Beden İmajında Bozulma Nedir?

Olumsuz beden imajı, bir kişinin iyi oluş hali üzerinde güçlü bir etkiye sahip olabilir. Kişinin sosyal hayatını, özgüvenini ve ruh halini etkileyebilir. Ağır durumlarda ise, olumsuz beden imajı yeme bozukluklarına veya beden dismorfisine yol açabilir.

Kötü beden imajı zihinsel sağlık sorunlarına yol açtığında, genellikle tedavi zorunludur. Sevecen bir terapist, bireylerin semptomlarını yönetmelerine ve vücutlarını daha sağlıklı bir biçimde görmeyi öğrenmelerine yardımcı olabilir. Birey, güvensizliklerini yönetmek için daha iyi yollar geliştirdikçe, duygusal ve fiziksel sağlıkları muhtemelen iyileşecektir.

Beden İmajında Bozulma ve Memnuniyetsizlik

Beden imajı, tipik olarak, gerçek görünümden çok algılara ve duygulara dayanır. Bu nedenle, bozulmaya eğilimli olabilir. Beden imajı bozulması, vücudun bir veya daha fazla özelliğinin yanlış algılanması anlamına gelir. Örneğin, bulimia olan bir kişi belini olduğundan daha geniş görebilir. Beden imajı bozulması yaşayan insanlar aynada baktıklarında gerçek fiziksel bedenlerinden önemli ölçüde farklı bir beden görebilirler.

Beden imajından memnuniyetsizlik, kişinin bedeniyle ilgili olumsuz değerlendirmelerini ifade eder. Genellikle bir kişi mevcut bedeni ile ideal bedeni arasındaki tutarsızlıkları algıladığında ortaya çıkar. Beden memnuniyetsizliği genellikle beden imajının bozulmasıyla ilişkilendirilir, ancak bu iki durum bağlantılı olmak zorunda değildir. Bir kişi, vücut imajı bozulması yaşamadan görünüşünün bazı yönlerinden memnun olmayabilir.

Beden İmgesi ve Yeme Bozuklukları

Beden imajı memnuniyetsizliği, yeme bozukluklarının güçlü bir yordayıcısıdır. Bazı insanlar vücutlarını yoğun bir incelemeye tabi tutabilir ve belirli bir büyüklüğe ulaşmaya odaklanabilir. Kişisel değerlerini belirli bir beden görünümüne sahip olmaya bağlayabilirler. Zayıflık ve formda olma ile ilgili kültürel mesajlar bu sağlıksız tutumları güçlendirebilir. Bireyler açlık, arınma ve aşırı egzersiz yapma gibi gerçekçi olmayan hedeflere ulaşmak için aşırı davranışlara başvurabilirler.

Anoreksiya veya bulimialı birçok insanda vücut imajı bozulması da mevcuttur. Bu bireyler genellikle, beynin insanların vücutlarının boyutlarını algılamasına yardımcı olan kısmı olan parietal korteksinde nörolojik farklılıklara sahiptir. Başka bir deyişle, bu insanlar beyinleri onlara yanlış bilgi verdiği için vücut ölçülerini olduğundan fazla tahmin ediyor olabilirler.

Kilo veren çoğu insan, zihinsel beden imajını, sahip oldukları mevcut duyusal bilgilere uyacak şekilde güncelleyebilir. Yine de anoreksiya veya bulimia yoluyla zayıflayan insanlar zihinsel imajlarını güncellemede sorun yaşayabilirler. Halen bedenlerinin mevcut formlarından ziyade eski, daha büyük bir versiyonunu görebilirler. Ayrıca, genellikle tüm görünümlerinden ziyade algılanan kusurlara odaklanırlar. (Örneğin, “yumuşak” midelerine odaklanmak ve görünen kaburgalarını görmezden gelmek.)

Beden imajı bozulması, bireylerin bir sorunları olduğunu kabul etmelerini zorlaştırabilir. Diğer insanların sözleri kişinin gördükleriyle çeliştiği için arkadaşlarının ve ailelerinin endişelerini görmezden gelebilirler. Bir kişiyi nüksetmeye daha yatkın hale getirebileceğinden, tedavide beden imajı bozulmasını ele almak önemlidir.

Beden Dismorfik Bozukluğu (BDB)

Beden dismorfisi veya BDB, beden imajı bozulmasının ciddi bir şeklidir. Nüfusun %2’sinde görülür ve obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ile yakından ilişkilidir. BDB’li kişiler genellikle görünümlerinde küçük veya var olmayan çarpıklıklar ile meşgul olurlar. Örneğin, birisi gözlerinin eşit  olmadığından veya ellerinin çok büyük olduğundan endişelenebilir. Algılanan kusurlar genellikle birey için etrafındaki insanlardan çok daha belirgindir.

BDB‘li insanlar genellikle sözde kusurlarının kendilerini çirkin ve hatta deforme olmuş gibi gösterdiğine inanırlar. Genellikle bu kusur etrafında zorlama yapmak için çok zaman harcarlar, örneğin:

• Aşırı bakım
• Deri yolma
• Aynadaki görünümlerini iki kez kontrol etme
• Görünüşleri hakkında başkalarından güvence istemek

Beden dismorfisi genellikle insanlarda ciddi sıkıntılara neden olur. Bazıları, görünümlerinden utandıkları için toplum içine çıkmaktan kaçınabilir. Yine de çoğu zaman budala gibi görünme korkusuyla semptomları için yardım aramaktan kaçınırlar.

Yeme bozukluklarının aksine, vücut dismorfisi genellikle kişinin kilosu ile ilgili endişeleri içermez. Bunun yerine, BDB genellikle kişinin burnu veya kulakları gibi belirli bir vücut kısmına odaklanır. (Bunun istisnası, insanların yeterince kaslı olmadıklarından endişe ettikleri bir BDB formu olan kas dismorfisidir.)

Uluslararası Estetik Plastik Cerrahi Derneği’ne göre, BDB‘li kişilerin %8-15’i plastik cerrahi istiyor. Bununla birlikte, estetik cerrahi geçiren BDB‘li kişilerin %90’ı sonuçlardan memnun değil ve birçoğu semptomlarının kötüleştiğini görüyor. BDB’li kişilerde intihar oranı, genel popülasyondan 45 kat daha fazladır. Bu nedenle, beden dismorfisi olan kişilerin ruh sağlığı tedavisi görmeleri hayati önem taşımaktadır.

Kaynakça

Bu makale GoodTherapy websitesi tarafından hazırlanmıştır. Makalenin orijinal versiyonuna buradan ulaşabilirsiniz. ​