İşitsel İşleme Bozukluğu (İİB)

İşitsel İşleme Bozukluğu (İİB)

İşitsel İşleme Bozukluğu ile İlgili Ana Hatlar ve Kilit Noktalar

  • İİB, otizm, zihinsel engel, dikkat eksikliği veya benzeri bozukluklar gibi daha küresel bozuklukların sonucu olmayan işitsel bozukluktur.
  • Tüm öğrenme, dil ve iletişim eksiklikleri İİB’den kaynaklanmamaktadır.
  • Çocuğun kaç tane İİB semptomu olduğu önemli olmaksızın, yalnızca dikkatli ve uygun bir tanı çocukta gerçekten İİB’nin olup olmadığını belirleyebilir.
  • Her ne kadar İİB ile ilişkili problem kümesinin tam olarak anlaşılmasında multidisipliner bir ekip yaklaşımı önemli olsa da İİB tanısı sadece bir uzman tarafından konulabilir.
  • İİB terapisi oldukça bireyseldir. İİB’li tüm çocukların hepsine uygun tek bir terapi yaklaşımı yoktur.

 

İşitsel İşleme Bozukluğu Terapisi

            İİB tedavisinde tek ve kesin bir tedavi yönteminin olmadığını anlamak önemlidir. Güncel alanyazında ya da internetteki "mucize tedavi"  sonuçlarına rağmen İİB tedavisi oldukça kişiselleştirilmiş ve bozukluğa özgü olmalıdır. Belirli bir terapi yaklaşımının bir çocuk için ne kadar başarılı olduğu bunun çalıştığınız çocuk için etkili olacağı anlamına gelmez. Bu nedenle uygun ve başarılı terapinin anahtarı bir uzman tarafından doğru ve dikkatli tanının koyulmasıdır.

            İİB terapisi genellikle üç ana alana odaklanır: öğrenme veya iletişim ortamının değiştirilmesi, bozukluğun etkilerini telafi etmeye yardımcı olmak için ileri düzey becerileri kullanmak ve işitme bozukluğunu tedavi etmek. Çevresel değişikliklerin birincil amacı işitsel bilgilere erişimi sağlamak/arttırmaktır. Bunun için işitmeye yardımcı olan elektronik cihazların kullanımını (işitme cihazları, koklear implantlar), bilgi alımını arttırmak için öğretmen merkezli yönergeler ve diğer öğrenme ortamı değişim yöntemleridir; böylece İİB’li çocuk mesaja dikkatini verebilir.

            Telafi edici stratejiler genellikle dinleyicilere işitsel bozukluğun üstesinden gelebilmeleri için merkezi kaynakları (dil, problem çözme, hafıza, dikkat, diğer bilişsel becerileri) güçlendirebilecekleri yollardan/yönergelerden oluşur. Ayrıca birçok telafi edici strateji yaklaşımı İBB’li çocuklara dinleme başarıları veya başarısızlıkları için sorumluluk almalarını ve birçok aktif dinleme ve problem çözme teknikleriyle günlük dinleme aktivitelerinde aktif bir katılımcı olmalarını öğretir.

            Son olarak, İİB’nin direkt terapisi, bozukluğun kendisini düzeltmeyi amaçlamaktadır. Özel işitsel bozuklukları için birçok tedavi aktivitesi bulunmaktadır. Bazıları bilgisayar destekli bazıları ise bir terapistle bire bir eğitim gerektirir. Bazen ev merkezli programlar uygun olurken bazen de çocukların okulda veya yerel bir klinikte terapilere katılmaları gerekebilir. Bir kez daha İİB’li tüm çocuklar için uygun tek terapi yaklaşımının olmadığı vurgulanmalıdır. İİB müdahalesinin tüm yönleri gibi terapinin tipi, sıklığı ve yoğunluğu işitsel bozukluk türünün özelliklerine ve danışanın kendi özelliklerine göre yüksek derecede kişiselleştirilmeli ve programlanmalıdır.

            Bir çocuğun işitsel bozulmasının terapiyle ne kadar gelişim göstereceği önceden belirlenemez. İİB’li bazı çocuklar işitsel sorunlarını zaman içerisinde "büyüyerek" tamamıyla atabilirlerken diğerleri bir miktar eksiği hayatları boyunca taşımaya devam etmektedir. Bununla birlikte uygun müdahale ile tüm İİB’li çocuklar bu bozukluğun mağduru olmadan kendi dinleme, öğrenme ve iletişim başarılarında aktif katılımcı olmayı öğrenebilirler. Bu nedenle terapi süreci dikkatli, doğru ve uygun bir şekilde yönlendirildiğinde, İİB’den etkilenen milyonlarca çocuk için tünelin sonunda ışık olabilir.

 

KAYNAKÇA: https://www.asha.org/public/hearing/understanding-auditory-processing-disorders-in-children/