Çocuklarda Dil Gelişimi

Çocuklarda dil gelişimi tüm ebeveynin heyecanla beklediği bir gelişmedir. Çocuğunuzun dili öğrenmesine yardım etmenin sırrı çok basittir: Birlikte çok konuşun ve çok dinleyin.
 

 

Çocuklarda Dil Gelişimi: Bilmeniz Gerekenler

 

Dil gelişimi, çocuğunuzun genel gelişiminin kritik bir parçasıdır. Çocuğunuzun iletişim kurma, duygularını ifade etme ve anlama yeteneğini destekler. Aynı zamanda düşünme, problem çözme, ilişkileri geliştirme ve sürdürme aşamalarını destekler. Dili anlamak, kullanmak ve ondan zevk almak, okuryazarlığın kritik ilk adımı ve okumayı ve yazmayı öğrenmenin temelidir.

 

Bebekler ilk 12 ayda, konuşma ve dil gelişimini destekleyen aşamaların çoğunu geliştirirler. Yaşamın ilk üç yılında da dil becerilerini inanılmaz oranda geliştirirler.

 

 

Çocuğunuzun Erken Dil Gelişimini Nasıl Teşvik Edebilirsiniz

 

Çocuğunuzun dil ve konuşma gelişimini teşvik etmenin en iyi yolu çocuğunuzun ilgilendiği şeyler hakkında birlikte çok fazla konuşma yapmaktır. Her şeyi çocuğunuzun verdiği ipuçlarını takip ederek öğrenebilirsiniz. Yani işaret ettiği, babıldadığı veya kelimeler kullanarak ilgi duyduğunu gösterdiği şeyleri kullanın.

 

 

Çocuğunuzla Konuşmak

 

Bebeğinizle konuşun ve ilk yılından itibaren ona bir konuşmacı olarak davranın. Konuşmayı bitirdiğinde, ona bir dönüş yapın ve size cevap vermesini bekleyin, mutlaka cevap verecektir! Çocuğunuz babıldamaya başladığında, onu taklit edin ve siz de babıldayın. Muhtemelen size cevap olarak tekrardan babıldadığını göreceksiniz. Bu konuşma uzun süre devam eder ve çok eğlencelidir.

 

 

Çocuğunuza Cevap Vermek

 

Bebeğiniz büyüdüğünde ve jest kullanmaya başladığında, iletişim kurma girişimlerine cevap verebilirsiniz. Örneğin, çocuğunuz başını sallarsa, “Hayır” diyormuş gibi cevap verin. Bir oyuncağı işaret ederse, çocuğunuz “Bunu alabilir miyim?” veya “Bundan hoşlanıyorum” diyormuş gibi cevap verin.

 

Çocuğunuz kelimeleri kullanmaya başladığında, çocuğunuzun söylediklerini tekrarlayabilir ve geliştirebilirsiniz. Örneğin, “Elma” diyorsa, “Kırmızı elma mı istiyorsun?” diyebilirsiniz.

 

Bağlam oluşturduğunuzda ve çocuğunuza cevap verdiğinizde, onu iletişim kurmaya teşvik edersiniz. Sözleri gelişmeden önce bile, neler söylemeye çalıştığına şaşıracaksınız.

 

 

Günlük Konuşma

 

Günlük yaşamınızda neler olup bittiğinden bahsetmek, çocuğunuzun duyduğu kelimelerin sayısını arttırmak için harika bir yoldur. Gördüğü veya yaptığı gibi, onun için anlamlı olan şeylerden bahsedebilirsiniz. Önemli olan, birçok farklı kelimeyi farklı bağlamlarda kullanmaktır. Örneğin, çocuğunuzla portakal ağacı hakkında ve öğle yemeğinde portakal yemek hakkında konuşabilirsiniz. Bu, çocuğunuzun  kelimelerin anlamını ve işlevini öğrenmesine yardımcı olur.

 

Çocuğunuzun sizi anlamamasi önemli değildir, çünkü onun anlayışı geliştikçe büyüyecek.

 

Çocuğunuz hikaye anlatmaya başladığında, onu geçmişte ve gelecekteki şeyler hakkında konuşmaya teşvik edebilirsiniz. Örneğin günün sonunda, birlikte bir alışveriş listesi yaparak ya da büyükanneyi ziyarete giderken neler götürmenin gerekli olduğuna karar vererek ertesi gün planları hakkında konuşabilirsiniz. Eve bir geziden döndüğünüzde bunun hakkında konuşabilirsiniz.

 

 

Bebeğinizle Okumak

 

Çocuğunuzla birlikte birçok kitabı okuyun ve paylaşın ve çocuğunuz büyüdükçe daha karmaşık kitapları okuyun. Okuma, çocuğunuzun kelimelerin anlam ve işlevlerini farklı bağlamlarda duymasını sağlar.

 

Kitaptaki olayları çocuğunuzun hayatında olanlarla ilişkilendirmek, çocuğunuzun konuşmasını sağlamak için iyi bir yoldur. Çocuğunuzla birlikte okuduğunuz kitaplarda ilginç resimler hakkında sohbet ederek konuşmayı teşvik edebilirsiniz.

