Duyusal İşlem Bozukluğu Nasıl Tanılanır?

Duyusal İşlem Bozukluğu Nasıl Tanılanır?

Oğlum küçükken, giysilerin etiketlerinden rahatsız oluyordu. Ama gömleklerin etiketlerini kestiğimde kalan en ufak parça bile çocuğumun dev mavi gözlerinden dökülen sinir bozucu gözyaşlarına sebep oluyordu.

Bu yüzden, herhangi bir anne gibi, etiketi olmayan kıyafetler aramaya başladım. Görünüşe göre epeyce vardı.

Çocuklarımızda gördüğümüz bu duyusal girdi rahatsızlıkları Duyusal İşlem Bozukluğunun bir belirtisi olabilir

Kızım, parmak uçlarında çizgi bulunan çoraplardan hoşlanmıyor. Ben hep üşürüm. Eşim de hep sıcaktan rahatsızdır. Hepimizin bir şeylere karşı duyarlılıkları var.
Çocuğumuzun yaşamını önemli ölçüde engellemiyorsa, bu rahatsızlıklara duyarlılık diyebiliriz. Öte yandan, bu büyük tepkiler (çok büyük bir öfke ya da aşırı kaçınma şeklinde) günlük yaşama müdahale ederse, doktorunuzu ziyaret etme zamanı gelmiştir.

 

Duyusal İşlem Bozukluğu (DİB) nedir?

Birçok çocuk zaman zaman hassasiyet belirtileri gösterirken, belirtiler normal günlük yaşamı engellediğinde uzmanların DİB tanısı koyabildiğini hatırlamak önemlidir. DİB, duyulardan gelen bilgiyi beyin işlerken zorlandığında ortaya çıkan bir durumdur. DİB belirtileri bir spektrumda mevcuttur ve DİB olan çocuklar, ortamdaki şeylere karşı aşırı veya az duyarlı olabilirler. DİB olan çocuklar, değişimlerle başa çıkmakta zorluk çekmeye meyillidir ve çevrelerinde duyularını etkileyen şeylere tepki olarak uzun süreli öfke nöbetleri geçirebilirler.

 

DİB, bağımsız bir hastalık değildir ve genellikle gelişimsel bozukluğu olan (Otizm gibi) ve Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olan çocuklarda görülür. DİB, yetenekli çocuklarda da görülebilir.

Duyusal İşlem Bozukluğu Belirtileri

  • Koordinasyon eksikliği,
  • Nesnelere çarpma,
  • Sohbete katılırken zorluk çekme,
  • Oyuna katılırken zorluk çekme,
  • Vücut parçalarının konumu ve yer bilgisi hakkında zorluk çekme,
  • Bazı aşırı duyarlılık belirtileri gösterme,
  • Başkaları tarafından fark edilmeyen yüksek perdeli seslere aşırı tepki verme,
  • Beklenmedik dokunma korkusu (sarılmalar vb.)
  • Arka plandaki seslere karşı duyarlılık,
  • Kalabalık korkusu,
  • Düşme korkusu,
  • Oyun alanı ekipmanından korkma (Salıncak veya kaydırağın tepesine tırmanmayı sevmez),
  • Bazı yaygın aşırı duyarlılık belirtileri,
  • İnsanlara veya bir şeylere sürekli dokunma ihtiyacı
  • Düşük ağrı eşiği,
  • Oturmakta zorluk çekme, (döndürmeyi, zıplamayı, vücudu hareket ettirmeyi seviyor)
  • Kendi gücünü anlayamama ve oyun oynarken istemeden başkalarına zarar verme,
  • Kişisel alan veya fiziksel sınırları anlayamama
  • Heyecan arama ve zaman zaman tehlikeli seçimler yapabilme.

 

Ne Yapabiliriz?

Çocuğunuzda DİB olduğundan şüpheleniyorsanız, ilk adım olarak çocuk doktorunuza muayene olun ve bir ergoterapiste gidin. Çocuğunuzu çevrimiçi ortamda bulunan bilgilerle tanılanması ve eğitimli bir profesyonel tarafından değerlendirilmesi en iyisi olacaktır.

Gelişimsel bozukluklar ve DEHB ile beraber görülebilse de, DİB olan çocukların hepsinde gelişimsel bozukluk veya DEHB yoktur.

 

Kaynakça: https://www.everydayfamily.com/slideshow/spot-sensory-processing-disorder-kids/