Disfaji Başucu Yutma Testi Esnasında Neler Olur?

Disfaji Başucu Yutma Testi Esnasında Neler Olur?

Başucu yutma testi, disfajiniz olup olmadığını görmek için yapılan bir testtir. Disfajiniz olduğunda, yutma konusunda zorluk yaşarsınız. Disfaji bazı durumlarda ciddi sorunlara yol açabilir.

Yiyecekleri yuttuğunuzda yiyecekler ağzınızdan ‘’farenks’’ adı verilen boğaza; oradan da yemek borusu denilen uzun bir tüpten geçerek midenize girer. Bu olay, bu bölgelerdeki kaslarınızın bir dizi hareketler yapmaları sonucu mümkün olur. Disfajiniz varsa, kaslarınız düzgün çalışmaz ve normal şekilde yutmanız mümkün olmayabilir.

Nefes aldığınız esnasada hava ağzınıza ve sonrasında farenksinize girer. Oradan da ciğerlerinize doğru ilerler. Normal durumda epiglot olarak adlandırılan bir kapakçık, yiyecek parçacıklarının ve sıvıların akciğerinize girmesini engeller. Ciğerlerinize gıda kaçması durumuna aspirasyon denir. Disfajiniz varsa aspire etme olasılığınız çok daha yüksektir. Aspirasyon ciddi bir sorundur. Zatürre ve diğer komplikasyonlara neden olabilir.

Bir başucu yutma testi esnasında, sağlık uzmanınız disfaji ve aspirasyon riskinizi değerlendirecektir. Test, hastane odanızda yapılabilir ve herhangi bir özel donanıma ihtiyaç duyulmaz. Önce belirtileriniz hakkında size sorular sorulacaktır. Ayrıca, yutmak için kullanılan kasların fiziksel bir muayenesi de yapılacaktır. Sonrasında ise farklı maddeleri yutma kabiliyetiniz test edilecektir.

 

Disfaji Durumunda Neden Başucu Yutma ​​Testine İhtiyacım Olabilir?

Disfajinizin olduğu durumlarda, aspirasyon her zaman bir risktir. Bu nedenle disfaji hızlı bir şekilde tanımlanmalıdır. Çeşitli sağlık sorunları buna yol açabilir. Bazı örnekler şunlardır:

  • İnme
  • Başlıca diş problemleri
  • Tükürüğü azaltan durumlar (Sjogren sendromu gibi)
  • Ağızda oluşan yaralar
  • Parkinson hastalığı veya diğer nörolojik durumlar
  • Kas distrofileri
  • Yemek borusunda tıkanma (kanserde olduğu gibi)

Aşağıdaki belirtilerden herhangi birine sahipseniz, bir başucu yutma testine ihtiyacınız olabilir:

  • Boğazınıza yapışan yiyecekler
  • Yutma sırasında yaşanan zorluk veya acı durumu
  • Bazı solunum problemleri

Ayrıca disfaji riski yüksek olan tıbbi bir sorununuz varsa bu test size faydalı olabilir. Örneğin, felç geçirdiniz diyelim. Herhangi bir disfaji belirtisi olmasa bile teste ihtiyacınız olabilir. Bunun nedeni hala aspirasyon riski altında oluşunuzdur.

 

Bir Başucu Yutma Testinin Riskleri Nelerdir?

Başucu yutma testi güvenlidir. Test sırasında aspirasyon yapma riskiniz düşüktür. Bu durum sorunlara yol açabilir. Ancak dil ve Konuşma Terapisti (DKT), oluşan sorunları önlemeye çalışacaktır.

DKT, teste yutması en kolay olan maddelerle başlar. Disfaji ve aspirasyon belirtileri gösterirseniz, testin o bölümünde durabilir. Disfajiden çok daha yüksek bir aspirasyon riski varsa sınavınızın bir parçası olarak hiçbir şeyi yutmayabilirsiniz.

Testin sizin için başka bir risk oluşturup oluşturmadığını sağlık uzmanınıza mutlaka sorun. Teste bağlı olarak yapılacak takip testleri de riskli olabilir.

Başucu yutma testine hazırlanmak için fazla bir şey yapmanıza gerek yoktur. Önceden hiçbir şey yememeniz veya içmemeniz söylenebilir. Ayrıca, yutkunma problemlerinin bir listesini önceden yapmak isteyebilirsiniz. Onları DKT’nizle paylaşabilirsiniz

 

Disfajiye Yönelik Bir Başucu Yutma ​​Testinde Ne Olur?

Dil ve konuşma terapistleri başucu yutma ​​testini en sık uygulayan uzman grubudur. DKT, test süresiboyunca disfaji ve aspirasyon bulgularını kontrol eder.

 

İlk Olarak, DKT’niz Size Aşağıdakiler Hakkında Sorular Sorabilir?

  • Yuttuğunuzda boğazınıza yapışan gıda veya yutma sırasında ağrı gibi doğal sorunları
  • Genellikle bu sorunlara neden olan maddeleri
  • Bu semptomların sıklığı, şiddeti ve başlangıcı
  • Midede oluşan ekşime hissi veya yemek yerken öksürük gibi disfaji ile ilişkili olabilecek diğer semptomları
  • Tıbbi geçmişinizi

Terapist mümkünse aile üyelerinizle de konuşmak isteyebilir. DKT size hangi gıdaları yutma konusunda zorlandığınızı ve hangi gıdalardan kaçınmaya meyilli olduğunuzu sorabilir.

