2 ile 5 Yaş Arası Küçük Çocuklarda Travma

Okul öncesi çağdaki çocuklar tıpkı büyük çocuklar ve yetişkinler gibi, travmadan ciddi şekilde etkilenebilir. Araba kazaları, orman yangınları, ani hastalıklar, ailede travmatik bir kayıp, toplumda işlenen bir suç, istismar veya şiddet gibi hayati tehlike içeren olaylar travmaya neden olabilir. Okul öncesi dönemdeki çocukta travmanın bir etkisi olup olmadığını anlamak için davranışlarına ve nasıl oyun oynadığına bakmak önemlidir.

Okul öncesi dönemdeki çocuklar işlerin yolunda gitmediği durumları anlayabiliyor.

Okul öncesi döneminde olan çocuklar tam olarak neyin yanlış gittiğini anlayamasalar bile bir şeyler yanlış gittiğinde bunu anlar ya da hissederler ve doğru olmayan durumlara karşı çok hassastırlar. Çocuğun üzücü veya korkutucu bir deneyime olan tepkisi, yaşları, gelişim evreleri ve kişilik durumlarının yanı sıra krizin ebeveynleri, birincil bakıcıları veya başkaları üzerindeki etkisi gibi çok çeşitli faktörlere bağlı olacaktır. Çocuğunuz beklediğiniz şekilde tepki vermeyebilir.

 

Travmada Yaygın Reaksiyonlar

Çocukların travmaya tepkileri değişebilir, ancak yaygın tepkiler şunları içerir:

• Evin etrafındaki ebeveyni takip etmek gibi yeni veya artmış bağlanma davranışı sergilenebilir.
• Uyumak, yemek yemek, tuvalete gitmek veya dikkat çekmek gibi temel becerilerde çocuksu davranışlar ve yeni problemler ortaya çıkabilir.
• Karın ağrısı veya baş ağrısı, yorgunluk ve diğer sorunlar gibi hiçbir neden bulunamayan daha fazla fiziksel şikayet görülebilir.
• Ruh hali değişiklikleri: Çocuk, alışkın olduğu günlük rutinlerden veya aktivitelerden hoşlanmıyor gibi görünebilir veya kayıtsız ve geri çekilmiş görünebilir.
• Davranış değişikliği: Bazı çocuklar ebeveynlere veya oyun arkadaşlarına karşı daha saldırgan olabilir.
• Artan korku: Örneğin, çocukta şu davranışlar görülebilir:
• Daha ürkek olur veya daha kolay korkar.
• Yeni korkular geliştirir,
• Daha fazla kabus görür,
• Korkutucu olay hakkında daha fazla konuşur ya da oyunlarında ve çizimlerinde olaya yer verir.
• Korkutucu olay hakkında konuşmaktan ve konuyla ilgili tekrar tekrar sorular duymaktan memnun görünmeyebilir.
• Travmanın tekrar gerçekleşmesinden korkar.
• Kendilerini suçlamak: Küçük çocukların travma olaylarını yanlış anlamaları ve bir şekilde olanların kendi suçu olduğunu düşünmeleri muhtemeldir.

 

Ebeveynler ve Bakıcılar Travmatik Bir Olaydan Sonra Çocuklarına Yardım Etmek İçin Neler Yapabilir?

Küçük yaştaki çocuğunuza travma döneminde yardımcı olmak için yapabileceğiniz bazı şeyler şunlardır:

• Kendizi onun yerine koyun ve duygusal tepkilerinizi yönetmek için kendinize destek arayın ve olayı kabullenin.
• Sakin olun. Çocuğun olayı yeniden anlatmasını dinleyin ve hoşgörülü karşılayın.
• Çocuğunuzun travmatik olayın bittiğinden ve güvende olduğunu anladığından emin olun. Onları tekrar tekrar güvende hissettirmeniz gerekebilir.
• Çocuğun korkularına saygı gösterin ve onlarla başa çıkmayı öğrenmesi için ona zaman verin. Çocuğun endişelerini onaylamak ve doğrulamak önemlidir.
• Çocuğu, korkutucu durumlardan ve travmayı anımsatacak durumlara maruz kalmaktan koruyun. Bunlar TV programlarını, hikayeleri, filmleri veya olayın resimlerinin ya da fiziksel durumların görülmesi gibi diğer hatırlatıcıları içerebilir.
• Çocuğunuzun kısa konuşmalar sırasında güçlü hisleri söylemesi için destekleyin ve ona yardımcı olun; ancak, bu yaştaki bir çocuğun bu hisler veya deneyimler hakkında uzun süre konuşamayacağını unutmayın.
• Çocuğun daha temel davranış kurallarına sadık kalarak daha fazla çocuksu bir şekilde hareket edebileceği konusunda anlayışlı olun.
• Bazı zor ya da karakteristik olmayan davranışları kabullenin.

Travmatik Bir Olaydan Sonra Çocuklar İçin Ne Zaman Yardım Alınmalı?

Küçük çocuklar farklı oranlarda beceriler geliştirir ve bazı beceriler diğerlerinden daha erken öğrenilir. Travma, öğrenilen becerileri yavaşlatabilir veya yeni şeyler öğrenmenin önüne geçebilir. Ayrıca davranışta belirgin değişikliklere neden olabilir.

Ebeveynler veya bakıcılar aşağıdaki durumlarda yardım almayı düşünebilirler:

• Çocuğunuzun olaylarla nasıl başa çıktığı konusunda endişeliyseniz veya emin değilseniz,
• Çocuğun belirtileri şiddetli ve yoğunsa ve problemler çözülemiyorsa.
• Ev halkı önemli bir kayıp yaşamış ve çocuğun etrafındaki topluluk bozulmuşsa,
• Birkaç aile üyesi durumdan etkilenmiş ve durumu toparlamak için yeterince dikkat verilemiyorsa,
• Aile evdeki rutinleri veya öngörülebilir modeli yeniden kurmaya çalışıyorsa, bir uzman desteği almanız iyi olabilir.
• Ayrıca, kendiniz başa çıkamıyorsanız, çocuğunuzun başa çıkmasına yardım etmeniz de zor olur. Böyle durumlarda ikinizin de yardım alması gerekebilir.

 

Kaynakça:

Bu metnin orijinali Better Health Channel tarafından yayımlanmıştır. Orijinal makaleyi buradan okuyabilirsiniz. ​