Hızlı-Bozuk Konuşma (HBK) Terapisi

  1. Hızlı- Bozuk Konuşma Nedir?

Kekemelik Birliğine göre hızlı-bozuk konuşma şu şekilde tanımlanmaktadır: “Hızlı-bozuk konuşma, hızlı ve/veya düzensiz konuşma hızı, aşırı akıcısızlık ve sıklıkla dil, artikülasyon ve dikkat eksikliği gibi diğer bozukluklarla karakterize akıcılık bozukluğudur.”

HKB’lı çocukların konuşmalarının anlaşılması zordur ve konuşmaları kulağa aşırı dağınık ve hızlı gelir. Konuşmalarında düzensiz duraksamaları veya konuşmaya uygun olmayan anlık hızlanma veya yavaşlamaları olur. İkincil belirti ise, sözsel olarak düşüncelerini düzenlemekte zorlanırlar, sözcük içerisinde birçok sesi yutarlar veya düzensiz ses perdesi ve vurgusu kullanırlar.

1- Hızlı-Bozuk Konuşma Terapisi

Eğer çocuğunuza HBK teşhisi konulduysa ona bu durumla baş edebileceği bazı stratejileri öğretmeniz önem taşımaktadır. HBK’nın herhangi bir “tedavisi” yoktur ancak HBK’lı bireyler konuşmalarının anlaşılmasına yardımcı olacak bazı yöntemler öğrenebilirler. Çocu çocuk için ilk ve en önemli adım: Neler olduğunun farkına varmalarının sağlanmasıdır. Bir defa başkalarının onun konuşmasını anlamakta zorlandığını fark ettiklerinde bu iletişim bozukluğunu düzeltebilmek için teknik ve yöntemler öğrenmeye başlayabilir. Aşağıda bu bozukluk fark edildikten sonra bu bozukluğun düzelme sürecinin nasıl aktığını gösterecek bir liste bulunmaktadır.

""

 

Aşağıda bu stratejileri çocuğunuza nasıl açıklayabileceğinizi anlatacağız.

 

2- HKB Terapisi #1: Yavaş Konuşma

HBK gerçekleştiğinde, genellikle insanlar çok hızlı veya düzensiz bir hızda konuşuyorlar (ekstra duraklamalar ekleyerek). Bu, dinleyicinin konuşucuyu anlamasını çok zorlaştırır. Bu olduğunda yavaş konuşma denilen bir strateji kullanabilirsiniz. Bu yöntemde, konuşurken tekrar hızlanmadığınızdan emin olmak için aşırı-yavaş bir konuşma hızı kullanmanız gerekmektedir. Bu konuda size yardımcı olması için size bu yöntemi devam ettirmenizi hatırlatacak bir strateji geliştirin. Bu strateji doğal duraklamaları arttırmak, bacağınızda veya ayak parmağınızla ritim tutmak veya bulduğunuz başka bir yöntem olabilir. Bu, dinleyicilerin ne dediğinizi anlamalarına yardımcı olacaktır.

Ev Ödevi:Kitaptan cümle veya paragraflar okurken yavaş konuşma ve seçtiğiniz stratejiyi kullanın. Böyle konuştuğunuzda nasıl hissettirdiğini ve kulağa nasıl geldiğini anlamaya çalışın. Ardından bir yetişkine okuyun ve kulağa nasıl geldiği hakkında size geri-bildirimde bulunmasını isteyin.

 

3- HKB Terapisi #2: Aşırı-Artikülasyon

HBK yaşandığında insanlar genellikle sesleri yutar veya üst üste bindirir. Birisi sizi anlamakta zorlandığında, her sesin sesletildiğinden emin olmak için, her sesi abartarak söyleyebilirsiniz. Buna aşırı-artikülasyon denir. Söylediğiniz her sesi kulağa biraz saçma gelene kadar abartabilirsiniz. Bu, dinleyicinin ne dediğinizi anlamasına yardımcı olacaktır.

Ev Ödevi:Aşırı-artikülasyon yaparak kitaptan cümle ve paragraflar okuyun. Bu şekilde konuştuğunuzda nasıl hissettirdiğini düşünün. Bir yetişkine okuyun ve kulağa nasıl geldiği hakkında size geri bildirim vermesini isteyin.

 

3- HKB Terapisi #3: Normal Perde

HBK yaşandığında, insanlar genellikle çok yüksek, çok düşük veya çok tiz ve pes bir perde sesiyle konuşurlar. Sesinizin perdesi, ne kadar yüksek veya düşük ses çıkardığıdır. Sesiniz için “Sadece Doğru” perdeyi bulmak önemlidir. Bu çalışmayı cümleleri çok yüksek ve çok düşük perdeden söyleyerek deneyin yapın. Ondan sonra, bunları söylemek için normal bir perde kullanın. Onları söylerken, normal bir ses perdesi kullandığınızda sesinizin ve boğazınızın nasıl hissettirdiğini düşünün. Bu, çok yüksek veya çok düşük bir perde kullanmakta olduğunuzu fark etmenize yardımcı olacaktır. Normal ses perdesine geri dönebilmek, dinleyicinin sizi daha rahat anlamasına yardımcı olacaktır.

  • Dün gece köpeğimi İstanbul sokaklarında gezdirdim.
  • Bazen, patates püresi ve mısır yemeyi severim.
  • Canım sıkıldığında bisikletimle mahallede gezmeyi severim.
  • Bugün dışarıda çok güzel bir gün var, sen de öyle düşünmüyor musun?
  • İşte böyle normal ses perdemi kullanıyorum.

Ev Ödevi:Normal ses perdenizi kullanarak kitaptan cümle ve paragraflar okuyun. Bu şekilde konuştuğunuzda nasıl hissettirdiğini düşünün. Bir yetişkine okuyun ve kulağa nasıl geldiği hakkında size geri bildirim vermesini isteyin.

 

4- HBK İçin Sırada Ne Var?

Çocuğunuz bu stratejileri belirtilen ev ödevi etkinliklerinde kullanmayı öğrendikten sonra, yukarıdaki akış şemasını kullanarak çocuğunuzun bu stratejileri sizinle karşılıklı konuşma sırasında kullanmasını sağlayın. Çocuğunuza kafanızın karıştığını gösterin (yüz ifadenizle) ve hangisinin işe yaradığını görmek için farklı stratejileri denemesini sağlayın. Sonunda, çocuğunuzun diğer insanlarla sohbeti sırasında da bu stratejileri kullanmasını sağlayabileceksiniz.

 

KAYNAKÇA:https://www.speechandlanguagekids.com/strategies-for-clutterers/