Çocuklar İçin Sohbet Becerileri: Dinleme ve Konuşma
Dinleme ve Konuşma
Bazen çocuğunuz yanınıza geldiğinde ya telefonda konuşuyorsunuzdur ya da bir arkadaşınızla kahve içiyorsunuzdur ve bu esnada çocuğunuz sizinle etkileşim kurmaya çalışıyor. Bu sinir bozucu olabilir, ama aynı zamanda oldukça normaldir. Başkalarıyla nasıl iletişim kuracağını öğrenmesi çocuğunuz için büyük bir adımdır. Ama çocuğunuzun diğer insanlarla nasıl konuşacağını ve onları dinleyeceğini öğrenmesi zaman alacaktır.
Kendi kendini düzenleme, konuşmayı ve dinlemeyi öğrenmenin önemli bir parçasıdır ve bazı çocuklar için diğerlerinden daha zordur.
Çocuğunuzun karakteri de iletişimde rol oynar. Çok sosyal bir çocuk her konuşmaya katılabilir ama dinlerken sorun yaşayabilir. Öte yandan, sosyal olmayan bir çocuk muhtemelen dinlemeyi daha kolay bulabilir, ancak cevap vermeyi zor bulabilir.
Konuşmayı ve Dinlemeyi Öğrenme
Konuşma ve dinlemeyi öğrenmeye gelince, çocuğunuz bunları sizden öğrenecektir. Eşinizle, arkadaşlarınızla ve çocuklarınızla, çocuğunuzun konuşmasını istediğiniz şekilde konuşmaya çalışırsanız, bu çocuğunuzun öğrenmesine yardımcı olacaktır.
Çocuğunuza sorarak, rehberlik ederek ve pratik yaparak da konuşma ve dinlemeyi öğretebilirsiniz. Çocuğunuzun ne yapmasını istediğinizi açıkça söylediğinizde en iyisini öğrenmesi muhtemeldir. Örneğin, şunları yapabilirsiniz:
- Çocuğunuza, “Parka götürdüğü için büyükannene teşekkür eder misin?” diyebilirsiniz.
- Etkileşimi nasıl başlatacağı konusunda rehberlik edebilirsiniz.
- Çocuğunuzla birlikte sırayla soruların sorulduğu ve cevapların verildiği konuşmalar yapabilirsiniz.
- Çocukları iyi iletişim kurarken övmek onları iyi konuşmaya ve dinlemeye devam etmeye teşvik eder.
Olumlu Konuşma ve Dinleme
İyi konuşabilmek ve dinleyebilmek şunları içerir:
- Konuşmaları başlatmak
- Nasıl dikkat çekileceğini bilmek
- Göz teması kullanarak konuşmak
- Sırayla konuşmak ve dinlemek
- Karşındakinin anlayabileceği düzeyde açıkça konuşabilmek
- Kibarca konuşmak
- Konuşmayı ne zaman sonlandıracağını bilmek
Bazı çocuklar bunları hızlı bir şekilde öğrenir ama bazılarının ise nazik bir hatırlatmaya ihtiyacı olabilir. Örneğin, ‘Rana, benimle konuşurken lütfen bana bak.’ demek gibi.
Geri Dönüt
Çocuğunuz, sınırları belirlediğinizde, disiplinli davrandığınızda veya talimat verirken karşılık verebilir. Karşı çıkarak çocuğunuz size bakış açısını vermeye çalışır. Bazı çocuklar da sizden belli bir tepki almak için karşılık verirler.
Konuşmayı olumlu bir şekilde yapabilirsiniz. Çocuğunuz sizinle zıtlaşırsa, aşağıdaki stratejiler zamanla bu davranışı azaltmaya yardımcı olabilir:
- Sakince cevap verin ve çocuğunuza nazikçe konuşma ve birbirlerine saygı gösterme konusundaki kuralları hatırlatın.
- Çocuğunuz kaba olmaya devam ederse, bu davranışına bir sonuç vermeniz gerekebilir. Bu, başka bir konuşma yöntemini pratik yapmaktan, oyuncağı kaybetmeye kadar her şey olabilir.
- Eğer çocuğunuza çok güler veya ilgi verirseniz, çocuğunuzu yanlışlıkla kaba konuştuğu için yanlışlıkla ödüllendirebilirsiniz.
Kesintileri Yönetme
Kesinti genellikle çocuklar konuşma dürtüsünü kontrol edemediğinde olur. Ancak acil bir durum değilse, çocuğunuzun beklemeyi öğrenmesine yardımcı olmak önemlidir.
Çocuğunuz konuşurken kesintiye uğrarsa, aşağıdakilerin bir kısmını veya tümünü deneyebilirsiniz:
- Çocuğunuza kararlaştırdığınız aile kuralının ne olduğunu hatırlatın.
- Çocuğunuz ‘Af edersiniz.’ dediğinde, dikkatinizle bunu çabucak ödüllendirin. Doğru şeyi yaparsa istediğini elde ettiğini görecektir.
- Çocuğunuzu beklerken ve ‘Af edersiniz’ dediğinde övün, bu şekilde konuşmaya devam etmek ister.
Kaynakça: https://raisingchildren.net.au/toddlers/connecting-communicating/communicating/conversation-skills