Dil Gecikmesi Nedir?

Dil Gecikmesi Nedir?

Dil gecikmesi, bir çocuğun konuşma dilini anlamada ve / veya kullanmada güçlük çekmesidir. Bu zorluklar çocuğun yaşına göre alışılmadık durumlardır.

Zorluklar şunlar olabilir:

  • İlk kelimelerini söylemede veya anlamada zorluk
  • Cümleler kurmak için kelimeleri bir araya getirmede zorluk
  • Kelime hazinesi oluşturmakta problem
  • Kelimeleri veya cümleleri anlamada güçlük

Bazı dil gecikmeleri, otizm spektrum bozukluğu, down sendromu veya işitme bozukluğu gibi durumlarla ilişkilidir. Bazen ise tek başına olur.

 

Dil Gecikmesi, Konuşma Bozukluğu veya Gelişimsel Dil Bozukluğu?

Dil gecikmesi, konuşma bozukluğu veya gelişimsel dil bozukluğundan farklıdır.

Bir çocuğun konuşma sesi bozukluğu varsa çeşitli sesleri telaffuz edemeyebilir veya yanlış ses kullanabilir. Bu, konuşmalarının anlaşılmasını zorlaştırabilir. Konuşma bozukluğu olan çocuklar, diğer dil becerilerinde iyi olabilirler. Yani kelimeleri ve cümleleri iyi anlayabilir ve doğru şekilde cümleler kurabilirler.

Bir çocuğun geçmeyen bir dil gecikmesi varsa, bu gelişimsel bir dil bozukluğunun işareti olabilir. Gelişimsel dil bozukluğu olan çocuklar anlamakta ve / veya konuşmakta güçlük çekerler. Bu zorluklar onların günlük yaşamlarını etkiler.

Konuşma bozukluğu olan çocukların dil gecikmesi veya gelişimsel dil bozukluğu olması gerekmez. Ve dil gecikmesi olan tüm çocukların konuşma ile ilgili sorunu yoktur.

İki dilli ailelerde büyüyen çocuklar, yalnızca tek bir dil konuşan çocuklara göre dillerini daha yavaş edinebilir. Bu, dil gecikmesi sayılmaz.

 

Dil Gecikmesi İçin Ne Zaman Yardım Alınmalı?

Çocuklar dili farklı hızlarda geliştirir. Bu nedenle, çocuğunuzu aynı yaştaki diğer çocuklarla karşılaştırmak, çocuğunuzun dil gecikmesi olup olmadığını anlamanıza yardımcı olmayabilir.

Çocuğunuzda aşağıdaki belirtilerden herhangi birini farklı yaşlarda görürseniz, profesyonel tavsiye almak en doğrusudur.

 

12 Aylıkken

Özellikle yardıma ihtiyaç duyduğunda veya bir şey istediğinde sizinle sesler, jestler ve / veya kelimeler kullanarak iletişim kurmaya çalışmıyorsa.

 

2 Yaşına Kadar

  • Yaklaşık 50 farklı kelime söylemiyorsa
  • İki veya daha fazla kelimeyi bir araya getirmiyorsa
  • Kelimeleri kendiliğinden üretmiyorsa: yani yalnızca söylenen kelimeleri veya cümleleri kopyalıyorsa
  • Basit talimatları veya soruları anlamıyorsa:  örneğin, “ayakkabılarını al, su içmek ister misin?, baba nerede?”

İki yıla kadar, her beş çocuktan biri dil gecikmesi yaşadığına dair belirtiler gösterir. Bu çocuklara bazen ‘geç konuşanlar’ denir. Birçoğu yaşla beraber kendiliğinden düzelecek ama bazıları sorun yaşamaya devam edecektir.

 

Yaklaşık 3 Yaşında

  • Kelimelerle daha uzun cümleler kuramıyorsa: örneğin, “anneme yardım et veya daha fazla su istiyorum” gibi
  • Daha uzun talimatları veya soruları anlamıyorsa: örneğin, “Ayakkabılarını al ve kutuya koy” veya ”Bugün öğle yemeğinde ne yemek istersin?”
  • Kitaplarla çok az ilgileniyor veya hiç ilgilenmiyorsa
  • Soru sormuyorsa

 

4-5 Yaş ve Üstü

Bazı çocuklar, anaokuluna veya okula başladıklarında hala dil konusunda zorluk yaşarlar. Bu zorluklar otizm spektrum bozukluğu (OSB) veya işitme kaybı gibi başka şeylerle açıklanamıyorsa, gelişimsel dil bozukluğu olabilir.

