Hangi Yaşta Çocuğuma Telefon Almalıyım?
Her ebeveynin çocuklarının gelişimi ve sağlığı için merak ettiği soru; "Ne zaman çocuğuma telefon almalıyım?" Bu soru psikologlar tarafından oldukça fazla cevaplanması istenilen sorulardan biridir.
Çocuklarımızın akıllı telefonlar kullanmasıyla ilgili endişelenmeli miyiz?
Akıllı telefonlar çocuklarımızın sefalet ve ümitsizlik içine sürüklenmelerine sebep olmaz. Fakat, çocukların akıllı telefon kullanımlarının olumsuz etkilerinin olduğunu gösteren bazı çalışmalar vardır. Bu konu hakkındaki önemli sonuçlar şunlardır:
- Çocuklar ve gençler ekran karşısında çok fazla vakit harcamaktadırlar. Bu çocukların "normal" kullanımları "aşırı" kullanım da olabilir.
- Ekranlar oldukça çekici geldiği için, çocukları eleştirmeden ve sık sık kontrol etmeden durabilmek oldukça zordur.
- Aşırı telefon kullanımı depresyon, kaygı, ve düşük öz-güven gibi olumsuz sağlık problemleriyle ilişkilendirilmiştir.
- Araştırmalarda aşırı telefon kullanımı ile sağlıklı olmak arasında çift yönlü bir ilişki olduğu ortaya çıkarılmıştır. Örneğin; depresyonda olan bir çocuk daha çok sosyal medyada/telefonda vakit geçirir ve daha çok vakit geçirdikçe de daha fazla depresif olurlar.
- Telefon aşırı kullanımı; uyumak, fiziksel aktivite, ve yüz yüze sosyal iletişim kurma gibi ihtiyaçları giderememe gibi olumsuz sonuçlara sebep olabilir.
Bu nedenle, çocuklarımıza ne zaman akıllı telefon almamız gerektiği konusunda oldukça endişelenmemiz normaldir.
Pandora’nın kutusu?
Çocuklara akıllı telefon almak önemli bir karardır, çünkü bir kere alındığında, her ne kadar kısıtlamış olsak da her türlü içeriğe erişebileceklerdir. Çocukları biraz daha olgunlaşıncaya ve büyüyünceye kadar zararlı içeriklerden korumaya çalışmalı ve bu konuda dikkatli olmalıyız. Aynı zamanda, çocuklarınızın baş edebilmek için yeterli beceriye sahip olmadığı kötü niyetli insanlar (siber zorbalar, sapıklar, vs.) da vardır.
Ne zaman akıllı telefon alabiliriz sorusuna cevap olarak…
Çocuğunuz bu zamanlarda daha olgunlaşmış olacağı için ortaokul, yani 7. veya 8. sınıfa geldiğinde akıllı telefon alabilirsiniz. Ortaokul dönemlerindeki çocukların telefon kullanımını faydalı ve uygun kılan daha fazla ev dışı ve sosyal aktiviteleri vardır. Bu nedenle, bu aktiviteler sırasında anne ve babalarının onları ne zaman ve nereden alacakları ve bırakacakları konusunda daha kolay iletişim halinde olabilmeleri için telefona ihtiyaç duyabilirler. Birçok arkadaşının da bu dönemde telefonu olmaya başlar.
Akıllı telefonlar mı, eski telefonlar mı?
Çocuğunuza telefon alırken aklınızda tutmanız gereken bir önemli bilgi de alacağınız telefonun akıllı telefon olması gerekmediğidir. Telefon tam anlamıyla çalışmıyor olabilir veya çocuğunuzun sadece mesajlaşabileceği ve birilerini arayabileceği özellikleri olan eski bir telefonunuz da olabilir. Çocuğunuza tam anlamıyla işlevselliği olmayan bir telefon vermek, çocuğunuzun sosyal medyadaki dramalara takılıp kalmasını da engellemiş olur. Telefon almanın bir diğer pozitif tarafı ise, nabız yoklamaktır. Eğer çocuğunuz telefon konusunda sorumluluk bilinci içerisinde davranırsa, o zaman akıllı telefona geçiş yapabilirsiniz. Çocuklar büyüdükçe, daha fazla bağımsızlık verilmesi gerekir. Bu gelişimsel olarak önemli bir etmendir. Eğer gerekli derecede bağımsızlık verilmezse, büyüdüklerinde nasıl sorumluluk sahibi bir yetişkin olabilirler?
Yapılacakları ve yapılmayacakları incelemek
Çocuğumuza koyduğumuz sınırlar ve beklentiler konusunda açık olmaya çalışın. Çocuğunuzla telefonu aldığınız ilk andan itibaren sınırlar ve beklentilerinizle ilgili anlaşma yapıp bir kağıt şeklinde imzalayabilirsiniz. Bu konular hakkında çocuklarınızla konuşmalısınız ki yanlış kullanımın sonuçlarının neler olduğunu anlayabilsinler. Bu sonuçlardan birinin de bir süre telefona erişim sağlayamamak olacağını çocuğunuza açıklayın.
Telefonu "ödünç" verme
Çocuğunuza ilk telefonunu verdiğinizde, bu telefonun kendisine ödünç olarak verildiğini açıklayın. Bu telefonun sürekli olarak onun olmayacağı, sorumlu bir şekilde kullanmasına bağlı olarak verildiği açıklanmalıdır. Eğer telefonu sorumluluk bilinci içerisinde kullanmazsa, telefona erişiminin engelleneceğini bilmelidir. Bir diğer önerimiz ise; çocuğun her ay telefonun taksidine veya telefon faturasına bir miktar katkıda bulunmasıdır. Bu katkı; harçlığından küçük bir miktar da olabilir, ailesine yardımcı olmak için yapılan bir şey de olabilir. Bu tarz bir uygulama çocuğun daha fazla sorumluluk sahibi olmasını sağlar.
Son notlar…
Başlangıçta çocuğunuza daha fazla kısıtlama getirin. Örneğin; günde yalnızca bir saat telefon kullanmak olabilir. Eğer telefonunuzun böyle bir özelliği varsa, telefonunuzdaki "ekran süresini" ölçen uygulamalardan ne kadar süre telefonun kullanıldığına bakabilirsiniz.
