Efüzyonlu Otitis Medianın Dil ve Konuşma Bozuklukları İle İlişkisi

Efüzyonlu Otitis Medianın Dil ve Konuşma Bozuklukları İle İlişkisi

Sekretuar ya da efüzyonlu otitis media olarak da bilinen serözotitismedia (SOM), akut enfeksiyon belirti ve bulguları olmaksızın korunmuş bir timpanikmembranve orta kulak boşluğunda sıvı birikimiyle seyreden orta kulak mukozası inflamasyonudur. Akut otitis mediadan sonra orta kulak boşluğunda ortaya çıkan efüzyon üç ay içinde düzelmezse serözotitismedia olarak ele alınır. Kronik serözotitismedianın etyolojisinde adenoid hipertrofisi, viral ya da bakteriyel enfeksiyonlar, alerji, östaki tüpü disfonksiyonu gibi multifaktöriyel etkiler söz konusudur (Sürmelioğlu ve ark, 2013).

Erken çocukluk döneminde akut otitis medyanın sıklığını ve orta kulakta efüzyon süresini belirlemek için doğumdan yedi yaşına kadar izlenen çocuklarda, bir yaşına kadar en az bir ya da daha fazla kez AOM geçirme oranı %79 iken, üç yaşına kadar %89 olarak bulunmuştur (Teele ve ark, 1989).

Konya ilinin kırsal kesiminde okul çağı çocuklarında serözotitis medya prevelansının incelendiği bir çalışmada en yüksek prevelans dört yaş olarak bulunmuştur (Varsak, 2015). Akut otitismedialı çocukların yaklaşık 1/3’ünde 4 ay veya daha fazla süren kalıcı effüzyonların olduğu bildirilmiştir. SOM beş yaş altında iletim tipi işitme kaybı yapan sebeplerin başında gelmektedir.(Sürmelioğlu ve ark, 2013).Ayrıca SOM işitme kaybına bağlı olarak dil, kognitif ve davranışsal sorunlarada yol açabilmektedir (Willams ve ark, 2009). Okul öncesi dönemde konuşma gecikmesi olan çocuklarda, işitme taramasının yapıldığı bir çalışmada, odyolojik değerlendirmeleri normal olan çocukların otizm gibi yaygın gelişimsel bozukluk ya da özgül dil bozukluğu gösterdikleri, çok ileri düzeyde sensörinöral tip kayıplı çocukların ifade edici dil düzeyinde hiç sözcük kullanamadıkları, orta ve ileri düzeyde sensörinöral kayıplı çocukların bir ya da birkaç sözcük kullanabildikleri, iletim tipi kaybı olan çocukların ise sağlıklı akranlarına göre belirgin düzeyde konuşma bozukluğu gösterdikleri bulunmuştur (Psillas ve ark, 2006).

Üç yaşından önce SOM geçiren sekiz yaş çocuklarının sözel kısa dönem bellek, fonolojik işlemleme ve yeni sözcük öğrenme becerileri sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırıldığında özellikle anlamsız sözcükleri belirleme (non-wordtask) ve uyaklı birimleri saptayabilme görevlerinde oldukça düşük performans göstermişlerdir (Majerus, 2005). Ucles ve ark, (2012)’ın çalışmasında 3 yaşından önce kronik otitis medya geçiren çocuklar hem odyolojik hem de linguistik değerlendirmeye alınmışlardır. Kontrol grubu ile karşılaştırıldıklarında fonetik, fonolojik ve sentaks skorlarında belirgin düşüş gözlenmiş fakat semantik bundan etkilenmemiştir.

Özellikle sağ kulağında SOM olan çocukların seslerin fonetik ve fonolojik kodlanmasında diğerlerine oranla daha başarısız oldukları bulgulanmıştır. Bir yaşında otitis medya geçiren üçyaş çocuklarının /s/ ve /z/ harflerine ilişkin fonolojik ve morfofonolojik algılama düzeylerinin ele alındığı başka bir çalışmada ise katılımcılara tek heceden oluşan sözcük çiftleri sunulmuştur. Bu sözcük çiftlerinden biri ötümlü sürtünmeli bir sesle biterken diğeri ötümsüz sürtünmeli ünsüzle bitmektedir. SOM negatif olan çocuklar, pozitif olanlara göre önemli ölçüde iyi performans göstermişlerdir. /s/ harfi ile biten sözcüklerin ayrımlaştırılması SOM pozitif grupta oldukça kötüdür (Petinou ve ark,2001). Yaşları 8-15 arasında değişen işitme engelli çocuklarda, kontrol grubuna göre /ı/ sesinin algılanması /a/ ve /e/ seslerine oranla daha zor algılandığı ve /ı/ ve /ö/ seslerinin /i/ hariç diğer tüm ünlülerle karışabildiği gözlenmiştir (Yıldırım ve ark, 2003).