 

Çocuğunuzla yüksek sesle kitap okuduğunuzda, kelimeleri söylerken aynı zamanda onları işaret edebilirsiniz. Bu, çocuğunuza yazılı ve sözlü kelimeler arasındaki bağlantı olduğunu gösterir kelimelerin dilin farklı parçalarından oluştuğunu öğrenmesine yardımcı olur. Bunlar okuryazarlığın geliştirilmesi için önemli kavramlardır.

 

 

Dil gelişimi: İlk Sekiz Yıl

 

İşte çocuğunuzun dil gelişiminde üç ay ile sekiz yıl arasında başarabileceği önemli şeylerden sadece birkaçı:

 

 

3-12 ay arası dil gelişimi

 

Bu dönemde, bebeğiniz büyük olasılıkla mırıldanıp gülecek, seslerle oynayacak ve hareketlerle iletişim kurmaya başlayacaktır. Babıldama evresi, ilk yıl boyunca önemli bir gelişim aşamasıdır.

 

Babıldamadan sonra, çocuğunuzun konuştuğu gibi anlaşıldığı “jargon evresi” gelir. Bu aşamadaki “konuşma” bir şey ifade etmez. İlk anlamlı kelimeler genellikle yaklaşık 12. aydan itibaren başlar.

 

Çocuğunuz ilk kelimelerini söylemeye yaklaştıkça babıldama, jargon ve yeni kelimeleri birlikte duyabilirsiniz.

 

Bebeğiniz babıldamıyorsa ve 12 ay boyunca hareketlerle iletişim kurmaya çalışmıyorsa, doktorunuzla veya çocuk ve aile sağlığı hemşirenizle veya başka bir sağlık uzmanıyla görüşün.

 

 

12-18 ay arası dil gelişimi

 

Bu yaştaki çocuklar genellikle ilk kelimelerini anlamsal olarak söylerler. Örneğin, çocuğunuz “Baba”derken babasını arıyordur. Önümüzdeki birkaç ay içerisinde bebeğiniz kelime hazinesine daha fazla kelime eklemeye devam edecektir. Söyleyebileceğinden fazlasını anlayabilir ve basit talimatları takip edebilir. Örneğin, her zaman söylediğinize uymayacak olmasına rağmen “Hayır” dediğinizde bebeğiniz sizi anlayabilir!

 

 

18 ay 2 yaş arası dil gelişimi

 

İki yıldan itibaren, çocuğunuzun kelime hazinesi büyümüş ve iki kelimeyi bir araya getirerek kısa “cümleler” üretmeye başlamıştır. Ona söylediklerinizin çoğunu anlar ve size söylediklerinin çoğunu anlayabilirsiniz.

 

Dil gelişimi büyük ölçüde farklılık gösterir, ancak bebeğinizin yaklaşık 18 ay boyunca bazı kelime çıktıları yoksa, mutlaka doktorunuzla veya çocuk ve aile sağlığı hemşirenizle veya başka bir sağlık uzmanıyla görüşün.

 

2-3 yaş arası dil gelişimi

 

Çocuğunuz bu yıllarda daha uzun, daha karmaşık cümlelerle konuşabilir ve sesleri doğru üretebilir. Aynı anda oyun oynayabilir ve konuşabilir. Üç yaşında olduğunda yabancıların çoğu söylediklerini anlayabilir.

 

 

3-5 yaş arası dil gelişimi

 

Artık çocuğunuzdan daha uzun, daha soyut ve daha karmaşık konuşmalar bekleyebilirsiniz. Örneğin, çocuğunuz ‘Karpuz tohumunu yuttuğum için karpuzda büyüyecek miyim?’ gibi şeyler söyleyebilir.

 

Çocuğunuz muhtemelen çok çeşitli konular hakkında konuşmak isteyecektir ve kelime hazinesi büyümeye devam edecektir. “Çünkü”, “eğer”, “öyleyse” veya “ne zaman” gibi kelimeleri olan daha karmaşık cümlelerle denemeler yaparken temel gramer kurallarını anladığını görebilirsiniz. Ayrıca bazı eğlenceli hikayeleri de size anlatabilir.

 

 

5-8 yaş arası dil gelişimi

 

Okul yıllarında çocuğunuz daha fazla kelime öğrenecek ve dildeki seslerin birlikte nasıl çalıştığını anlamaya başlayacaktır. Ayrıca, kelimeleri farklı şekillerde bir araya getirmeyi ve farklı türden cümleler kurmayı öğrendiğinden, daha iyi bir hikaye anlatıcısı olacaktır.

 

Bu beceriler aynı zamanda onun fikirlerini ve görüşlerini paylaşmasına izin verir. Sekiz yaşından itibaren yetişkinlere yönelik konuşmalar yapabilirler.

 

Çocuklar farklı oranlarda büyür ve gelişir. Gelişim dönem ve aşamaları için “normal” bir kriter aralığı vardır. Fakat çocuğunuzu siz iyi tanıyorsunuz. Çocuğunuzun dil gelişimi hakkında endişeleriniz varsa, doktorunuza danışın veya bir dil ve konuşma terapisti ile görüşün.

 

 

Kaynakça: https://raisingchildren.net.au/school-age/development/language-development/language-development-0-8

 

 

Dilgem uzmanlarından destek almak ve randevu oluşturmak için:

+90 (216) 456 42 42
                                                                                                        +90 (533) 165 60 94