Dinleme ve Konuşma Dil Stratejisi: Kendi Kendine Konuşma/Paralel Konuşma
Tanım: Kendi Kendine Konuşma ve Paralel Konuşma, çocuktan bir yanıt gerektirmeyen dolaylı dil stimülasyon teknikleridir.
Kendi Kendinne Konuşma: Bir yetişkin, herhangi bir zamanda gördüğü, yaptığı veya duyduğu şeyler hakkında çocukla konuşur.
Paralel Konuşma: Bir yetişkin, çocuğun herhangi bir zamanda ne yaptığı, duyduğu veya gördüğü hakkında çocukla konuşur.
Bu Strateji Nasıl Uygulanır?
Kendi kendine konuşma, genellikle bir kişinin gününün anlatımı olarak tanımlanır. Bu, bir yetişkinin çeşitli günlük görevleri yerine getirirken eylemleri hakkında konuştuğu anlamına gelir.
Paralel konuşma, başka bir kişinin, tipik olarak çocuğun eylemlerinin anlatımıdır.
Yetişkin çocuğun liderliğini takip eder ve çocuğun ne gördüğünü, duyduğunu veya dokunduğunu (paralel konuşma) veya yetişkinin ne gördüğünü, duyduğunu veya dokunduğunu (kendi kendine konuşma) 3-6 kelimelik kısa ifadelerle anlatır. (Weybright, 1985).
Bu İşitsel Sözel strateji, aşağıdaki Dinleme ve Sözlü Dil becerilerini geliştirmeye yardımcı olur:
- Ebeveynlerin çocuklarıyla etkileşim kurma yeteneği
- Alıcı dil
- Ifade edici dil
- Dilbilgisi açısından doğru yapıları kullanma becerisi
- Konuşma becerileri (Raver et al, 2012)
Bu strateji neden önemlidir?
Bu strateji,işitme güçlüğü çeken çocuk için bol miktarda dil girdisi sağlar. Çocuğun gün boyunca yeni kelime ve dilbilgisi yapılarına maruz kalma ihtiyacını hatırlaması için çocukla birlikte olan yetişkine meydan okur. Bir çocuğun kelime dağarcığının büyüme hızı, ebeveynin o çocukla konuşmak için harcadığı zamanla doğrudan ilişkilidir (Hart ve Risley, 1999).
Tartışma
Oyun, küçük bir çocuk için birincil öğrenme ve sosyal alışveriş biçimidir. Yetişkinler, oyun sırasında ve günlük rutinlerde kendi kendine konuşma ve paralel konuşmayı kullanma, kelime dağarcığı, dilbilgisi ve sosyal etkileşimleri modelleme fırsatına sahiptir. Çocuğun öğrenmek için dili duyması gerektiğinden, kendi kendine konuşma ve paralel konuşmayı kullanan yetişkinler, çocukları için doğal dil modelleri haline gelir ve çocuğun dile maruz kalmasını artırır. Unutmayın, “Dilbilgisi öğretilenden daha fazla yakalanır.” (Trelease, 2006) Bu stratejiler anlamlı etkileşimler sırasında kullanıldığında, çocuğun görebileceği, dokunabileceği veya manipüle edebileceği deneyimi, bir yetişkinden gelen eşzamanlı sözlü dil girdisi ile güçlendirilir (Ling, 1989).
Paralel konuşma ve kendi kendine konuşma, küçük bir çocuğun kelime dağarcığını artırmaya yardımcı olacak materyalleri ve eylemleri doğrudan etiketleme fırsatları sağlar. Çocuk, nesneyi veya eylemi duyduğu kelimelerle ilişkilendirebilir, bu da konuşulan kelimenin kendisine bağlı bir anlam taşıma olasılığını artırır. Bu stratejilerin anahtarı, yetişkinin çocuğun doğrudan soruları yanıtlamasını veya yorum üretmesini gerektirmemesidir. Bunun yerine, konuşmanın temel bir bileşeni olan ortak dikkat, yetişkin ve çocuk arasında yaratılır ve tartışma doğrudan eldeki nesneler ve eylemlerle ilgilidir. Yetişkinler de yorumlarını çocuğun sözdizimsel düzeyinde tutmayı unutmamalıdır.
Hart & Risley’nin çığır açan çalışması, okuldaki okuryazarlık başarısı ile bir çocuğun üç yaşından önce duyduğu konuşma miktarı arasındaki bağlantıya işaret ediyor. Çocuğuna en fazla konuşulan kelimeye ulaşan ebeveynler, günlerini anlatma eğiliminde olanlardır (Hart ve Risley, 1995).
Örnek
Kendi Kendine Konuşma (yetişkin ne yaptıkları hakkında konuşur)
“Montumu giyiyorum. Dışarısı soğuk. Ceketimin fermuarını çekeceğim.”
“Ellerimi yıkıyorum. Önce suyu açacağım. Şimdi biraz sabun alacağım. …” “Mavi blokları severim. mavi bloklarla inşa ediyorum”
Paralel Konuşma (yetişkin, çocuğun ne yaptığı hakkında konuşur)
Bir çocuk ve bakıcısı oyuncak bebeklerle oynuyor:
Bakıcı: “Bebeğinize sarılıyorsunuz. Ne güzel bir bebek!”
“Şimdi bebeğini yatağına koyuyorsun. Yorgun olmalı”
Diğer makalelerimize göz atmak için buraya tıklayabilirsiniz.
KAYNAKÇA
Hart, B., Risley, T. (1995). Meaningful differences in the everyday experience of young american children. Baltimore, MD: Paul H. Brookes Publishing Co.
Hart, B., Risley, T. (1999). The social world of children learning to talk. Baltimore, MD: Paul H. Brookes Publishing Co.
Ling, D. (1989). Foundations of spoken language for hearing-‐impaired children. Washington, DC: Alexander Graham Bell Association for the Deaf.
Raver, S. A., Bobzien, J., Richels, C., Hester, P., Michalek, A., & Anthony, N. (2012). Effects of parallel talk on the language and interactional skills of preschoolers with cochlear implants and hearing aids. Literacy Information and Computer Education Journal, 3(1), 530-‐538.
Trelease, J. (2006). The read-‐aloud handbook. New York, NY: Penguin Books
Weybright, G. (1985). Oh say what they see: an introduction to indirect language stimulation techniques. Beaverton, OR: Educational Productions.