Özgül Öğrenme Güçlükleri

Özgül Öğrenme Güçlükleri

Öğrenme güçlükleri nörolojik-temelli işleme bozukluklarıdır. Bu işleme bozuklukları matematik, okuma ve yazma gibi temel becerileri öğrenmeyi engeller. Aynı zamanda organizasyon, zaman planlama, soyut düşünme, uzun ve kısa süreli bellek ve dikkat gibi üst düzey becerileri de etkiler. Öğrenme güçlüklerinin bireyin hayatını akademik hayatın ötesinde, aile, arkadaşlar ve iş ortamındaki ilişkilere kadar etkilerinin olduğunu anlamak önemlidir.

            Okuma, yazma ve/veya matematik konusundaki sorunlar okul çağında fark edilebildiği için, öğrenme güçlüğünün belirti ve işaretlerin büyük kısmı bu dönemde teşhis edilmektedir. Yine de birçok birey ileriki okul yıllarına, hatta iş dönemlerine kadar değerlendirme alamayabilir. Bazı bireyler ise hayatları boyunca hiç teşhis almadan öğrenme güçlükleri ile yaşarlar. Aile ve arkadaşlık ilişkilerinde veya okul ve iş hayatlarında neden başarısız olduklarını anlamadan hayatlarını geçirirler.

            Öğrenme güçlükleri, öğrenme sorunları ile karıştırılmamalıdır. Öğrenme sorunları zekâ geriliğinden; duygusal rahatsızlıklardan; çevresel, ekonomik veya kültürel dezavantajlardan ortaya çıkan görsel, işitsel veya motor handikaplardan kaynaklanır.

            Genel olarak, öğrenme güçlüğü bulunan kişiler ortalama veya ortalamanın üstünde zekâya sahip kişilerdir. Kişinin performansı ile potansiyeli arasında ciddi bir açık bulunur. Bu sebepten dolayı öğrenme güçlükleri “Gizli engel” olarak adlandırılır. Kişi tamamıyla “normal” ve oldukça zeki, parlak bir kişi olarak görünmesine rağmen, benzer yaştaki birine kıyasla beklenilen beceri performansını gösterememektedir.

            Öğrenme güçlükleri tedavi edilemez veya düzeltilemez; bu hayat boyu sürecek bir zorluktur. Yine de, uygun müdahale ve destekle öğrenme güçlüğü bulunan birey okulda, işte, ilişkilerinde ve toplum içinde başarılı olabilir.

            “Öğrenme Güçlükleri” birçok alt öğrenme güçlüğünü kapsayan “Şemsiye” tabirdir. Örneğin; disleksi veya disgrafi gibi alt bozuklukları kapsar. Her bozukluğa ait belirti ve işaretleri aşağıda bulabilirsiniz.

1- İşitsel İşleme Güçlüğü (İİG)

Aynı zamanda “Merkezi İşitme İşleme Güçlüğü” olarak da bilinir. Bu durum sesin kulaktan olumsuz yönde engelsiz bir şekilde ilerleyip işlendiği ve beyin tarafından algılandığı ile ilgili bir bozukluktur. İİG olan bireyler sesleri yeterince yüksek ve net olarak duysalar bile sözcükler içindeki bu sesleri ayırt etmekte zorlanırlar. Ayrıca seslerin nereden geldiğini fark etmekte, seslerin çıkma sırasını anlamakta ve arka plan seslerini göz ardı etmekte zorlanırlar.

2- Diskalkuli

Bireyin sayıları anlama ve matematik kurallarını öğrenme konusunda yaşadığı zorlukları tanımlayan bir öğrenme güçlüğüdür. Diskalkulisi bulunan bireyler, aynı zamanda matematik sembollerini anlamakta, sayıları ezberlemekte ve düzenlemekte, saati söylemekte ve sayı saymakta zorluk yaşarlar.

3- Disgrafi

Bireyin el yazısı ve ince motor becerilerini etkileyen öğrenme güçlüğüdür. Anlaşılabilir el yazısı yazamama, uygunsuz boşluk bırakma, kâğıt üzerinde yetersiz görsel planlama, yetersiz heceleme ve metin yazım zorlukları ile birlikte düşünürken yazı yazma zorluklarını kapsayan sorunlar yaşarlar.

4- Disleksi

Bireyin okuma ve bağlantılı dil becerilerinin etkilendiği öğrenme güçlüğüdür. Şiddet her bireyde farklı olmakla birlikte okuma akıcılığını, dil kodlarını çözmeyi, okumayı, anlamayı, hatırlamayı, yazmayı, hecelemeyi ve bazen de konuşmayı etkiler. Bazı durumlarda disleksi ile alakalı farklı bozukluklar da görülebilir. Disleksi, bazı kaynaklarda “Dil-temelli Öğrenme Güçlüğü” olarak da adlandırılmaktadır.

5- Dil İşleme Güçlüğü (DİG)

İşitsel İşleme Bozukluğunun özel bir türüdür. Ses gruplarının anlamlarını sözcük, tümce ve hikâyelere bağlamakta güçlük çekerler. İİG beyine gelen tüm seslerin yorumlanmasında sorunlarla karakterizeyken, Dil işleme güçlüğü yalnızca dil ile alakalı işlemede sorunlar ile karakterizedir. DİG ifade edici dili ve/veya alıcı dili etkileyebilir.

6- Sözel Olmayan Öğrenme Güçlüğü (SOÖG)

Genellikle yüksek sözsel beceri ile zayıf motor, işitsel-uzamsal ve sosyal beceri arasındaki ters ilişki ile karakterize olan öğrenme güçlüğüdür. Tipik olarak, SOÖG olan bir birey, yüz ifadeleri veya vücut dili gibi sözel olmayan ipuçlarını anlamakta zorluk yaşar. Ayrıca bu bireylerde zayıf bir koordinasyon vardır.

7- Görsel Algısal/Görsel Motor Bozukluk

Bireyin gördüğü bilgileri, çizim veya kopyalama yeteneğini etkileyen öğrenme güçlüğüdür. Disgrafi veya SOÖG’lu bireylerde görülen karakteristik bir durumdur. Şekillerdeki ince ayrıntıları ya da yazılmış harfleri gözden kaçırma, okurken/yazarken bulunduğu noktayı kaybetme; kesme eyleminde zorlanma, kalemi çok sert tutma ya da zayıf el-göz koordinasyonuna neden olabilir.

KAYNAKÇA:https://ldaamerica.org/types-of-learning-disabilities/