Psikolojide Elektra Kompleksine Genel Bakış

Psikolojide Elektra Kompleksine Genel Bakış

 

Electra kompleksi, bir kızın babasının şefkatine karşı annesiyle rekabet hissini tanımlamak için kullanılan psikanalitik bir terimdir. Erkek çocuklardaki Oedipus kompleksi ile karşılaştırılabilir. Elektra kompleksini çözmek, nihayetinde aynı cinsiyetteki ebeveynle özdeşleşmeye yol açar.

 

Elektra Kompleksi Nasıl Çalışır?
Sigmund Freud’a göre, kadın psikoseksüel gelişimi sırasında, kız çocuk başlangıçta annesi ile bağ kurar. Ardından babasıyla daha yakın bir bağ kurar ve annesini kıskanmaya başlar. Freud, kız çocuğunun babanın sevgisini kaybetme korkusuyla annesiyle özdeşleşmeye ve annesini taklit etmeye başladığını söyler.

Elektra kompleksi terimi sık sık Freud ile ilişkilendirilmiş olsa da, aslında 1913’te terimi kullanan Carl Jung’dur. Freud bu terimi "iki cinsiyet arasındaki tutumu vurgulamak için bir girişim" olarak nitelendirir. Freud’un kendisi, Elektra kompleksi olarak adlandırdığımız şeyi tanımlamak için kadınsı Oedipus tutumu terimini kullanmıştır.

Elektra Kompleksi Ne Zaman Oluşur?
Freudian teorisiye göre, gelişim sürecinin önemli bir kısmı aynı cinsiyetteki ebeveynle özdeşleşmeyi içerir. Freud’un psikoseksüel gelişim teorisinin aşamaları boyunca, libidinal enerji çocuğun vücudunun farklı erojen bölgelerine odaklanır. Bu aşamalardan herhangi birinde bir şeyler ters giderse, geliştirme aşamasında bu noktada bir saplanma meydana gelebilir. Freud bu tür saplanmaların sık ​​sık endişe yarattığına ve yetişkinlikte nevroz ve uyumsuzluk davranışlarında rol oynadığına inanır.

Freud, Ödipal kompleksi bir erkek çocuğun annesine duyduğu özlem ve babasıyla rekabet etmesi olarak tanımlamıştır. Erkek çocuk annenin sevgisini arzular ve bu da oğul ve baba arasında bir rekabet oluşturur. Bununla birlikte çocuğun, babasının arzularını keşfedeceği ve onu cezalandıracağı gibi bir korkusu vardır. Bu endişeyi gidermek için çocuk babasıyla özdeşleşmeye ve daha çok babası gibi olmaya başlar. Freud, çocukların toplumsal cinsiyet rollerini kabul etmelerine, kendi cinselliklerini anlamalarına ve hatta bir ahlâk duygusu oluşturmalarına neden olan sürecin bu olduğuna inanır.

Elektra Kompleksinin Kısa Bir Geçmişi
Terimin kendisi, babalarının ölüm intikamını almak için annelerinin ölümünü planlayan Yunan efsanesi Elektra ve kardeşi Orestes’ten alınmıştır. Freud, Elektra kompleksinin altında yatan fikirleri geliştirmiş, ancak böyle bir şey ifade etmemiştir. Bunun yerine, kadınsı Oedipus tutumu ya da negatif Oedipus kompleksi terimleriyle, bir kadının babasını ele geçirmek için annesiyle rekabet etme eğiliminde olduğunu ifade etmiştir.

Freud ve Jung aslen yakın arkadaş ve meslektaştır, ancak sonraları Jung ve Freud’un arası açılmış ve ikili arasında ki görüş farklılıkları da artmıştır. Freud’un kadınsı Oedipus tutumunu, Elektra kompleksi olarak adlandırmaya devam eden Jung olmuştur.

Savunma Mekanizmaları ve Elektra Kompleksi
Electra kompleksinin çözümünde bir dizi savunma mekanizması rol oynamaktadır. Kız çocuğun babası için annesi ile rekabet etmesini sağlayan çocuğun kimliğidir. Çatışmayı çözmek için, dürtüler ve arzular öncelikle bastırılmalıdır. Sürecin bir sonraki bölümünde, kız çocuk annesiyle özdeşleşmeye başlar ve annesindeki kişilik özelliklerinin çoğunu kendisine dahil eder. Bu süreç aynı zamanda kızın annesinin ahlâkını süper ego olarak içselleştirmesini sağlar ve bu da onu anne ve babasının kurallarına uyması için yönlendirir.

Kaynakça
https://www.verywellmind.com/what-is-the-electra-complex-2795170