Otizmli Çocukların Göz Teması Kurmasına Yardımcı Olmak İçin 4 İpucu

Otizm spektrum bozukluğu (ASD) olan çocuklar, diğer çocuklar kadar insanların gözlerine fazla dikkat etmezler. Göz teması doğal olarak gerçekleşmediğinde, iletişim kurma ve etkileşimde zorluklar yaratır. Çünkü göz teması:

• Dikkat ettiğinizi gösterir.
• Birinin söyleyecekleriyle ilgilendiğinizi gösterir.
• Birinin nasıl hissettiğini anlamanıza yardımcı olur. (örn. sıkılmış gibi görünüyor mu? Mutlu mu? Üzgün mü?)
• Birini gerçekten ne demeye çalıştığını (Dürüst olup olmadığını, şaka yaptığını, bir şeyler sakladığını ya da alay ettiğini) anlamaya olanak sağlar. Gözler birinin sözlerinin ardındaki anlamı ortaya çıkarabilir.

Birinin gözlerini “okuyabilmek”, mesaj gönderip almanın ve insanlarla bağlantı kurabilmenin gerçekten önemli bir parçasıdır. Bu yüzden ASD’li küçük çocukları teşvik etmek istediğimiz bir şeydir.

  Çocukların hayatlarındaki önemli insanlarla doğal, günlük etkileşimler sırasında göz teması hakkında bilgi edinmeleri gerekir.

  Çocuğunuzun başkalarının gözlerini fark etme ve göz temasını kullanma yeteneğini geliştirmesine yardımcı olmak için yapabileceğiniz birçok şey vardır. Bir çocuğu göz teması kurmaya zorlayamazsınız ya da onun için hiçbir anlamı olmayan bir anda öğretmeye çalışamazsınız. Çocukların hayatlarındaki önemli insanlarla doğal, günlük etkileşimler sırasında göz teması hakkında bilgi edinmeleri gerekir. Çocuğunuz kendisi için anlamlı olan bir etkinlik sırasında gerçekten meşgul ve bağlıysa, göz temasını kullanmak için motive olacak ve etkileşimde bulunduğumuzda neden birbirimize baktığımızı öğrenecektir.

Anlamlı, günlük etkileşimler sırasında çocuğunuzun liderliğini izlerseniz ve bu dört basit ipucunu takip ederseniz, çocuğunuzun size bakması için zemin hazırlarsınız:

1 – Göz Teması İçin Yüz yüze olun:

Çocuğunuzun gözlerinizi fark etmesine yardımcı olmanın ilk adımı, göz temasını teşvik edecek fiziksel bir konumda olduğunuzdan emin olmaktır -Yani yüz yüze ve onun fiziksel seviyesinde olmak-. Çocuğunuz yerde yatıyorsa, onunla birlikte yere yatın ve onunla yüzleşin. Bir masada oturuyorsa, tam karşısına, belki de alçak bir sandalyeye oturun, böylece onunla göz göze gelebilirsiniz. Kendinizi bu şekilde konumlandırmak çocuğunuzun gözlerinizi görmesini kolaylaştıracak ve çocuğunuzun size ne zaman baktığını görmenizi kolaylaştıracaktır. Onun seviyesindeyseniz, sizi fark etmesi ve size bakarak eğlenceli bir anı sizinle paylaşmak istemesi daha olasıdır.

2 – Bekle, bekle, bekle:

Çocukların göz teması hakkında bilgi edinmelerine yardımcı olmanın bir başka yolu da günlük rutinlerinizde ve aktivitelerinizde önemli anlarda beklemektir. Bir aktivitenin önemli bir bölümünden hemen önce bekleyerek, arabanın rampadan aşağı inmesine izin vermeden hemen önce veya bazı baloncukları patlatmadan hemen önce olduğu gibi beklenti oluşturur ve çocuğunuzun dikkatini çeker. Bu anlarda beklerken yüz yüze geliyorsanız, çocuğunuzun daha sonra ne olacağını görmek için size bakması ve aktiviteyi devam ettirmenizi istemek için gözlerini kullanması daha olasıdır.

3 – Çocuğunuza bakması için bir neden verin:

Beklenmedik bir şey yapmak veya yanlış şekilde yapmak çocuğunuzun dikkatini çekmenin ve göz temasını teşvik etmenin harika bir yoludur.

Çocuğunuzun ayakkabısını şakacı bir şekilde yanlış ayağa koyarsanız, yanlışlıkla çatal yerine bir kaşık teklif ederseniz veya yanlış yere bir puzzle parçası koyarsanız, büyük olasılıkla bir tepki alır ve çocuğunuzu size bakmasını ve düzeltmenizi istemesini teşvik eder.

4 – Doğru aktiviteyi seçin:

ASD’li birçok küçük çocuk oyun oynarken dikkatlerini bir oyuncakla bir kişi arasında kaydırmayı zor buluyor. Bu, bir oyuncakla oynarken göz temasını teşvik etmenin zor olabileceği anlamına gelir. Göz temasını teşvik etmek için en uygun zaman; gıdıklama, kovalama veya saklambaç gibi insan oyunları sırasında, sadece siz ve çocuğunuz birlikte oynadığı zamandır. Dikkat çekmek için bir oyuncak olmadan, odak, oyundaki insanlar üzerinde olabilir. Oyunda önemli bir andan hemen önce beklerseniz, çocuğunuzun heyecanını göstermek ve oyuna devam etmenizi istemek için size bakması muhtemeldir.

Göz teması hakkında hatırlanması gereken en önemli şey, çocukların bunu öğrenmeleri ve motive edici, günlük etkileşimler sırasında kullanmaları gerektiğidir. Çocuklar eğlenirken ve gerçekten bir faaliyette bulunduklarında başkalarına bakma olasılıkları daha yüksektir. Bu motive edici anlarda göz temasını teşvik etmek için yukarıdaki ipuçlarını kullanmak, çocuğunuzun neden ve ne zaman başkalarının gözlerine baktığımızı öğrenmesine yardımcı olacaktır.

Diğer makalelerimize göz atmak için buraya tıklayabilirsiniz.

Lauren Lowry tarafından yazılmıştır.

Hanen SLP ve Klinik Personel Yazarı

Kaynak

Makalenin orijinal haline buradan ulaşabilirsiniz.