Gelişimsel dil bozukluğu olan çocuklar :

  • Kısa, basit cümleler kullanır ve çoğu zaman cümlelerde önemli kelimeleri dışarıda bırakabilirler.
  • Bir talimatın sadece bir kısmına cevap verebilirler
  • Konuşurken doğru kelimeleri kullanmakta zorlanıyorlarsa ve bunun yerine ‘şeyler’ gibi genel kelimeler kullanabilirler
  • Kelimelerin, cümlelerin veya hikayelerin anlamını anlayamayabilir.

 

Her Yaşta

Dilin etkilenebileceği bir işitme kaybı, gelişimsel gecikme veya sendrom teşhisi konduysa eskiden yaptığı şeyleri yapmayı bırakabilir: örneğin, konuşmayı bırakır.

Dilde güçlük çeken çocukların olabildiğince erken yardıma ihtiyacı vardır. Çocuğunuzun dil gelişimini en iyi siz değerlendiriyorsunuz. Endişeleniyorsanız, içgüdülerinize güvenin ve bir uzmanla görüşün. Bu profesyonel çocuğunuz için endişelenmiyorsa, ancak yine de endişeleniyorsanız, başka bir fikir alın.

 

Dil Gecikmesi İçin Nereden Yardım Alınır?

Çocuğunuzun dil konusunda sorun yaşadığını düşünüyorsanız, bir uzmanla konuşun;

  • ​Dil ve Konuşma Terapisti​
  • Çocuk bakım merkezinizdeki, anaokulunuzdaki veya okulunuzdaki öğretmenler veya eğitimciler
  • Odyolog
  • Pratisyen veya çocuk doktoru
  • çocuk ve aile sağlığı hemşiresi
  • Psikolog

Eğer çocuğunuzun temel sorununun anlama ve dil kullanımı ile ilgili olduğunu düşünüyorsanız, bir dil ve konuşma terapistini ziyaret etmek isteyebilirsiniz. Konuşma terapistleri, çocuğunuzun kelimeleri nasıl kullandığını ve isteklere, komutlara veya sorulara nasıl yanıt verdiğini değerlendirmek için dil testlerini uygulayabilir.

Eğer çocuğunuzun işitme güçlüğü olabileceğini düşünüyorsanız  veya işitme bozukluğu varsa, çocuğunuzun odyolog tarafından kontrol olması en iyisidir. İşitme kaybı, çocuğunuzun dil gelişimine ve iletişimine etki edebilir.

 

Dil Gecikmesi Olan Çocuklar İçin Destek

Çocuğunuza dil gecikmesi teşhisi konulursa birlikte çalıştığınız dil ve konuşma terapisti, dil becerilerini geliştirecek grup programları önerebilir. Uzman ayrıca çocuğunuzun resim tahtaları veya kitaplar kullanmak gibi başka iletişim yolları geliştirmesine de yardımcı olabilir.

Uzman, çocuğunuzun iletişim kurmasına yardımcı olmak için evde kullanabileceğiniz stratejiler verebilir. Bu, çocuğunuza bir sohbete başlaması için bolca zaman vermeyi içerebilir. Çocuğunuza sözlerle, eylemlerle veya seslerle iletişim kurma çabalarına yanıt vererek ve bunları genişleterek de yardımcı olabilirsiniz.

 

Dil Gecikmesinin Nedenleri

Çoğu durumda dil gecikmesine neyin sebep olduğunu bilmiyoruz. Ancak genetik veya biyolojik bir bileşen olabileceğini biliyoruz. Yani, dil gecikmesi öyküsü olan ailelerde çocuğun dil gecikmesi yaşaması daha olasıdır:

  • Çocuğun erkek olması
  • Dil gecikmesi veya iletişim bozukluğu öyküsü olan yakın bir aile üyesi olan çocuklar
  • Otizm spektrum bozukluğu veya Down sendromu gibi gelişimsel bir bozukluğu veya sendromu olan çocuklar
  • Devam eden işitme sorunları ve kulak enfeksiyonları olan çocuklar.

Bazen iletişim becerilerindeki gecikmeler, işitme bozukluğu, gelişimsel gecikme, zihinsel yetersizlik ve OSB gibi daha ciddi gelişimsel bozuklukların belirtileri olabilir. Çocuğunuzu herkesten daha iyi tanıyorsunuz. Eğer endişeleniyorsanız, doktorunuzla veya bir sağlık uzmanıyla konuşun.

 

Kaynakça

Bu makale orjinal olarak Raising Children web sitesi tarafından yayınlanmıştır. Orjinal metni buradan okuyabilirsiniz.