Akıcı Okuma Nedir? Çoğunuzun Akıcı Okumasına Nasıl Yardım Edersiniz?

Akıcı Okuma Nedir? Çoğunuzun Akıcı Okumasına Nasıl Yardım Edersiniz?

Çocuğunuz yüksek sesle okuduğunda, sesi kesik kesik veya bozuk geliyor mu? Çocuğunuz yüksek sesle okuduğu şeyleri anlamakta ve hatırlamakta güçlük çekiyor mu? Durum böyleyse çocuğunuz, okuma akıcılığını geliştirmek için bazı ipuçlarından yararlanabilir.

Akıcı Okuma Nedir?

Ulusal Okuma Paneli’ne göre okuma akıcılığı şu şekilde tanımlanmaktadır:

Akıcılık, bir metni doğru ve hızlı bir şekilde okuma becerisidir. Akıcı okuyucular sessizce okuduklarında kelimeleri otomatik olarak tanırlar. Okudukları anlamlandırmak için kelimeleri hızlı bir şekilde gruplandırırlar. Henüz akıcılığı geliştirmemiş okuyucular, kelime kelime yavaşça okurlar. Sözlü okumaları dalgalı ve zorlayıcıdır.”


Çocuğumun Okuma Akıcılığını Geliştirmesine Nasıl Yardımcı Olabilirim?

Aşağıdaki ipuçları, Ulusal Okuma Paneli’nin akıcı okuma raporundan özetlenmiştir:


Akıcı Okuma Modeli

Çocuğunuza, akıcı bir şekilde okuduğunuzda bunun kulağa nasıl geldiğini göstererek okuma akıcılığını geliştirmeye yardımcı olabilirsiniz. Okumak için çocuğunuza oldukça kolay bir şey seçin (bilmeyecekleri çok fazla kelime olmayan) ve çocuğunuza yüksek sesle okuyun. Bu, çocuğunuzun akıcı bir şekilde okumanın nasıl bir şey olduğunu duymasına yardımcı olacak ve aynı zamanda çocuğunuza akıcı bir şekilde okumanın metne ne kadar anlam kazandırdığını gösterecektir. Okurken her kelimeyi işaret edin ancak parmağınızın yetişmesi için fazladan zamana ihtiyacı olduğu için fazladan duraklama koymadığınızdan emin olun. Çocuğunuzun doğal duraklamaların nerede meydana geldiğini ve hangi kelimelerin vurgulanması gerektiğini anlamasına yardımcı olacak şekilde kelimeleri gösterin.

Noktalama İşaretleri Hakkında Konuşun

Çocuğunuzun okuma akıcılığını geliştirmenin bir başka yolu da noktalama işaretlerinin cümleleri okuma şeklinizi nasıl değiştirdiğinden bahsetmektir. Çocuğunuza bir soru işareti gördüğünüzde cümlenin sonunda bir soruyu belirtmek için sesinizin yükselmesi gerektiğini açıklayın. 

Çocuğunuza bunun bazı örneklerini gösterin. Virgül ve iki nokta üst üste kısa duraklamaları belirtir ve ünlem işaretleri yüksek sesle ve bazen daha tiz sesle konuşmanız gerektiği anlamına gelir. Bunları çocuğunuza yüksek sesle okuduktan önce, okurken ve okuduktan sonra gösterebilir ve örneklerle açıklayabilirsiniz.

 

Çocuğunuzun Metni Size Okumasını Sağlayın

Metni çocuğunuza yüksek sesle okuduktan sonra size tekrar okumasını sağlayın. Çocuğunuzu övün ve ilerledikçe yardım edin. Çocuğunuzun metni okuyuşu akıcı hale gelene kadar yazıyı tekrar tekrar okumasını sağlayın. Bu genellikle üç veya dört okuma alır. Bundan daha uzun sürerse, seçtiğiniz metim çok zor olmalı. Daha kolay bir yazı seçin.

 

Metni Çocuğunuzla Okuyun

Çocuğunuzla birlikte bir metni okumak, akıcı okuma pratiği yapmanın başka bir harika yoludur. Metni ilk kez çocuğunuza okuyarak başlayabilirsiniz. Bir dahaki sefere okuduğunuzda, çocuğunuzu rahat hissettiği her an sizinle birlikte okuması için teşvik edin. Bu metni üç-beş kez okuduktan sonra, çocuğunuz tüm metni sizinle birlikte okuyabilmelidir. Değilse, metin çocuğunuzun seviyesi için çok zor olmalı, bu durumda daha kolay bir metin denemelisiniz.

 

Çocuğunuzun Sesli Bir Kitapla Birlikte Okumasını Sağlayın

Kaset (veya CD) şeklinde kitaplar satın alın veya çocuğunuz için yüksek sesle kitap okurken kendinizi kaydedin. İlk seferinde çocuğunuzun kaseti dinlemesini sağlayın ve okunduğunu duyduğunda kelimeleri işaret edin. Bir dahaki sefere çocuğunuzu okumaya teşvik edin. Bu aktivite için, en iyisi arka planda ses efekti veya müzik olmamasıdır.

Umarız evde akıcı okuma etkinliklerini uygulamak için bu ipuçları size yardımcı olur. 


Kaynakça

Bu makale Speech and Language Kids tarafından yazılmıştır. Orijinal metni buradan okuyabilirsiniz.