İlişkide Gaslighting Nedir?
Gaslighting (psikolojik manipülasyon), bir ilişkide bir kişinin diğerini psikolojik olarak manipüle etme ve onun gerçeklik algısını sorgulatma eylemidir. bu davranışı sergileyen kişi, genellikle partnerini sürekli şüphe altında tutar ve kendi davranışlarını haklı çıkarmak için yalanlar söyler. Bu durum, mağdurun kendi algılarına ve hafızasına güvenini azaltabilir ve ciddi duygusal zarara yol açabilir. Gaslighting, genellikle psikolojik istismarın bir biçimi olarak kabul edilir ve uzun süreli etkileri olabilir. Bu tür davranışlara maruz kalan kişiler, genellikle profesyonel destek alarak bu durumdan kurtulabilirler.
Psikolojik manipülasyonun ilişkideki etkileri uzun süreli olabilir ve mağdurun duygusal sağlığını olumsuz etkileyebilir. Mağdur kendini sürekli olarak yanlış ve yetersiz hissedebilir, karar verme yeteneğini kaybedebilir ve izole hissedebilir. Bu davranış, ilişkide güç dengesizliği yaratır ve genellikle manipülatif ve kontrol edici bir davranış biçimidir. Böyle bir durumla karşılaşan kişilerin profesyonel yardım alması ve destekleyici bir sosyal çevre edinmesi önemlidir. Bu, kişinin durumu anlamasına ve gerekli değişiklikleri yapmasına yardımcı olabilir.
Gaslighting, ilişkilerde bir tür duygusal istismardır. Bir kişinin amacını yanlış hatırladığına veya olayları yanlış yorumladığına ikna ettiğinde olur. Gaslighter diğer kişiyi manipüle etmeye çalışır ve kendi duygu ve düşüncelerini gerçekmiş gibi sunar.
Gaslighting’i olduğu gibi tanımanın yolları vardır. Ancak, manipüle edilen siz olduğunuzda bu işaretleri fark etmek zor olabilir. Aşağıda, Gaslighting’in belirtilerini nasıl tanıyacağınızı ve bunların zihinsel sağlığınız üzerindeki etkilerini nasıl anlayacağınızı öğreneceksiniz.
Gaslighting sağlıksız ilişkilerde görülen yaygın bir istismar şeklidir. Her yaştaki romantik ilişkilerde görülebilir. Genç ilişkilerde, yetişkin ilişkilerde ve hatta evlilikte.
Gaslighting ilişki başlangıcında yaşanmayabilir. Gaslihting’i yapan kişi ilk önce güven inşa edebilir, bu da Gaslighting’in neden uzun süre tanınmadığının nedenidir.
Araştırmalar, insanların kendi gerçekliklerini manipüle etmek için kurbanlarına karşı cinsiyete dayalı klişe ve diğer eşitsizlikleri kullandıklarında Gaslighting’in yaşandığını göstermektedir. İlişkilerde Gaslighting aile içi istismarda yaygındır.
Gaslighting düşüncelerinizden ve duygularınızdan şüphe etmenizi sağlayan kötü niyetli bir taktiktir. Küçük şekillerde başlayabilir, sonra yanlış bir gerçeklik algısına dönüşebilir. Küçük olaylardan meydana gelebilir, bu nedenle özellikle eşinize güvendiğiniz bir ilişkide bu problemi fark etmek zorlaşır.
Gaslighter’ın partnerinin başarısının ve diğer ilişkilerinin önemsiz olduğuna ikna etmesi yaygın bir örnektir. Amaç, istismarcıyı kurbanın hayatındaki en önemli kişi yapmaktır.
İlişkide gaslighting belirtileri şunlardır:
- Gerçeklik Algısının Sorgulanması: Partnerinizin sürekli olarak anılarınızı veya olayları sorgulaması ve gerçeklik algınızı zayıflatması.
- Kendine Güvensizlik: Kendi hafızanıza ve kararlarınıza sürekli şüphe duymaya başlamak.
