DEHB, Okul Öncesi Çağı Çocuklarının Okula Hazır Oluşunu Olumsuz Etkiliyor

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi, Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) semptomlarına sahip okul öncesi çocukların yaşıtlarına göre okula daha az hazır olduklarını tespit etti.

‘Okula hazır olmayan DEHB’li çocukların sayısını gördüğümüzde oldukça şaşırdık.’ diyor çalışmanın kıdemli ismi pediatri bölümü doçenti Irene Loe. ‘DEHB’li çocukların okula hazır olmayış yüzdesi %79 olarak bulunurken bu durum kontrol grup için olarak bulundu. Bu gerçekten yüksek bir oran.’

‘DEHB’nin tipik semptomlarından olan dikkatsizlik, hiperaktivite ve dürtüsellik küçük çocuklarda normal olabilir ve bu davranışlar çocuk DEHB tanı kriterlerini sağlamasa da ilkokul yıllarında devam edebilir. Bu durum okul öncesi çocuklara DEHB tanısı koymayı zorlaştırıyor. Birçok çocuk okulda ciddi zorlanmalar yaşamayana dek tespit edilemiyor.’

Çalışma 4 ve 5 yaşlarındaki ve neredeyse anaokulu veya kreşe gitmiş olan 45 DEHB tanılı ya da ailesi tarafından ciddi DEHB belirtileri taşıdığı söylenen ve 48 DEHB tanı almamış çocuktan oluşuyor.

Çalışmada fiziksel iyi olma ve motor gelişim, sosyal ve duygusal gelişim, öğrenmeye olan yaklaşım, dil gelişimi ve biliş ile genel bilgi olmak üzere çocukları 5 farklı alanda değerlendiren bir anket ebeveynler tarafından dolduruluyor. ‘Öğrenmeye olan yaklaşım’ alanı bireyin davranış ve görevlerini öncelik sırasına göre planlama, davranış ile uzun dönem amaçları planlamada öz denetim anlamına gelen yürütücü işlevleri ölçüyor.

Çocuklar, çalışmada ölçülen 5 alanın en az ikisinde yaş düzeylerine göre standart sapma puanının altında kaldıkları durumda okula hazır değil olarak değerlendirildi.

4 ve 5 yaşta zorlanılan alanlar

DEHB’li çocuklar biliş ve genel bilgi alanlarında yaşıtlarına göre daha az başarılı olarak bulunmadı. Bu alanlar zekâ sürecini ve anaokuluna hazır oluş için gerekli olduğu düşünülen harfleri, rakamları, şekilleri ve renkleri tanıma görevlerini içeriyor.

Ancak DEHB’li çocukların diğer dört alanda yaşıtlarına göre güçlük çektiği gözlendi. Öğrenme görevinde yaşıtlarına göre DEHBliler 73 kat, sosyal ve duygusal gelişimde 7 kat, dil gelişiminde 6 kat ve fiziksel iyi olma ve motor gelişimde 3 kat daha fazla zorlanıyor.

Çalışmanın sonuçları, ciddi DEHB semptomları gösteren okul öncesi çağı çocuklarına yardım ederek onların ilkokul yıllarında daha az zorluk çekmelerinin sağlanabileceğine işaret ediyor.

‘Pediatristlere, okula hazır oluşu risk taşıyan çocukların tespitinde yardımcı olmamız gerekiyor.’ diyor Loe. ‘Aileler, DEHB’li çocukları için her zaman sigorta tarafından karşılanmayan ancak bu yaş grubundaki çocukların tedavisinde ilk sırada önerilen davranışsal terapilerden daha fazla yarar sağlayabilmeli.’

‘DEHB’li veya DEHB riski taşıyan küçük yaş grubu için gerekli müdahaleleri nasıl sağlayacağımız üzerinde düşünmemiz oldukça önemli.’

Kaynakça: https://www.sciencedaily.com/releases/2019/07/190722085826.htm