Gecikmiş Konuşma mı yoksa Dil Problemi mi?

Gecikmiş Konuşma mı yoksa Dil Problemi mi?

Çocuklar, farklı zamanlarda konuşmayı öğrenirler. Çocuğunuzun, konuşması gecikmiş bir çocuk mu yoksa dil problemi olan bir çocuk mu olduğunu nasıl anlarsınız? Aşağıdaki ipuçlarını okuyun ve endişeleriniz varsa bir dil ve konuşma terapisti ile görüşün.

 Ebeveynler Akıllıdır

Çocuğunuzu, en iyi siz tanıyorsunuz. Kapıyı gösterdiğinde ne demek istediğini anlıyorsunuz. Konuşmasını dinlersiniz veya oyununu izlersiniz. Büyük yaştaki çocuklarınızın aynı anda ne yaptıklarını ve söylediklerini hatırlıyorsunuz. Çocuğunuzu diğer çocuklarla karşılaştırmanız normaldir. Çocuğunuzun yetişmediğini düşünüyorsanız endişelenmeniz de normaldir. Diğer ebeveynlere, akrabalara veya doktorunuza çocuğunuzun nasıl konuştuğunu düşündüklerini sorabilirsiniz. “Oğlum da geç konuştu”, “artık susmayacak” veya “endişelenme, üstesinden gelecektir” gibi cevaplar alabilirsiniz. Çocuğunuz okul çağına gelinceye kadar doktorunuz size endişelenmemeniz gerektiğini söyleyebilir ve bazen haklı da olabilir.

Fakat ya haklı değilse? Bekleyerek hata yaptığınızı düşünebilir ve keşke daha öncesinde bir şeyler yapsaydım; ne yapacağımı tam olarak nasıl bileceğim? gibi düşüncelere kapılabilirsiniz.

 Neler beklenmeli?

Hiçbir zaman tam olarak emin olamayacaksınız. Tüm çocuklar, konuşma ve dil gelişimi olarak aynı aşamalardan geçerler. Ancak, çocuğunuzun hangi aşamaya tam olarak ne zaman varacağını bilmek oldukça zordur. Normal gelişim gösteren çocukların bir aralığı vardır ve bu aralık değişebilir. Çocuğunuzun konuşma ve dil gelişimi şunlara bağlıdır:

  • Dil edinimi süresince çocuğunuzun doğal yeteneği
  • Eşzamanlı olarak öğrendiği diğer beceriler
  • Gün içerisinde etrafındakilerin dile maruz kaldığı süre
  • Çevredeki kişilerin onun söylediklerine verdikleri tepkiler

Problemin Etkileri: Çocuğunuzun 3 ay veya 1 yıl içerisinde tam olarak ne kadar dil gelişimi gösterdiğini söylemek oldukça zordur.
 

Risk Faktörleri

Çocuğunuz 18 ila 30 aylık arasında ve size göre tam olarak gerektiği gibi konuşmuyor mu? Çocuğunuzu dil problemleri için risk altına sokabilecek bazı faktörler şunlardır:

Dili anlama: Bir çocuk, kelime kullanımına geçmeden önce, çevresinden dinlediklerini anlar. Bu, alıcı dildir. Çocuğunuz, siz bir nesnenin adını söylerken onu el işaretleriyle size gösterebilir veya basit talimatları takip edebilir. Çocuğunuzun alıcı dili yaşına göre oldukça iyiyse, dil öğrenimi muhtemelen daha kolay olacaktır. Başkalarının ne dediğini anlamadığını düşünüyorsanız, bu bir gecikmiş dil belirtisi olabilir.

Jest kullanımı: Çocuğunuz birçok kelimeyi söylemeden önce, büyük ihtimalle iletişim kurmak için jestler kullanabilir. Bu jestler; “selam’’ veya “güle güle” işaretleri olabileceği gibi, onu kucağınıza almanız için ellerini yukarıya kaldırması da olabilir. Çocuğunuz ne kadar sık jest kullanırsa, gelişim olarak kendi yaşıtlarındaki çocuklara yetişmesi o kadar kolay olur. Çocuğunuz çok sık jest kullanmıyorsa, dili öğrenmesi de zorlaşır.

Yeni kelimeler öğrenmek: Çocuğunuzun konuşması yavaş olabilir, ancak yine de her ay yeni kelimeler kullanmaya çalışmalıdır. Bazı kelimeleri bir araya getirmeye başlayabilir veya soru sormak için bu kelimeleri kullanabilir. Çocuğunuz bunu başarabilirse yaşıtlarının gelişimine yaklaşması kolaylaşır ve gecikmiş konuşma olasılığı oldukça azalır.

Çocuğunuzdan sık sık yeni kelimeler duymuyorsanız, çocuğunuzun gecikmiş dil sorunu olduğunu düşünebilirsiniz. Bu listede olan herhangi bir risk faktörü ile ilgili bir problemin olması, çocuğunuzun gecikmiş dil problemi olduğu anlamına gelmez. Ancak, onu daha fazla risk altına sokar. Çocuğunuzun dil ve konuşma gelişiminin olması gerektiği yeri tam olarak öğrenebilmek için bazı testler yapmanız gerekebilir.

Ne yapmanız gerekir?

Çocuğunuzu en iyi siz tanıyorsunuz; bir sorunu olduğunu düşünüyorsanız bunu görmek için beklemenize gerek yok. Çocuğunuzun akranlarından gelişim açısından geri kalacağını tahmin etmek zorunda değilsiniz. Çocuğunuzun bir Dil ve Konuşma Terapisti (DKT) tarafından değerlendirilmesini sağlayabilirsiniz. DKT, endişeleriniz hakkında sizinle konuşacak ve çocuğunuzun anlam becerilerini, dil becerilerini ve jest kullanımlarını test edecektir. DKT, çocuğunuzun konuşmasına nasıl yardımcı olabileceğiniz konusunda size fikir verebilir; birkaç ay sonra hala endişeleriniz devam ediyorsa tekrar gelmenizi isteyecektir. Çocuğunuz bir sorun belirtisi gösteriyorsa, DKT erken bir müdahale programına başlamanızı önerebilir. Bu program çocuğunuzun daha iyi iletişim kurmasına yardımcı olacak yolları bulmak için sizinle birlikte çalışabilir. Çocuğunuzun gelişimi hakkında başka endişeleriniz varsa da yardımcı olabilir.

Son olarak;

İçgüdülerinize güvenin. Çocuğunuzun gecikmiş dil sorunu olup olmadığını öğrenin. Her zaman yapılabilecek bir şeyler olduğunu unutmayın!

Kaynakça: https://www.asha.org/public/speech/disorders/Late-Blooming-or-Language-Problem