır. Örneğin bebekler, bir ses duyup duymadıklarını odyologlara söyleyememektedirler. Bununla birlikte, bebekler eğer sesleri duyabiliyorlar ise, belirli bir ses seviyesindeki ve tondaki seslere tepki vermektedirler. Göz hareketleri ve başın dönmesi bile bebeğin bir ses duyduğunun bir göstergesi olabilmektedir. Sese karşı gözlemlenebilir tepkileri ölçerek işitmeyi ölçen testler “davranış testi” olarak bilinmektedir. Daha büyük çocuklardan bir ses duyduklarında bir kelime söylemeleri veya ellerini kaldırmaları istenebilmektedir.
Davranışsal işitme testi, tüm gelişim aşamalarındaki tüm çocuklar için uygun olmamaktadır. Davranış testi yapamayan çocuklar için işitsel beyin sapı yanıtı değerlendirmesi, işitme problemlerini ortaya çıkarabilmektedir. Bu tip testler sırasında kulak kanallarına kulaklıklar, çocuğun ve kulak arkasına sensörler yerleştirilebilmektedir. Kulaklıklar ses çıkarmaktadır ve sensörler beyindeki işitsel yol boyunca birçok yerde tepkiyi algılamaktadır. Bu test, işitsel yolda hasar olup olmadığını ve hangi noktada olduğunu belirleyebilmektedir.
Başka test türleri de vardır. Bazı testler beynin sese tepkisini izlemekte ve diğer testler kulağın kendisinin işlevini ve mekaniğini analiz etmektedir. Çocuğun odyologu, çocuğun yaşına, davranışlarına ve sahip olduğu koşullara göre hangi testlerin en uygun olduğuna karar verecektir.
Çocuğun İşitme Testinden Geçememesi Ne Anlama Gelmektedir?
Çocuk işitme testinden geçemezse, sakin kalmak çok önemlidir. Bazı bebekler kulaktaki tıkanıklıklardan kaynaklı veya kulaktaki sıvı nedeni ile işitme testinden geçemeyebilir. Bu sorunların çoğu kolaylıkla giderilebilmektedir. Çocuk yaklaşık 3 ay içinde tekrardan teste tabi tutulmalıdır. Bu, ebeveynlere çocukta gerçekten bir işitme kaybı var olup olmadığını veya çocukta oluşabilecek geçici bir sorun olup olmadığını göstermektedir. Eğer çocuk işitme testinde tekrardan başarısız olur ise yardım almalıdır.
İşitme Kaybının Türleri
Bazı işitme kaybı tipleri tedavi edilebilir hatta iyileştirilebilir iken bazıları ise tedavi edilememektedir. Farklı işitme kaybı türlerini anlamak, çocuğa bir teşhis konulduğunda hangi yolu izlememiz gerektiği ile ilgili ebeveyne/ bireye karar verdirmektedir.
Sensörinöral Tip İşitme Kaybı
İç kulak hasar gördüğünde ortaya çıkmaktadır. Sensörinöral tipteki işitme kaybı beynin işitsel korteks kısmındaki hasardan kaynaklı da oluşabilmektedir. Bu tip işitme kaybı genellikle kalıcıdır ve doğumda da vardır.
İletim Tip İşitme Kaybı
Sesin dış kulaktan iç kulağa doğru gitmesini engelleyen bir tıkanıklıktan kaynaklanmaktadır. Kulak enfeksiyonları ise bir diğer neden olarak sayılmaktadır. Bu tip işitme kaybı genellikle geçicidir ve ameliyat ya da ilaçlar ile tedavisi gerçekleşebilmektedir. Mümkün olan en erken sürede teşhisin konulabilmesi için erkenden tespit etmek çok önemlidir.
İşitsel İşlemleme Bozukluğu
Beynin ve kulağın birbirleri ile koordineli olamamasından meydana gelmektedir. Çoğu zaman, bu koşullara sahip bireyler gürültülü ortamlarda duymakta zorlanmaktadırlar.
İşitme kaybı dereceler ile ölçülmektedir. Hafif- orta- ileri- çok ileri olarak sınıflandırılmaktadır. Çok ileri dereceli işitme kayıpları, herhangi bir sesi tam olarak duyamama, hafif dereceli işitme kayıpları ise yalnızca belirli seslerin duyulamamasından kaynaklanmaktadır. Çocuğun odyologu, çocuğun durumu hakkında aileye daha detaylı bilgileri verebilmektedir.
Gerekli Tedaviler- Ameliyatlar
İşitme kaybının pek çok farklı türü ve işitme kaybının pek çok nedeni olduğundan, çocuk için uygun tedaviler ve müdahaleler koşullara bağlı olacaktır. İşitme kaybı için tipik tedaviler şunları içermektedir:
Ameliyat
Bazen kulaktaki hasarı onarmak için ameliyat tercih edilebilmektedir. Çocukların hasara ve işitme kaybına neden olan kulak enfeksiyonlarından kaçınmasına yardımcı olmak için kulağa tüp yerleştirmek için de cerrahiye yönelim gösterilebilmektedir.
Koklear İmplant
Koklear implant, işitme sinirini uyaran cerrahi olarak implante edilen bir cihazdır. Koklear implantlar, ileri derecede işitme kaybı olan çocuklara sesi kaydetme ve konuşmayı anlama yeteneği kazandırmakladır.
FM Sistem
Bir odyolog tarafından programlanan bir FM sisteminin kullanılması, işitsel işlemleme bozukluğu olan çocukların, arka plandaki gürültüye kıyasla konuşma ses seviyesini artırarak gürültüde konuşmayı anlamalarına yardımcı olabilmektedir.
İşitme Cihazı
İşitme cihazları, işitme kaybı için en yaygın tedavi veya müdahale şeklidir. Çocuğun odyologu, çocuk için en doğru işitme cihazını reçeteleyebilmektedir.
Makalenin orijinaline buradan ulaşabilirsiniz.
Diğer makalelerimize göz atmak için buraya tıklayabilirsiniz.
