Otizm Semptomları

Otizm Semptomları

Otizm Semptomlarına Genel Bakış

Otizm spektrum bozukluğu, bir kişinin başkalarını nasıl algıladığını ve başkalarıyla nasıl sosyalleştiğini etkileyen, sosyal etkileşim ve iletişimde sorunlara neden olan beyin gelişimi ile ilgili bir durumdur. Bozukluk ayrıca sınırlı ve tekrarlayan davranış kalıplarını da içerir. Otizm spektrum bozukluğundaki “spektrum” terimi, geniş bir semptom ve şiddet yelpazesini ifade eder.

Otizm spektrum bozukluğu, daha önceden ayrı olarak kabul edilen durumları içerir – otizm, Asperger sendromu, çocuklukta dezintegratif bozukluk ve yaygın gelişimsel bozukluğun belirtilmemiş bir formudur. Bazı insanlar, genellikle otizm spektrum bozukluğunun hafif ucunda olduğu düşünülen “Asperger sendromu” terimini kullanıyor.

Otizm spektrum bozukluğu erken çocukluk döneminde başlar ve bunun sonucunda toplumda, örneğin sosyal olarak sorunlara, okulda ve işyerinde işlevsellik sorunlarına neden olur. Genellikle çocuklar ilk yıl içinde otizm belirtileri gösterirler. Az sayıda çocuk ilk yıl normal olarak gelişiyor ve daha sonra otizm semptomları geliştirdiğinde 18 ila 24 aylık arasında bir gerileme döneminden geçiyor gibi görünüyor.
Otizm spektrum bozukluğunun tedavisi bulunmamakla birlikte, yoğun ve erken tedavi birçok çocuğun hayatında büyük bir fark yaratabilir.

Belirtiler

Bazı çocuklar, erken bebeklik döneminde, göz temasında azalma, adlarına yanıt vermeme veya bakıcılara karşı ilgisizlik gibi otizm spektrum bozukluğu belirtileri gösterir. Diğer çocuklar, yaşamlarının ilk birkaç ayı veya yılı boyunca normal olarak gelişebilir, ancak daha sonra aniden içine kapanık veya saldırgan hale gelebilir veya halihazırda edindikleri dil becerilerini kaybederler. Belirtiler genellikle 2 yaşına kadar görülür.
Otizm spektrum bozukluğu olan her çocuğun, düşük işlevsellikten yüksek işlevselliğe kadar benzersiz bir davranış modeli ve şiddet düzeyi olması muhtemeldir.
Otizm spektrum bozukluğu olan bazı çocuklar öğrenmede güçlük çekerler ve bazılarında normalden daha düşük zekâ belirtileri vardır. Bozukluğu olan diğer çocuklar normal ila yüksek zekaya sahiptir- çabuk öğrenirler, ancak iletişim kurmada ve günlük yaşamda bildiklerini uygulamada ve sosyal durumlara uyum sağlamada sorun yaşarlar.
Her çocuktaki semptomların benzersiz oluşu nedeniyle, şiddeti belirlemek bazen zor olabilir. Genellikle, bozuklukların düzeyine ve bunların işlev görme yeteneğini nasıl etkilediğine dayanır.

Aşağıda, otizm spektrum bozukluğu olan kişiler tarafından gösterilen bazı yaygın belirtiler bulunmaktadır.

Sosyal iletişim ve etkileşim

Otizm spektrum bozukluğu olan bir çocuk veya yetişkin, aşağıdaki belirtilerden herhangi biri de dahil olmak üzere sosyal etkileşim ve iletişim becerileri ile ilgili sorunlar yaşayabilir:

  • Adına yanıt vermiyor veya bazen sizi duymuyormuş gibi görünüyor.
  • Sarılmaya ve sarılmaya direnir ve yalnız oynamayı, kendi dünyasına çekilmeyi tercih eder gibi görünür.
  • Göz teması zayıf ve yüz ifadesi yok.
  • Konuşamıyor ya da konuşmayı geciktiriyor, önceki sözcük veya cümleleri söyleme yeteneğini kaybediyor.
  • Bir sohbet başlatamaz , devam ettiremez , yalnızca istekte bulunmak veya öğeleri etiketlemek için sohbet başlatır.
  • Anormal bir ton veya ritimle konuşur,şarkı söyleyen bir ses veya robot benzeri bir konuşma kullanabilir.
  • Kelimeleri veya cümleleri kelimesi kelimesine tekrarlar, ancak bunları nasıl kullanacağını anlamaz.
  • Basit soruları veya yönergeleri anlamıyor gibi görünüyor.
  • Duyguları veya hisleri ifade etmez ve başkalarının duygularından habersiz görünür.
  • İlgiyi paylaşmak için nesneleri işaret etmez veya getirmez.
  • Pasif, agresif veya yıkıcı olarak sosyal etkileşime uygunsuz bir şekilde yaklaşır.
  • Diğer insanların yüz ifadelerini, vücut duruşlarını veya ses tonlarını yorumlamak gibi sözel olmayan ipuçlarını tanımakta güçlük çeker.