- Sürekli Özür Dileme: Her şey için sürekli olarak partnerinizden özür dileme ihtiyacı hissetmek.
- İzolasyon: Dostlarınızdan ve ailenizden uzaklaşmak ve yalnız hissetmek.
- Kafa Karışıklığı ve Belirsizlik: Karar verme konusunda zorluk çekmek ve sürekli belirsizlik içinde olmak.
- Kontrol Edilme Hissi: Partnerinizin sizi sürekli olarak kontrol ettiğini hissetmek.
Gaslighting Etkisi
Gaslighting ruh sağlığınız için kötüdür. Akıl sağlığınızdan şüphe duymanıza neden olabilir ve gerçeği yalanlardan ayırt etmenizi zorlaştırabilir. Sağlıksız ve birbirine bağımlı ilişkiler yaratır ve ayrılmak imkânsız gelebilir.
Güven Kaybetme: Gaslightingten kurtulmak zor olabilir. Bu duygusal istismar sırasında tüm güven kaybolur. Neyin gerçek ve doğru olduğunu ayırt etmekte zorlanabilirsiniz.
Deliymiş Gibi Hissetmek: Bu istismara alıştığınızda eşiniz size “çılgın’’ ve ‘’ deli’’ gibi kelimeler kullanabilir. Sizin kendinizi sorgulamanıza neden olurlar. Deli olduğunun söylenmesi ruh sağlığınızı damgalar. Akıl sağlığınız size karşı bir silah olarak kullanılır ve bu, arkadaşlarınız ve aileniz nezdinde güvenilirliğinizi kaybetmekten korkmanıza neden olabilir.
Tedavi Görmekte Zorluk: Eğer istismarı tanımıyorsanız, Gaslighting için yardım almak zorlayıcı olabilir. Eğer bu istismara alıştıysanız (Gaslight olduysanız) eşinizin davranışı size yanlış veya tehlikeli görünmeyebilir. Sizi hala önemsedikleri için minnettar bile hissedebilirsiniz. Bu istismarı yapan kişiler, kurbanları yardım aramaya çalışırsa onları suçlu hissettirebilir ve akıl sağlıklarını sorgulatırlar.
Kendini Korumak: İlişkinizde bu istismarı yaşıyorsanız, bu sizin suçunuz değil. İstismarı engellemek şöyle dursun fark etmek bile zor olabilir. İşaretleri tanımak ve deli olmadığınızı anlamak istismarın akıl sağlığınızı etkilemesini önlemeye yardımcı olabilir.
Gaslight’ın Uyarı İşaretleri: Birinin sizi gaslight etmeye çalıştığını bilmenize yardımcı olacak yaygın davranışlar ve özellikler var.
- Beyaz yalanlar söyler
- Kanıtınız olsa bile bir şeyi inkâr ederler
- Kendi kararından şüphe etmenizi sağlarlar
- Başkalarına güvenmemeyi veya insanlara olan ilginizi ve dikkatinizi onlardan uzaklaştıran şeylere ilginizi kaybettirmeye çalışırlar
- Sizi yıpratır, bitkin ya da umutsuz hissetmenize neden olurlar
Zor fakat sağlıksız bir ilişkiyi bırakabilirsiniz. Yardım istemek sizin daha hızlı iyileşmenizi sağlayabilir. Gaslight olduğunuz için tedavi alma konusunda ruh sağlığı uzmanlarıyla ve birincil bakım veren sağlık personelleriyle konuşabilirsiniz.
Suistimal edildiğiniz bir ilişkiden ayrıldıktan sonra, hayatınızdaki pozitifliği tekrar doğrulamaya odaklanabilirsiniz. Bildiğiniz gibi doğru olanı günlüğe kaydetmek ve yazmak yararlı olabilir. Sizi ve gerçekliğinizi onaylayan insanlarla kendinizi kuşatmanız toparlanmanıza yardımcı olacaktır.
Makalenin Orjinaline Ulaşmak İçin
Gaslighting konsuunda DİLGEM psikologlarından destek almak için: ŞUBELERİMİZ
