Çocuğum Kekelediğinde Ne Söylemeliyim?

Anne-babalar çocukları özellikle çok şiddetli kekelediğinde ne söyleyeceklerini nasıl tepki vereceklerini bilemezler. Pek çok ebeveyne, daha da kötüleşmesin diye çocuğun kekelemesine dikkat çekmemeleri söylenmiştir. Doğrudur, çocuğun kekelediği anlarla dalga geçilmemeli, düzeltme yapılmamalı ve herhangi bir ceza verilmemelidir. Ancak, ilgi ve sevgi dolu bir yaklaşımla kekemeliği bir gerçek olarak kabul etmenin çocuğunuza herhangi bir zarar vereceğine dair hiçbir bilimsel kanıt bulunmamaktadır.

Hatta tam tersine faydası bile olabilir. Anne-babalar çocuklarıyla, nasıl davranmaları gerektiğinden diş fırçalamaya kadar her konu hakkında konuşurlar. Eğer kimse kekemelikle ilgili olarak konuşmaya yanaşmaz ve sürekli kaçınırsa, çocuğun aklında şöyle bir düşünce gelişebilir: “Kimse bir şey söylemediğine göre kekemelik cidden çok kötü bir şey sanırım”.

Kekemeliğe yaklaşımınızın farklı olması gerekmiyor. Yerli yersiz yorumlardan kaçının ancak çocuğunuz kekemeliği şiddetlendiği için üzgün ya da kızgın olduğunda onu teskin etmeye çalışın. Örneğin, çocuk: “Sözcükler ağzımdan çıkmıyor”, ebeveyn: “Dert değil. Çocukların büyük bir bölümü kimi zaman böyle takılmalar yaşarlar. Bence bir sorun teşkil etmiyor”. En önemli nokta çocuğun konuşmayı sevmesini ve özgüvenle konuşmaya devam etmesini sağlamaktır. Çocuk, nasıl söylediğinden çok ne söylediği ile ilgilendiğimizi, bizim için duygu ve düşüncelerinin çok daha önemli olduğunu hissetmeli.

Bazı Dikkat Edilmesi Gereken İşaretler
Kekemeliğin başlangıç döneminde, normal akıcılık bozukluğundan ayırt edilmesi o kadar kolay değildir. Ayrıca, kekemelik zaman içerisinde farklılık gösteren bir olgudur. Problemin ciddiyetinin arttığını gösteren kimi işaretler aşağıda belirtilmiştir.

• Kekemelik daha sık gözlemlenir (ör: önceden 5 dakikalık bir konuşma içerisinde birkaç takılma gözlenirken artık bu sayı yirmilere çıkmıştır)
• Kekemelik daha tutarlı bir şekilde gözlemlenir (ör: önceden günde birkaç kez kekelenirken artık her konuşmada kekemelik gözlemlenmektedir)
• Tekrarların sayısı artmaya başlar (ör: “a” sesi 5 kere tekrarlanmaktadır, a-a-a-a-artık gidelim)
• Uzatmalar tekrarlara oranla daha çoklaşır (ör: aaaaaaanlamadım)
• Konuşmanın tamamen kilitlenmesi gözlemlenir (ör: çocuk konuşmak için ağzını açar ancak bir süre ses çıkarmaz)
• Çocuk konuşurken, çabalama davranışı ya da kas gerilimi gözlemlenir
• Uzatmalar esnasında ses tonunda iniş çıkışlar ve tekrarlar esnasında tuhaf konuşma ritmi hissedilir
• Konuşma öncesi ya da sonrasında endişe ve kaygı durumlarında dalgalanmalar gözlemlenir
• Çocuğun kekelememek için bazı sözcükleri söylemekten kaçındığı gözlemlenir
• Çocuğun belli ortamlarda ya da belli kişilerle konuşmaktan kaçındığı gözlemlenir

Çocuğunuzun kekemeliğinde ciddileşme fark etmeniz halinde vakit kaybetmeden bir dil ve konuşma terapisti ile görüşün.