Davranış kalıpları

Otizm spektrum bozukluğu olan bir çocuk veya yetişkin, aşağıdaki belirtilerden herhangi biri de dahil olmak üzere sınırlı, tekrarlayan davranış kalıplarına, ilgi alanlarına veya etkinliklere sahip olabilir:

  • Sallanma, dönme veya el çırpma gibi tekrarlayan hareketler sergiler.
  • Isırmak veya kafaya vurmak gibi kendine zarar verebilecek faaliyetlerde bulunur.
  • Belirli rutinler veya ritüeller geliştirir ve en ufak bir değişiklikte rahatsız olur.
  • Koordinasyon sorunları var veya sakarlık veya parmak uçlarında yürüme gibi garip hareket kalıpları var ve garip, katı veya abartılı vücut dili var.
  • Bir oyuncak arabanın dönen tekerlekleri gibi bir nesnenin ayrıntılarından etkilenir, ancak nesnenin genel amacını veya işlevini anlamaz.
  • Işığa, sese veya dokunmaya karşı alışılmadık derecede hassastır, ancak ağrı veya sıcaklığa karşı kayıtsız olabilir.
  • Taklit veya hayal ürünü oyunlara katılmaz.
  • Anormal yoğunlukta veya odakta bir nesneye veya aktiviteye sabitlenir.
  • Sadece birkaç yiyecek yemek veya belirli bir dokuya sahip yiyecekleri reddetmek gibi belirli yiyecek tercihleri ​​​​vardır.

Otizm spektrum bozukluğu olan bazı çocuklar, olgunlaştıkça, başkalarıyla daha fazla meşgul olurlar ve davranışta daha az rahatsızlık gösterirler. Bazıları, genellikle en az ciddi sorunları olanlar, sonunda normal veya normale yakın yaşamlara sahip olabilir. Ancak diğerleri, dil veya sosyal becerilerde zorluk çekmeye devam eder ve gençlik yılları daha kötü davranışsal ve duygusal sorunları beraberinde getirebilir.

Ne Zaman Doktora Görünmeli?

Bebekler kendi hızlarında gelişir ve çoğu ebeveynlik kitaplarında bulunan kesin zaman çizelgelerini takip etmez. Ancak otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar genellikle 2 yaşından önce bazı gecikmiş gelişim belirtileri gösterirler.

Çocuğunuzun gelişimiyle ilgili endişeleriniz varsa veya çocuğunuzun otizm spektrum bozukluğu olabileceğinden şüpheleniyorsanız, endişelerinizi doktorunuzla görüşün. Bozuklukla ilişkili semptomlar, diğer gelişimsel bozukluklarla da bağlantılı olabilir.

Otizm spektrum bozukluğunun belirtileri genellikle gelişimin erken dönemlerinde, dil becerilerinde ve sosyal etkileşimlerde bariz gecikmeler olduğunda ortaya çıkar. Çocuğunuzun bilişsel, dil ve sosyal becerilerinde gecikmeler olup olmadığını belirlemek için doktorunuz, aşağıdaki durumlarda gelişim testleri önerebilir:

  • 6.aya kadar bir gülümsemeyle veya mutlu bir ifadeyle yanıt vermiyorsa
  • 9.aya kadar sesleri veya yüz ifadelerini taklit etmiyorsa
  • 12 .aya kadar agulamaz veya babıldamazsa
  • 14.aya kadar – işaret etme ya da bay bay – jest yapmaz
  • 16 .aya kadar tek kelime söylemez
  • 18.aya kadar “inanmış gibi yapma oyunu” oynamıyor veya rol yapmıyor
  • 24.aya kadar iki kelimelik cümleler söylemiyorsa
  • Herhangi bir yaşta dil becerilerini veya sosyal becerilerini kaybediyorsa

Nedenler

Otizm spektrum bozukluğunun bilinen tek bir nedeni yoktur. Bozukluğun karmaşıklığı ve semptomların ve şiddetinin değiştiği gerçeği göz önüne alındığında, muhtemelen birçok neden vardır. Hem genetik hem de çevre bir rol oynayabilir.

