Dil ve Konuşma Gelişimi İçin En İyi Oyuncaklar
Basit oyuncaklar, çocuğunuzda dil ve konuşmayı ortaya çıkarmak için cephaneliğinizde bulundurabileceğiniz harika araçlar olabilir. Aşağıda, evin etrafında kullanabileceğiniz bazı oyuncak örneklerini ve bunları çocuğunuzun dil ve konuşma gelişimini desteklemek için kullanabileceğiniz yolları vurgulamaktayız.
1. Kurmalı Oyuncaklar
Kurmalı oyuncaklar, çocuğunuzun hem sesini kullanabilmesini hem de size katılmasını teşvik etmek için mükemmeldir. Çocuğunuzu kelimeleri kullanmaya teşvik etmenin yolları için bazı öneriler aşağıdadır:
Konuşmayan veya sadece birkaç kelimesi olan çocuklar için:
- Çocuğunuza oyuncağın nasıl çalıştığını gösterin, ancak oyuncağı almasına izin vermeyin. Yapılan şey ile ilgilenmelerini sağladıktan sonra oyuncağı tutun ve çocuğun sözlü olarak “tekrar” veya “daha fazla” diyerek talep etmesinin bekleyin. Size sözlü bir yanıt vermiyorlarsa, siz “tekrar” veya “daha fazla” diyerek ve kurup bırakarak sözlü yanıtı modelleyebilirsiniz.
- Çocuğunuza oyuncağı verin ve onunla oynamasına izin verin. Kurma konusunda sorun yaşıyorsa, sözlü olarak “yardım” istemesini bekleyin. Eğer oyuncağı size sadece veriyorsa, “Sana yardım etmemi ister misin?” diyerek demesini istediğiniz şeyi modelleyin, sonra kendisinin de “yardım et” demesini teşvik edin.
Daha konuşkan çocuklar için daha karmaşık dilbilgisi yapılarını da öğretebilirsiniz:
- Çocuktan kurmalı oyuncağın eylemini tanımlaması için fiil + ek kullanmasını sağlayın. Örneğin: “Çekirge atlıyor”, “Salyangoz sürünüyor” veya “İnek yürüyor” vb.
- Çocukların eylemleri ve görünümleri karşılaştırması için birden fazla oyuncak kullanın. Örneğin: “Timsah yeşildir, ancak salyangoz turuncudur.”, “Gorilin bir muzu var, ama sincabın fındığı var”.
2. Bloklar
Bloklar sosyal etkileşimi içerir (sıra alma, problem çözme, işbirliği yapma) ve çocuğunuzun dil ve konuşma becerileri kazanması için harika bir yol olabilir.
- Bloklarla oynarken sizin ve çocuğunuzun ne yaptığını anlatın. Hala temel kavramlar üzerinde çalışan çocuklar için daha basit bir dil kullanın (uzun, kısa, büyük, küçük, daha fazla, daha az, renkler, şekiller, saymak). Örneğin, “Bu blok yeşil”, “İki bloğun var”, “Benim bloğum büyük ve seninki de küçük.”
- Daha karmaşık kavramlar üzerinde çalışan çocuklar için edatları kullanın (üstünde, altında, yanında, yukarıda, yanında, içinde, vb.). Örneğin, “Kırmızı bloğu sarı bloğun üstüne koydun”, “Kare blok üçgen bloğun altında”, “Bloğumu bloğunun yanına koyuyorum”.
- Problem çözme becerileri, düşmeyecek bir kuleyi planlamak ve oluşturmak için kullanılır.
- Çocuğunuz oyuna liderlik etmek için hayal gücünü kullanabilir.
3.) Oyuncak Mutfak Seti
Mutfak seti, yeni kelimeler öğrenmek, yönergeleri takip etmek ve çocuğunuzun iletişime dâhil olmasını ve meşgul olmasını sağlamak için harika bir yoldur.
- Çocuğunuzun öğeleri tanımlama yeteneğini harekete geçirmek için tencere, tava ve çeşitli yiyecekleri kullanın. “Ne yapıyorsun?”, “Çok güzel kokuyor!”, “Tabak için teşekkürler.”
- Mutfak seti ile oynarken yönergeler vermek. Çocuğunuzdan belirli bir görevi tamamlamasını isteyin; örneğin, “Bana tavayı verebilir misin?” veya “Kurabiyeleri fırına koyabilir misin?”.
- Siz gerçekte bir yemek pişirirken çocuğunuzun da aynı zamanda yemek pişiriyormuş gibi davranmasına veya mutfak setiyle oynamasına izin vererek çocuğunuzun yaratıcı ve eğlenceli olmasına yardımcı olun.
4.) Bay ve Bayan Patates Kafa
Bu oyuncaklar, çocuklara vücut parçaları, kıyafetler ve duygular hakkında bilgi vermek için harika oyuncaklardır. Sosyal etkileşimi taklit etmek de iyi olacaktır.
- Farklı vücut kısımlarını tanımlayın ya da çocuğunuza onları nereye koyduklarını anlatmasını isteyin.
- Oyuncağın yüzündeki duygu ifadelerini açıklayın ya da çocuğunuzdan size oyuncağın ne yaptığını ya da düşündüğünü ya da nasıl hissettiğini söylemesini isteyin.
- Çocuğun rol yapma oyununa ve sosyal etkileşime dalmasına izin verin.
5.) Acaba Neyim?
Bu, büyük çocuklar için harika bir etkinliktir. Bu oyun çocuklar için tümdengelimi sağlayan akıl yürütme becerisini gerektirir.
- Her oyuncu bir kart alır ve herkesin görmesi için kafa bandına yerleştirir. Oyuncular daha sonra sırayla diğer oyunculara kartlarında ne olduğunu anlamaya çalışmak için sorular sorarlar.
- Ayrıca, diğer oyuncuların oyuncunun ne olduğunu tahmin etmesini sağlamak için kartı açıklamalarını sağlayarak oyunu değiştirebilirsiniz
- Çocukların bu oyunu tanımlayıcı beceriler ve sosyal etkileşim üzerinde çalışmak için oynamasını sağlayabilirsiniz.
6.) Çiftlik Seti, Oyuncak Ev, vb.
Bu tür oyuncaklar, serbest oyun oynamak için harika bir fırsat ve 5N1K sorularını çalışabilme şansı sağlar.
- Hayvanlar, bebekler, vb. ile oynarken çocuğunuza 5N1K sorularını (kim, ne, ne zaman, nerede, neden ve nasıl) sorun. “At nerede?” “Kim mutfakta yemek yiyor?” “Möö diye ses çıkaran hayvan nedir?”
- Sıra alma ve sosyal becerileri öğretin. Sırayla oynayın ve “Atla oynayabilir miyim?” ya da “Oyuncak evinde ben de oynayabilir miyim?” şeklinde ifadelerle talep becerilerini öğretin.
Gördüğünüz gibi, evde sahip olduğunuz oyuncaklarla çocuğunuzun dil ve konuşma becerileri üzerinde çalışmak için her türlü fırsat vardır. Bu önerilerin herhangi birini herhangi bir oyun zamanı etkinliğine dâhil edebilirsiniz. Çocuğunuzla ne kadar çok konuşursanız ve iletişimde kalırsanız, o kadar çok öğreneceklerdir!
Kaynakça: https://llatherapy.org/best-toys-for-speech-and-language-development