Dil ve Konuşma Gelişim Geriliğinin Belirtileri Nelerdir?
Seslere tepki vermeyen veya sesleri çıkarmayan bebekler zaman kaybetmeden bir doktora gösterilmelidir. Ancak aileler için çocuklarının dil ve konuşma gelişimleri açısından gerekli noktalara gelmek için biraz daha uzun zamana mı yoksa tıbbi bir müdahaleye mi ihtiyaç olduğunu anlamak zordur.
Aşağıda size çocuğuuzda izlemeniz gereken bazı noktaları veriyoruz. Eğer çocuğunuzda bu başlıklardan bazıları görülüyorsa bir doktora göstermenizde fayda var demektir;
12 aylığa kadar bir şeyleri gösterme veya “hoşçakal” anlamında el sallama gibi jestler kullanmıyorsa,
18 aya kadar iletişim için jestleri seslere tercih ediyorsa,
18 aya kadar sesleri taklit etmekte sorun yaşıyorsa,
18 aya kadar basit sözlü istekleri anlamakta güçlük çekiyorsa,
2 yaşa kadar yalnızca sesleri ve jestleri taklit ediyor, ancak kendisi doğaçlama sözcük veya cümle üretemiyorsa,
2 yaşa kadar yalnızca belirli ses ve sözcükleri tekrarlıyorsa ve konuşma dilini acil ihtiyaçları haricinde kullanmıyorsa,
2 yaşa kadar basit yönergeleri yerine getiremiyorsa,
2 yaşa kadar sesinde bir anormallik varsa (genizden konuşma gibi)
2 yaşından sonra konuşması akranlarına göre çok daha zor anlaşılıyorsa;
Ebeveynler ve sürekli bakım veren kişiler anlamalıdır ki, çocuğun dil gelişiminin yarısı 2 yaşına kadar gerçekleşir. 3 yaşına kadar dörtte üçü tamamlanmış olur.
4 yaşına kadar çocuğun konuşması onu tanımayanlar için bile oldukça anlamlı hale gelir.
Dil ve Konuşma Gecikmesine sebebp olan faktörler nelerdir?
Normal gelişime göre konuşma gecikmesi oral bozulmalar sebebiyle ortaya çıkabilir. Örneğin dilde veya üst damaktaki problemler veya dil hareketini kısıtlayan dil bağı konuşma gecikmesine yol açabilir.
Konuşma gecikmesi olan birçok çocuğun oral-motor sorunlar yaşadığı bilinmektedir. Bu beynin konuşma ile ilgili alanlarında sorunlar oluştuğunda; dil, dudaklar ve çene arasında gerekli koordinasyonu sağlayamadığında ortaya çıkar. Bu durumlarda çocukların yeme bozukluğu gibi farklı problemleri de ortaya çıkabilir.
İşitme sorunları da sıkça gecikmiş konuşmaya yol açar. Bu nedenle çocuğun konuşması hakkında bir şüphe doğduğunda acilen odyoloj tarafından işitme testleri yapılmalıdır. İşitme konusunda sorun yaşayan bir çocuk, doğal olarak sesleri artiküle etmede, taklit etmede, anlamada ve dili kullanmada zorluk yaşayacaktır.
Kulak enfeksiyonları, özellikle de kronik kulak enfeksiyonları işitmeyi engelleyen sebeplerin en yaygınlarından biridir. Basit bir enfeksiyon tedavi edildiğinde konuşmayı geciktirmez, aynı şekilde tek kulaktaki uzun süreli enfeksiyon da konuşmayı etkilemez, çünkü diğer kulak normal duyuyordur. Ancak iki kulakta olan uzun süreli enfeksiyonlar direkt olarak konuşma gelişimini etkileyecektir.
Dil ve Konuşma Gecikmesine Nasıl Teşhis Konur?
Eğer doktorunuz çocuğunuzun dil gelişiminde bir sorun olduğunu düşünüyorsa, sizi bir Dil ve Konuşma Terapisti’ne (DKT) yönlendirecektir.
DKT, çocuğunuzun dil ve konuşma gelişimini genel gelişim anlamında değerlendirecektir. DKT dil ve konuşma gelişimini değerlendirmek için standardize edilmiş testler uygulayacak ve çocuğunuzun ulaşması gereken gelişim basamaklarını değerlendirecektir.
DKT ayrıca aşağıda verilen başlıkları da değerlendirecektir;
Çocuğunuz neleri anlıyor? (Alıcı dil)
Çocuğunuz neler söyleyebiliyor? (İfade edici dil)
Çocuğunuz farklı şekillerde iletişim kurmaya çalışıyor mu? Örneğin işaret etme, jest, mimik, vb.
Ses gelişimi ve konuşmanın anlaşılırlığı,
Çocuğunuzun oral-motor durumu (Dudak, dil, çene birlikte konuşma, yeme ve yutma becerilerini yerine getirirken nasıl çalışıyor?)
Test ve değerlendirme sonuçlarına göre DKT çocuğunuz için dil ve konuşma terapisi önerebilir.