Genetik:Otizm spektrum bozukluğunda birkaç farklı genin rol aldığı görülmektedir. Bazı çocuklar için otizm spektrum bozukluğu, Rett sendromu veya frajil X sendromu gibi genetik bir bozuklukla ilişkilendirilebilir. Diğer çocuklar için genetik değişiklikler (mutasyonlar) otizm spektrum bozukluğu riskini artırabilir. Yine başka genler beyin gelişimini veya beyin hücrelerinin iletişim şeklini etkileyebilir veya semptomların şiddetini belirleyebilir. Bazı genetik mutasyonlar kalıtsal gibi görünürken, diğerleri kendiliğinden oluşur.

Çevresel faktörler:Araştırmacılar şu anda viral enfeksiyonlar, ilaçlar veya hamilelik sırasındaki komplikasyonlar veya hava kirleticileri gibi faktörlerin otizm spektrum bozukluğunu tetiklemede rol oynayıp oynamadığını araştırıyorlar.

Aşılar ve otizm spektrum bozukluğu arasında bağlantı yoktur

Otizm spektrum bozukluğundaki en büyük tartışmalardan biri, bozukluk ile çocukluk aşıları arasında bir bağlantı olup olmadığı üzerine odaklanıyor. Kapsamlı araştırmalara rağmen, güvenilir bir çalışma otizm spektrum bozukluğu ile herhangi bir aşı arasında bir bağlantı göstermedi. Aslında, yıllar önce tartışmayı ateşleyen orijinal çalışma, zayıf tasarım ve şüpheli araştırma yöntemleri nedeniyle geri çekildi.

Çocukluk aşılarından kaçınmak, çocuğunuzu ve diğerlerini boğmaca (boğmaca), kızamık veya kabakulak gibi ciddi hastalıklara yakalanma ve yayma tehlikesiyle karşı karşıya bırakabilir.

Risk faktörleri

Otizm spektrum bozukluğu tanısı konan çocuk sayısı artıyor. Bunun daha iyi tespit ve raporlamadan mı yoksa vaka sayısında gerçek bir artıştan mı yoksa her ikisinden mi kaynaklandığı net değil.

Otizm spektrum bozukluğu tüm ırk ve milletlerden çocukları etkiler, ancak bazı faktörler çocuğun riskini artırır. Bunlar şunları içerebilir:

Çocuğunuzun cinsiyeti: Erkeklerin otizm spektrum bozukluğu geliştirme olasılığı kızlara göre yaklaşık dört kat daha fazladır.

Aile öyküsü: Otizm spektrum bozukluğu olan bir çocuğu olan ailelerin, bozukluğu olan başka bir çocuğa sahip olma riski daha yüksektir. Otizm spektrum bozukluğu olan bir çocuğun ebeveynlerinin veya akrabalarının, sosyal veya iletişim becerileriyle ilgili küçük sorunlar yaşamaları veya bozukluğa özgü belirli davranışlarda bulunmaları da nadir değildir.

Diğer bozukluklar: Belirli tıbbi durumları olan çocukların otizm spektrum bozukluğu veya otizm benzeri semptomlar açısından normalden daha yüksek riskleri vardır. Örnekler arasında entelektüel sorunlara neden olan kalıtsal bir hastalık olan fragile X sendromu; beyinde iyi huylu tümörlerin geliştiği bir durum olan tuberoskleroz; ve Rett sendromu, neredeyse sadece kızlarda meydana gelen ve kafa büyümesinin yavaşlamasına, zihinsel engelliliğe ve amaçlı el kullanımının kaybına neden olan genetik bir durum.

Son derece erken doğan bebekler: 26. gebelik haftasından önce doğan bebeklerde otizm spektrum bozukluğu riski daha yüksek olabilir.

Ebeveynlerin yaşları: Daha büyük ebeveynlerden doğan çocuklar ile otizm spektrum bozukluğu arasında bir bağlantı olabilir, ancak bu bağlantıyı kurmak için daha fazla araştırma yapılması gerekiyor.