Muayene sırasında DKT dişlerinizi, dudaklarınızı, çenenizi, dilinizi, yanaklarınızı ve yumuşak damağınızı dikkatlice değerlendirecektir. Dudaklarınızı şapırdatmak veya çenenizi oynatmak gibi belirli hareketleri gerçekleştirmenizi isteyebilir. Ayrıca bazı sesler çıkarmanız, öksürmeniz veya boğazınızı temizlemeniz gerekebilir. Ayrıca dil ve konuşma terapisti reflekslerinizi öksürme açısından kontrol edebilir.

Muhtemelen sizden farklı bir dizi maddeyi yutmanız istenecektir. Bu maddeşer su, daha katı sıvılar, püreler, yumuşak gıdalar ve hatta normal gıdalar arasında değişebilir.

DKT çiğneme, yutma veya nefes almada problemlerinizin olup olmadığını kontrol edecektir. Ayrıca sesinizin “ıslak” olup olmadığını da kontrol edecektir. Bu aspirasyon işareti olabilir.

 

Disfajiye Yönelik Bir Başucu Yutma Testinden Sonra Ne Olur?

Pek çok insan başucu yutma muayenesinden sonra hastanede kalmak zorundadır. Bunun sebebi diğer tıbbi problemler için genellikle tedaviye ihtiyaç duymalarıdır. Sağlık hizmet uzmanını ziyaret ederken teste girerseniz, testen hemen sonra eve gidebilirsiniz. Genellikle sonuçları hızlı bir şekilde öğrenebilirsiniz. Yutma ile ilgili herhangi bir probleminiz yoksa normal şekilde yemek yiyebilirsiniz.

Sağlık ekibiniz hala disfajiniz olabileceğinden endişeleniyorsa takip testlerine ihtiyacınız olabilir. Bu testler, herhangi bir semptomunuz olmasa dahi disfajiyi tanımlamaya yardımcı olabilir.

Bazı testler bazen bir yutma sorununun kaynağını belirleme konusunda yardımcı olabilir; bu testler şunları içerebilir:

  • Malzemenin akciğerlerinize girip girmediğini görsel olarak göstermek için modifiye edilmiş baryum yutma testi (MBYT)
  • MBYT’ne alternatif olarak yutkunmanın (FEES) fiberoptik endoskopik olarak değerlendirilmesi
  • Yemek borunuzun içindeki basıncı kontrol etmek için faringeal manometri

Başucu yutma testi veya diğer testler disfajiniz olduğunu gösteriyorsa tedaviye ihtiyacınız olabilir. Bazı durumlarda, sağlık ekibiniz disfajinize neyin sebep olduğunu ele alabilir. Cerrahi müdahale olası bir tedavi yöntemidir.

Disfajinizin nedeni ne olursa olsun aspirasyonu önlemek için önlem alınması gerekecektir. Diyetinizi değiştirmeniz gerekebilir. Örneğin yalnızca belirli sıvıları içmeniz veya hiç sıvı içmemeniz gerekebilir. Ayrıca yemek yerken pozisyonunuzu değiştirmeniz gerekebilir. Yutmanıza yardımcı olacak özel ağız egzersizlerini ve tekniklerini öğrenebilirsiniz. Yutmanız çok zayıfsa, kısa bir süre için bir beslenme tüpü kullanmanız gerekebilir.

Disfajiden kurtulmanın süresi, disfajinin ciddiyetine ve nedenine bağlıdır. En iyi tedavi için sağlık ekibinizle yakından çalışmanız önemlidir. Başka bir tesise taşınıyorsanız ya da eve gidiyorsanız, sağlık hizmeti uzmanının yönergelerini dikkatlice dinlemeniz gerekmektedir. Sağlık ekibiniz aspirasyon olasılığını ve diğer tıbbi problemlerinizi azaltmanıza yardımcı olabilir. Diyetinizde değişiklik yapacaksanız sadece sağlık uzmanınızla konuştuktan sonra yapın.

 

Sonraki Adımlar

Teste veya prosedüre katılmadan önce şunları bildiğinizden emin olun:

  • Test veya prosedürün adı
  • Test veya prosedürün olmasının nedeni
  • Beklenecek sonuçlar ve ne anlama geldikleri
  • Test veya prosedürün riskleri ve faydaları
  • Olası yan etkiler veya komplikasyonların neler olduğu
  • Test veya prosedürün ne zaman ve nerede yapıldığı
  • Test veya prosedürü kimin yapacağı ve o kişinin niteliklerinin ne olduğu
  • Test veya prosedür olmasaydı size ne olacağı
  • Tercih edebileceliğiniz herhangi bir alternatif test veya prosedürün olup olmadığı
  • Sonuçları ne zaman ve nasıl alacağınız
  • Sorularınız veya problemleriniz varsa test veya prosedürden sonra kimi arayacağınız
  • Test veya prosedür için ne kadar para ödemek zorunda kalacağınız

 

Kaynakça

Bu makalenin orjinali John Hopkins Medicine tarafından yazılmıştır.