Çocukluk Çağında Yaygın Olan Dil ve Konuşma Sorunları
Çocukluk çağı dil ve konuşma sorunları yaygın sorunlardandır. Michigan Üniversitesi Sağlık Sistemi’ne göre, en yaygın çocukluk çağı dil ve konuşma sorunları arasında dil ve konuşma gelişiminin gecikmesi vardır.
Çocukların yaşayabileceği dil ve konuşma sorunları büyük ölçüde farklılık gösterir. Bazı bozukluklar çocukların fiziksel olarak sözcük oluşturma biçimini etkilerken, bazısı ise çocuğun sosyal becerilerini veya dili nasıl işlediğini ve anladığını etkileyebilir.
Bazı dil ve konuşma sorunlarının nedeni tanımlanabilir, ancak çoğunun bilinen bir nedeni yoktur. Uzmanlar ebeveynleri, çocuklarının bu konuda gecikme yaşayabileceğini düşünüyorlarsa profesyonel bir değerlendirme yapmaya teşvik ederler.
West Bloomfield’daki Kaufman Çocuk Merkezi müdürü Nancy Kaufman “Bir çocuk 2 yaşına kadar konuşmuyorsa, bir dil ve konuşma terapisti tarafından değerlendirilmesi gerekir.” diyor. “Bu mutlaka bir sorun yaşadıkları anlamına gelmez, ancak değerlendirme şarttır.”
Kaufman, ebeveynlerin ayrıca dil ve konuşma bozuklukları olan çocuklar için erken müdahalenin önemini anlamaları gerektiğini vurguluyor ve “Mümkün olduğunca erken görülmelidirler” diyor.
İşte çocukları etkileyen en yaygın dil ve konuşma sorunlarına göz atın.
1. Artikülasyon Gecikmeleri
“Konuşma, dilin motor veya mekanik yönlerini ifade eder.” diyor Kaufman. Konuşma sorunları kekemelik, ünlü ve ünsüz sesleri birleştirmede zorluk veya kelimelerin telaffuzuyla ilgili sorunları içerir. Yarık dudak veya damak gibi fiziksel problemler de çocuğun konuşmasını etkileyebilir.
Çocukluk çağı konuşma apraksisi, daha az yaygın olan bir konuşma bozukluğudur ve çocuğun artikülatörleri ile doğru hareketleri yapmakta zorluk çektiği bir bozukluktur
Ebeveynlerin fark ettiği bazı konuşma hataları konuşma terapisi gerektirmeyebilir.
“Sık görülen ve müdahale gerektirmeyen konuşma hataları vardır.” diyor Kaufman, ayrıca çoğu artikülasyon hatasının yaklaşık 5 yaşına kadar düzeltilmesi gerektiğini de belirtiyor.
2. İfade Edici Dil Bozuklukları
İfade edici dil bozukluğu sözlü anlatımda sorunlara neden olur.
“Bu bozukluğa sahip çocuklar düşüncelerini formüle etmek için kelimeleri birleştirmekte zorluk çekiyorlar.” diyor Kaufman.
Çocuk ek veya bağlaç kullanımında zorluk çekebilir.
Kaufman, “Çocuklar 5 yaşına kadar gerçekten ifade bir dile sahip olmalılar. İfade edici dil üzerinde mümkün olduğunca erken çalışmak çok önemlidir, çünkü dil ve konuşmaya bağlı olan bir sonraki katman okuryazarlıktır.” diyor.
Dil ve konuşma terapistleri çocuklarla fonemler, harf-ses ilişkileri ve daha sonraki akademik hayatlarında etkili olmalarına yardımcı olan okuma-yazma öncesi beceriler üzerinde çalışırlar.
3. Alıcı Dil Bozuklukları
Dil işleme bozukluğu olan bazı çocuklar kelimeleri duyarlar, ancak beyinlerinde kod çözme konusunda zorluk çekerler.
Kaufman, “Bazen insanlara konuşmada bir gecikme olduğunu düşündüren ve buna neden olan şey gerçekten alıcı dildeki bir gecikmedir.” diyor.
Çocuklar olgunlaştıkça, dili gerçekten kavrayıp anlamadıklarını ya da sadece rutin ve tekrarlayan dilleri ezberleyip ezberlemediklerini bilmek zor olabilir.
Kaufman, “Ebeveynlerin çocuklarının dili iyi anlayıp anlamadıklarını görebilmeleri çok zor olabilir ve bunun nedeni ise çok fazla dilin ezberlenebileceğidir. Çünkü ebeveynler çocuklarına oldukça rutin ve tekrarlayan bir dil kullanıyorlar.” diyor.
4. Sosyal ve Pragmatik Konuşma Sorunları
Pragmatik dil, çocuğun gelişiminin bir başka önemli yönüdür ve anlambilimi ve dilin sosyal durumlarda uygun kullanımını anlamakla ilgili bir beceridir. Pragmatik gecikmesi veya bozukluğu olan çocuklar, dinleyicinin ilgilenip ilgilenmediğine bakmaksınız aşırı konuşabilirler.
Kaufman, “Dinleyiciyle ilgileniyor musunuz, sözlü etkileşimin başarılı olup olmadığını karşıya göstermek için sözsüz iletişimi kullanıyor musunuz, konuşmada sıra alıyor musunuz?” diye açıklıyor.
Michigan Çocuk Hastanesinde Uzman DKT. Alyssa Capeling, “Pragmatik dil becerileri göz teması kurmayı ve okulda veya diğer durumlarda sosyal kuralları anlamayı da içerir.” diyor.
5. Ses Bozuklukları
Ses bozuklukları çocuklarda daha az yaygın olmasına rağmen, çocuğun dil ve konuşma gelişimini etkileyebilir.
“En yaygın olanı vokal kord nodülleri veya polipleridir. Bu hastalıklar boğuk bir sese neden oluyor.” diyor Capeling.
Bunun nedeninin de, ses tellerine zarar verebilecek çok fazla hava basıncının veya çok yüksek sesle konuşmanın olabileceğini söylüyor.
