Down Sendromunda Dil ve Konuşma Profili

Down Sendromunda Dil ve Konuşma Profili

Özel Dil ve Konuşma Güçlükleri: Down Sendromlu çocuklar genellikle sosyal, bilişsel ve dil alanlarında eşit düzeyde gelişmezler- üç alandaki gecikmeleri de eşit değildir; bazılarında güçlü bazılarında ise zayıflardır. Örneğin, sosyal gelişim ve sosyal anlayışları kuvvetliyken, konuşma dilleri zayıftır. Yakın zamanda edinilen tutarlı bilgiler göstermektedir ki bu çocukların özel konuşma ve dil profillerinde sözel olmayan yaşlarına göre gecikme vardır. Elbette ki kişisel farklılıklar bulunmakla birlikte genel anlamda down sendromlu bireylerin konuşma ve dil profillerinin belirli ana hatları bulunmaktadır.

Dil Alanındaki Eşit Olmayan Profiller

Down Sendromunda dil ve konuşma becerileri zihinsel olmayan becerilerine göre gecikme göstermektedir; ancak bu gecikme dilin, konuşmanın ve iletişimin farklı açılarında eşit derecede gecikme göstermemektedir.

İletişim becerileri göreceli olarak kuvvetlidir; iyi anlama (Alıcı dil), iyi sözsüz iletişim ve jestlerin iyi kullanımı görülür.

Dil alanında, bebeklik döneminde sözcük dağarcığı alanında gecikmeler görülmekteyken, anlama üretime göre daha iyi durumdadır. Ergenlik dönemlerine gelindiğinde sözcük dağarcığı fark edilir biçimde kuvvetlenmektedir ve yine dilbilgisinin ilerisindedir. Yapılan araştırmalar, dilbilgisi becerisinin hem anlamada hem de üretimde zorluklar bulundurduğunu göstermiştir.

 

Konuşma alanında, planlamadan, artikülasyon ve fonolojiye kadar tüm alanlarda zorlukları olduğu görülmektedir. Birçok birey ergenlik dönemlerine geldiğinde dahi anlaşılma da sorunlar yaşamaktadır.

 

Tipik profil içerisinde de kişisel farklılıklar görülmektedir; örneğin, bazı çocuklar dili anlamaya göre, daha fazla konuşmada zorluklar yaşarken bir başka çocuk tam tersi durum yaşayabilmektedir. Bu nedenle, down sendromlu her çocuk kişiselleştirilmiş bir terapi programı almalıdır; ancak bu kişiselleştirilmiş terapi programının aynı temellere dayandırılmasına dikkat edilmelidir.

Down Sendromunda Görülen Dil ve Konuşma Problemlerinin Muhtemel Temel Sebepleri

  • Çalışan bellek
  • İşitme kayıpları
  • Motor-Konuşma Zorlukları

Down Sendromunda Görülen Dil ve Konuşma Problemlerinin Muhtemel İkincil Sebepleri

  • Yavaş Sözcük Dağarcığı Edinimi
  • Motor-Konuşma Bozukluğu Etkileri

Down Sendromunda Etkili Müdahale Prensipleri

  • 4 Alanı da Hedefleyen Terapiler Oluşturma: Tüm uzmanlar terapi programları düzenlenirken dil ve konuşma becerisinin dört alt bileşenini de hedefleyen etkinlikler düzenlenmesi gerektiğinde karar kılmışlardır. Bu alt bileşenler; iletişim, kelime dağarcığı, dilbilgisi ve konuşma olarak sıralanabilir.
  • Dilin Hem Anlama, Hem de Üretim Kısmını Hedefleme: Dilbilgisi ve söz dağarcığı, üretimi ve anlamayı hedefleyen ayrı başlıklar olarak ele alınmalıdır.
  • İşaretleri Kullanmak: Anlama ve üretime yararlı olacak, aynı zamanda konuşma dilini de destekleyecek işaret dili sistemini kullanmanın faydaları konusunda neredeyse tüm uzmanlar fikir birliğine varmışlardır
  • Okumayı Kullanmak: Her yaş için okuma aktiviteleri kullanmanın konuşma dilinin gelişmesinde ve dilin öğretilmesinde önemli rol oynadığı konusunda fikir birliği vardır. Özellikle, okul öncesinde yapılan erken okuma, sonraki yıllarda dil öğretimi aktivitelerinin tanınmasında da önemli fayda sağlamaktadır.

KAYNAKÇA: https://library.down-syndrome.org/en-us/news-update/02/2/speech-language-therapy-down-syndrome/