Hidrosefali Nedir ve Tedavisi Nasıldır?
Hidrosefali, beyin omurilik sıvısı (BOS) birikmesinden kaynaklanan beyin boşluklarının anormal genişlemesi durumudur. Kesin tedavisi yoktur, ancak hidrosefali cerrahi ile kontrol altına alınabilir. Kontrol altına alınmadığında ise beyin hasarı veya ölümle sonuçlanabilir.
BOS, beyin tarafından üretilen ve emilen berrak bir sıvıdır. BOS, serebroventriküler sistem (beyin boşluğu) boyunca ve sonra beyni ve omuriliği çevreleyen subaraknoid boşlukta dolaşır. Beyni ve omuriliği koruma ve beslemede görev alır.
Hidrosefali Belirtileri
Hidrosefali bazen hiçbir belirti göstermez (asemptomatiktir). Belirtiler ortaya çıktığında ise şunları içerebilir:
- Yürüme güçlüğü
- İdrar kaçırma
- Hafıza problemleri
- Baş ağrısı
- Mide bulantısı ve kusma
- Bilinç kaybı
- Görüş problemleri
- İşitme hassasiyetleri
- Nöbetler
- Büyütmüş kafatası (bebeklerde).
Beyin Omurilik Sıvısının Hareketi
Beyin ventrikül denilen boşlukları içerir. Beyin omurilik sıvısı ventriküllerde salgılanır, daha sonra beyinden kanallar boyunca akar, daha sonra beyin yüzeyine ve omuriliğe doğru akar. Kafatasının hemen altında emilir. Beyin omurilik sıvısının hareketi bu yolculuğun herhangi bir kısmında engelle uğrarsa, sıvı tıkanan bölgenin arkasında birikir ve kafatasının içindeki basınç (kafa içi basınç) yükselir.
Hidrosefalinin Nedenleri
Hidrosefali, BOS salgılanması, BOS akışı veya BOS emilimi ile ilgili sorunlardan kaynaklanabilir.
Hidrosefali Türleri
Farklı hidrosefali tipleri şunları içerir:
Konjenital hidrosefali: Doğumdan itibaren mevcuttur ve Spina Bifida, Dandy Walker Sendromu gibi diğer doğum kusurları ile ilişkilidir.
Edinilmiş hidrosefali: BOS’un hareketini veya emilimini bloke eden tümörler, enfeksiyon veya kanama ile tetiklenebilir.
Normal basınçlı hidrosefali: Yaşlı insanlar bu türden daha sık etkilenir. Genel olarak, bilinmeyen sebeplerden dolayı, BOS yüzeyindeki BOS çıkışı azalır.
Hidrosefalinin Teşhisi
Hidrosefali teşhisinde kullanılan çeşitli testler şunları içerir:
- Fiziksel inceleme
- Göz testi
- CT taraması
- MRI taraması
Hidrosefalinin Tedavisi
Tedavi altta yatan nedenlere bağlıdır, ancak şunları içerebilir:
İlaç tedavisi: Örneğin, enfeksiyon durumunda antibiyotik verilir. Enfeksiyonun temizlenmesi hidrosefaliyi çözmezse, ameliyat gerekir.
Cerrahi: Tıkanma nedeni cerrahi olarak kaldırılır. Geçici hidrosefali durumunda, sıvının boşalmasını sağlamak için küçük bir kateter yerleştirilebilir. Diğer durumlarda (konjenital hidrosefali gibi), fazla beyin omurilik sıvısının boşaltılmasını sağlamak için kalıcı bir tüp (şant) yerleştirilir.
Bekle ve gör yaklaşımı: Hidrosefali kazara bulgulanırsa (örneğin, başka nedenlerle CT veya MRI incelemesi sırasında) ve herhangi bir belirtiye sahip değilse, doktor tarafından dikkatli bir inceleme ve izleme dışında özel bir tedavi gerekmeyebilir.
Nereden Yardım Alınmalı?
- Doktorunuz
- Nörolog
- Beyin cerrahı
Kaynakça: https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/ConditionsAndTreatments/hydrocephalus