Koklearimplant kullanan işitme engelli çocukların sesletim gelişiminin değerlendirilmesi ve sesletim-işitsel ayırt etme gelişimi arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla işitme engelli çocukların sözcükteki hece başı- sözcük başı, hece başı- sözcük içi, hece sonu- sözcük içi, hece sonu sözcük sonu pozisyonlarında ünsüz sesbirimlerin sesletimindeki doğruluk yüzdeleri hesaplanarak yüksek ve düşük doğrulukta üretilen sesbirimler bulunmuştur. Çalışmanın sonunda işitsel ayırt etme ve sesletim becerileri arasında doğrudan bir ilişki olduğu ortaya konmuştur (Girgin ve ark, 2015). Tüm bu verilerin ışığında, dil ve konuşma bozuklukları ile başvuran vakalarda, terapiye başlamadan önce ve terapi sırasında, pnömotikotoskop ve timpanometre değerlendirmelerinin yapılmasının, etkili sağaltım için ön koşul olduğu açıktır. Okul başarısı ve işitsel sözel beceriler arasındaki ilişkilerin yadsınamaz sıkı bağlantıları sebebiyle, erken dönemde dil ve konuşma bozukluğu olan çocuklarda işitme taraması ve eğitsel müdahale, sorunun kronikleşmeden çözümü için gereklidir.

Kaynakça:

1. M. Cem GİRGİN, Duygu BÜYÜKKÖSE (2015).İşitme Engelli Çocukların Sesletim ve İşitsel Ayırt Etme Gelişim Durumlarının İncelenmesi.

2. Özgür Sürmelioğlu, Muhammed Oğuz Dağkıran, Özgür Tarkan, Süleyman Özdemir (2013). EfüzyonluOtitisMedia:Tanı ve Tedavi Otitis Media withEffusion: DiagnosisandTreatment.

3. PetinouKakia C., Richard G. Schwartz, Judith S. Graveand Lawrence J. Raphael (2001) A preliminaryaccount of phonologicalandmorphophonologicalperception in youngchildrenwithandwithoutotitismedia

4. Psillas G Psifidis A, Antoniadou-Hitoglou M, Kouloulas A. (2009). Hearingassessment in pre-schoolchildrenwithspeechdelay.

5. Steve Majerus, Pierre Amand, Vincent Boniver, Jean-Pierre Demanez, LaurentDemanez,Martial Van der Linden (2005). A quantitativeandqualitativeassessment of verbalshort-termmemoryandphonologicalprocessing in 8-year-olds with a history of repetitiveotitismedia.

6. Teele DW, Klein JO, Rosner B. (1989). Epidemiology of otitismediaduringthefirst seven years of life in children in greater Boston: a prospective, cohortstudy.

7. Uclés P, Alonso MF, Aznar E, Lapresta C. (2012). Theimportance of rightotitismedia in childhoodlanguagedisorders.

8. Williams Corinne J andAnn M Jacobs (2009). Theimpact of otitismedia on cognitiveandeducationaloutcomes.

9. Yasin Kürsad Varsak, Zuhal Gül, Mehmet Akif Eryılmaz, Hamdi Arbağ(2015).Prevalence of otitismediawitheffusionamongschoolagechildren in ruralparts of Konya province, Turkey. Türkiye’de Konya ilinin kırsal kesimlerinde okul çağındaki çocuklardaefüzyonluotitismediaprevalansı.

10. Yıldırım İ., Kılıç M. A., Okur E., Deniz M., Kara E. (2003). Normal Ve İşitme Engelli Çocuklarda Vokallerin Algılanması.