Disleksi ve DEHB’nin Sosyal Beceriler Üzerindeki Etkisi

Disleksi

Bir çocuğun yazma, okuma ve heceleme becerilerini etkileyen bir öğrenme güçlüğüdür. Ayrıca sosyal beceri gelişimi üzerinde de etkisi vardır. İşte Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu DEHB ve disleksisi olan çocukların karşılaştığı beş yaygın sosyal zorluk:

1) Esprileri anlayamama: Okumakta zorlanan bir çocuk diğer çocuklar kadar sık okuyamayabilir. Sonuç olarak, farklı kelimelere ve bunların nasıl kullanıldığına tanıklık edemez. Bu da kelime oyunlarını ve deyimleri anlamayı çocuk için çok zor bir hale getirir.

2) Uygun kelimeleri bulmada zorluk: Disleksili bir çocuk, güçlü hissettiği konular hakkında veya hızlı bir yanıt gerektiğinde doğru kelimeleri bulamaz.

3) Sosyal ipuçlarını kaçırma: Disleksik çocuklar beden dilini, sosyal ipuçlarını ve yüz ifadelerini çözmekte zorlanır.

4) Arkadaşlarla/akranlarla mesajlaşmada zorluk: Disleksik bir çocuk, kısaltmaları heceleyemediği veya anlayamadığı için kısa mesaj göndermekten kaçınabilir.

5) Bir şeyleri yanlış hatırlama: Çocuk belirli ayrıntıları veya kelimeleri hatırlayamaz. Birinin ne söylediği konusunda kafa karışıklığına yol açabilir.

DEHB veya Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu teşhisi konan bir çocuk dürtüsel, dikkatsiz, hiperaktif veya bu üç özelliğin herhangi bir kombinasyonu olabilir. Çocuk dikkatsizse, sosyal ipuçlarını ve beden dili sinyallerini gözlemlemekte zorlanabilir. Dikkati aniden başka bir şeye kayabilir veya zihni dağılabilir.

Çocuk hiperaktif ve/veya dürtüsel ise, bir konuşma sırasında sürekli başkalarının sözünü kesebilir ve sırasını beklemekte zorlanabilir. Çocuk bilerek bu şekilde davranmaz ancak çevresindeki diğer insanlar sinirlenebilir ve hatta gücenebilir.

Sosyal Beceri Yetkinliğinin Önemi

Sosyal yeterlilik kişiler arası becerileri ifade eder. Bunlar, sosyal ilişkilerde değer verilen hem sözlü hem de sözsüz davranışlardır.

Öğrenme güçlüğü olan bir çocuk arkadaşları, ailesi, akranları, öğretmenleri ve tanıdıkları ile ilişki kurmakta ve sürdürmekte zorlanabilir. Örneğin, çocukta dil işleme bozukluğu varsa, karşısındaki kişinin ne dediğini anlamakta zorlanabilir.

Çocuk fikirlerini konuşma yoluyla ifade etmekte güçlük çekebilir. Bu sorunlar anlamlı kişilerarası ilişkiler kurmayı önemli ölçüde engelleyebilir.

Sosyal Etkileşimin 3 Unsuru

Her kişilerarası etkileşimin üç bileşeni vardır:

1.Sosyal Alım: Sohbet Sanatı, diğer kişinin söylediklerini not alma ve anlama, beden dili, kültüre özgü davranışlar, ses vurgusu ve göz teması. Öğrenme sorunları olan bir çocuk, söylenmeyen ve konuşulan ipuçlarını algılayamayabilir. Ayrıca başkalarının ruh hallerini ve anlamlarını yanlış okuyabilirler.

2. İçsel Süreç: Duygusal Kontrolünüzü Geliştirin, tepkilerinizi ve duygularınızı belirleyip yönetin ve başkalarının söylediklerini yorumlayın. Öğrenme bozukluğu teşhisi konan bir çocuk, başka bir kişinin ruh halini, anlamını ve kelimelerini yanlış yorumlayabilir veya gözden kaçırabilir. Bilgiyi yanlış işleyebilirler. Bu da uygunsuz tepkilere ve/veya sonuçlara yol açar.

3. Sosyal Çıktı: çocuğun beden dili, konuşma ve jestler yoluyla diğer insanlarla nasıl iletişim kurduğu ve tepki verdiği. Öğrenme güçlüğü olan bir çocuk gergin kıkırdamalar, alakasız cevaplar, kızgın sözler vb. gibi uygunsuz tepkiler verebilir, iyi yanıt vermeyebilir.

Diğer makalelerimize göz atmak için buraya tıklayabilirsiniz.