Komplikasyonlar

Sosyal etkileşimler, iletişim ve davranışla ilgili sorunlar şunlara yol açabilir:

  • Okulda ve başarılı öğrenmeyle ilgili sorunlar
  • İstihdam sorunları
  • Bağımsız yaşayamama
  • Sosyal izolasyon
  • Aile içi stres
  • Mağduriyet ve zorbalık

Önleme

Otizm spektrum bozukluğunu önlemenin bir yolu yok ama tedavi seçenekleri vardır. Erken teşhis ve müdahale çok faydalıdır. Davranış, beceri ve dil gelişimini iyileştirebilir. Ancak müdahale her yaşta faydalıdır. Çocuklar genellikle otizm spektrum bozukluğu semptomlarını aşmasalar da işlevselliği arttırmayı öğrenebilirler.

Diğer makalelerimize göz atmak için buraya tıklayabilirsiniz.

Makalenin orijinalini buradan bulabilirsiniz.

Kaynakça

  1. Autism spectrum disorder (ASD). Centers for Disease Control and Prevention. https://www.cdc.gov/ncbddd/autism/facts.html. Accessed April 4, 2017.
  2. Uno Y, et al. Early exposure to the combined measles-mumps-rubella vaccine and thimerosal-containing vaccines and risk of autism spectrum disorder. Vaccine. 2015;33:2511.
  3. Taylor LE, et al. Vaccines are not associated with autism: An evidence-based meta-analysis of case-control and cohort studies. Vaccine. 2014;32:3623.
  4. Weissman L, et al. Autism spectrum disorder in children and adolescents: Overview of management. https://www.uptodate.com/home. Accessed April 4, 2017.
  5. Autism spectrum disorder. In: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders DSM-5. 5th ed. Arlington, Va.: American Psychiatric Association; 2013. http://dsm.psychiatryonline.org. Accessed April 4, 2017.
  6. Weissman L, et al. Autism spectrum disorder in children and adolescents: Complementary and alternative therapies. https://www.uptodate.com/home. Accessed April 4, 2017.
  7. Augustyn M. Autism spectrum disorder: Terminology, epidemiology, and pathogenesis. https://www.uptodate.com/home. Accessed April 4, 2017.
  8. Bridgemohan C. Autism spectrum disorder: Surveillance and screening in primary care. https://www.uptodate.com/home. Accessed April 4, 2017.
  9. Levy SE, et al. Complementary and alternative medicine treatments for children with autism spectrum disorder. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America. 2015;24:117.
  10. Brondino N, et al. Complementary and alternative therapies for autism spectrum disorder. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. http://dx.doi.org/10.1155/2015/258589. Accessed April 4, 2017.
  11. Volkmar F, et al. Practice parameter for the assessment and treatment of children and adolescents with autism spectrum disorder. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry. 2014;53:237.
  12. Autism spectrum disorder (ASD). Eunice Kennedy Shriver National Institute of Child Health and Human Development. https://www.nichd.nih.gov/health/topics/autism/Pages/default.aspx. Accessed April 4, 2017.
  13. American Academy of Pediatrics policy statement: Sensory integration therapies for children with developmental and behavioral disorders. Pediatrics. 2012;129:1186.
  14. James S, et al. Chelation for autism spectrum disorder (ASD). Cochrane Database of Systematic Reviews. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD010766.pub2/abstract;jsessionid=9467860F2028507DFC5B69615F622F78.f04t02. Accessed April 4, 2017.
  15. Van Schalkwyk GI, et al. Autism spectrum disorders: Challenges and opportunities for transition to adulthood. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America. 2017;26:329.
  16. Autism. Natural Medicines. https://naturalmedicines.therapeuticresearch.com. Accessed April 4, 2017.
  17. Autism: Beware of potentially dangerous therapies and products. U.S. Food and Drug Administration. https://www.fda.gov/ForConsumers/ConsumerUpdates/ucm394757.htm?source=govdelivery&utm_medium=email&utm_source=govdelivery. Accessed May 19, 2017.
  18. Drutz JE. Autism spectrum disorder and chronic disease: No evidence for vaccines or thimerosal as a contributing factor. https://www.uptodate.com/home. Accessed May 19, 2017.
  19. Weissman L, et al. Autism spectrum disorder in children and adolescents: Behavioral and educational interventions. https://www.uptodate.com/home. Accessed May 19, 2017.
  20. Huebner AR (expert opinion). Mayo Clinic, Rochester, Minn. June 7, 2017.