Eğitici TV ve Uygulamalar Çocuklarda Dil Gelişimini Nasıl Etkiliyor?
Televizyon, tablet, vb. cihazların bulunmadığı bir eve günümüzde pek sık rastlanmasa da, evinizde eğer bir bebek veya yürümeye yeni başlayan bir çocuk varsa TV’yi en azından o uyanıkken kapalı tutmak iyi bir fikir olabilir. Amerikan Pediatri Akademisinin (AAP) Ekim 2016’da yayınladığı bir araştırma raporuna göre, çocuklar 2 yaşına kadar sosyal duygusal ve motor becerilerin yanı sıra bilişsel ve dilsel becerilerini geliştirebilmek için ebeveynleri ve bakım verenleri ile uygulamalı keşifler yapmaya ve sosyal etkileşime girmeye ihtiyaç duyarlar. Eğitici olarak görülen Susam Sokağı tarzı programlar bile, yaklaşık 3-5 yaşına gelene dek çocuğunuzun öğrenimine fayda sağlamaz.
İyi tasarlanmış televizyon programları, özellikle ebeveynlerle birlikte izlendiğinde, okul öncesi dönemde 3 yaşından itibaren çocuklarda hem bilişsel, sosyal çıktıları hem de okuma yazma çıktılarını geliştirebilir. Ancak kimi araştırmalarda, 2 yaşından küçük çocukların bir yetişkinle veya yalnız başına günde iki saatten fazla televizyon izlemesinin, ifade edici dil gecikmesine yol açabildiği görülmüştür: 1 yaşından küçüklerin yanlarında ebeveynleri olmadan yalnız başlarına televizyon izlemeleri, dil gecikmesi risklerini büyük oranda artırmaktadır. Televizyon kullanımının uzun vadede ne gibi sonuçlar doğurduğu, yeni araştırmalar ışığında ortaya çıkacak.
Çocukların Dil Gelişimini Desteklemek İçin
- 18–24 aylıktan küçük çocukların medya kullanımını önleyin, bu konuda sınırlar koyun.
- Medyayla tanışmış olan 2-5 yaş arası çocukların medya kullanımını günde en fazla 1 saat ile sınırlayın.
- Çocuğunuzun TV’de izlediği programları dikkatle seçin ve onunla birlikte izleyin, böylece çocuğunuzla etkileşimde bulunabilir, izlediğiniz programla ilgili sorular sorarak ve yorumlarda bulunarak onu iletişim kurmaya teşvik edebilirsiniz.
- Dikkat dağıtan ve anlaşılması zor olan yüksek tempolu televizyon programları ile uygulamalardan ve şiddet barındıran her türlü içerikten kaçının.
- Yatak odalarında televizyon bulundurmayın. TV veya tablet kullanımı, yatma vaktinden en az bir saat önce sona ermelidir. Yatma vaktine yakın TV izlemek çocuğunuzun uyku kalitesini olumsuz etkileyebilir, hatta daha az uyumasına neden olabilir.
- Çocuklar etraftayken yetişkinlere yönelik TV programları açık olmasın. Çocuklar, dikkat etmiyor gibi görünseler de “arkada oynayan” TV’den olumsuz etkilenebilirler.
- Çocuğun bilişsel gelişimine destek olmak; problem çözme, yenilikçi düşünme ve muhakeme becerilerini geliştirmek için, hem tek başına hem de ebeveynle / bakım verenle oynayabileceği, ucu açık ve elektronik alet gerektirmeyen oyunlar bulmaya çalışın.
- Her gün çocuklarınıza kitap okuyun! Bu, hem bilişsel gelişimi hem de dil gelişimini destekler. Küçük yaşlarda dijital kitaplardan kaçının. Bu tür kitaplarda bulunan görseller genellikle dikkat dağıtıcı olduğundan çocuğun hikâyeyi anlamasını zorlaştırabilir.
- Ebeveynin meşgul olduğu zamanlarda çocuğu tek başına oynamaya teşvik edin.
- Açık havada oynamayı teşvik edin.
- Yüz yüze iletişim için zaman ayırın. Bebeklerde ve yeni yürümeye başlayan çocuklarda dil gelişimi için karşılıklı “konuşma vakti” çok önemlidir. Sık sık yüz yüze konuşmayı teşvik edin; seyahat eden ebeveynler ve uzaktaki aile bireyleri ile iletişim kurmak adına gerektiğinde görüntülü sohbetler düzenleyin.
References
Bu makale Baby Gooroo tarafından yazılmıştır. Orijinal metni buradan okuyabilirsiniz.
