İstifleme Bozukluğu

İstifleme Bozukluğu

İstifleme bozukluğu, onları korumaya yönelik algılanan bir ihtiyaç nedeniyle, sahip olunan şeyleri elden çıkarmada veya onlardan ayrılmada yaşanan sürekli bir zorluktur. İstifleme bozukluğu olan bir kişi, eşyalardan kurtulma düşüncesinde sıkıntı yaşar. Gerçek değerden bağımsız olarak aşırı eşya birikimi meydana gelir.

İstifleme, genellikle o kadar sıkışık yaşam koşulları yaratır ki, evlerin yalnızca dağınık yığınlar arasında dolanan dar yollarla dolup taşmasına neden olur. Tezgahlar, lavabolar, sobalar, masalar, merdivenler ve hemen hemen tüm diğer yüzeyler genellikle malzeme ile yığılır. Ve içeride yer kalmadığında, dağınıklık garaja, araçlara, avluya ve diğer depolama tesislerine yayılabilir.

İstifleme hafif ila şiddetli arasında değişir. Bazı durumlarda, istifleme yaşamınız üzerinde fazla bir etki yaratmayabilir, diğer durumlarda ise günlük işleyişinizi ciddi şekilde etkiler.

İstifleme bozukluğu olan kişiler bunu bir sorun olarak görmeyebilir, bu da tedaviyi zorlaştırır. Ancak yoğun tedavi, biriktirme bozukluğu olan kişilerin inançlarının ve davranışlarının nasıl değiştirilebileceğini anlamalarına yardımcı olabilir, böylece daha güvenli ve daha keyifli bir hayat yaşayabilirler.

Belirtiler

Aşırı sayıda eşya almak ve saklamak, yaşam alanlarında kademeli olarak dağınıklık birikmesi ve eşyaları elden çıkarmada zorluk, genellikle ergenlik ve erken yetişkinlik yıllarında ortaya çıkan istifleme bozukluğunun ilk belirtileri ve semptomlarıdır.

Kişi yaşlandıkça, genellikle acil ihtiyaç veya alan olmayan şeyleri edinmeye başlar. Orta yaşta, semptomlar genellikle şiddetlidir ve tedavisi daha zor olabilir.

İstifleme ile ilgili sorunlar zamanla yavaş yavaş gelişir ve özel bir davranış olma eğilimindedir. Çoğu zaman, başkalarının dikkatini çekene kadar önemli bir dağınıklık oluşmuştur.

İşaretler ve semptomlar şunları içerebilir;

  • Gereksiz veya yer olmayan eşyaları aşırı derecede edinme
  • Gerçek değeri ne olursa olsun, eşyalarınızı atma veya onlardan ayrılma konusunda sürekli zorluk
  • Bu eşyaları saklama ihtiyacı hissetmek ve onları atma düşüncesiyle üzülmek
  • Odaların kullanılamaz hale geldiği noktaya kadar dağınıklık oluşturmak
  • Kararsızlığa, mükemmeliyetçiliğe, kaçınmaya, ertelemeye ve planlama ve organize etme sorunlarına eğilimli olmak

Öğeleri aşırı derecede elde etmek ve elden çıkarmayı reddetmek şunlarla sonuçlanır:

  • Gazeteler, giysiler, evrak işleri, kitaplar veya duygusal eşyalar gibi düzensiz yığınlar veya eşya yığınları
  • Mutfakta yemek pişirememek veya banyoyu yıkanmak için kullanamamak gibi yürüme alanlarınızı ve yaşam alanlarınızı kalabalıklaştıran ve karıştıran ve alanı amaçlanan amaç için kullanılamaz hale getiren eşyalar
  • Alışılmadık derecede aşırı, sağlıksız düzeylerde yiyecek veya çöp birikmesi
  • Evinizde kendinizi ve başkalarını güvende tutma veya işleyişinde önemli sıkıntı veya sorunlar
  • Evinizdeki dağınıklığı azaltmaya veya ortadan kaldırmaya çalışan başkalarıyla çatışma
  • Eşyaları organize etmede zorluk, bazen önemli eşyaları dağınıklıkta kaybetme

İstifleme bozukluğu olan kişiler genellikle öğeleri saklar çünkü:

  • Bu eşyaların benzersiz olduğuna veya gelecekte bir noktada ihtiyaç duyulacağına inanıyorlar.
  • Öğelerin önemli bir duygusal önemi vardır – daha mutlu zamanların bir hatırlatıcısı olarak hizmet etmek veya sevilen insanları veya evcil hayvanları temsil etmek
  • Kurtardıkları şeylerle çevrili olduklarında kendilerini daha güvende hissederler.
  • Hiçbir şeyi boşa harcamak istemezler.

İstifçilik bozukluğu koleksiyonculuktan farklıdır. Pul veya model araba gibi koleksiyonları olan kişiler bilinçli olarak belirli ürünleri araştırır, kategorilere ayırır ve koleksiyonlarını dikkatli bir şekilde sergiler. Koleksiyonlar büyük olabilse de, genellikle dağınık değildir ve istifleme bozukluğunun bir parçası olan sıkıntı ve bozulmalara neden olmazlar.

Ne Zaman Doktora Görünmeli

Sizde veya sevdiğiniz birinin istifleme bozukluğu belirtileri varsa, mümkün olan en kısa sürede bir doktor veya ruh sağlığı uzmanıyla konuşun. Bazı toplulukların istifleme sorunlarına yardımcı olan ajansları vardır. Bölgenizdeki kaynaklar için yerel veya ilçe yönetimine danışın.

Ne kadar zor olursa olsun, sevdiğiniz kişinin istifleme bozukluğu sağlığı veya güvenliği tehdit ediyorsa, polis, itfaiye, halk sağlığı, çocuk veya yaşlı koruma hizmetleri veya hayvan refahı kurumları gibi yerel makamlarla iletişime geçmeniz gerekebilir.

Nedenler

İstifleme bozukluğuna neyin neden olduğu açık değildir. Genetik, beyin işleyişi ve stresli yaşam olayları olası nedenler olarak araştırılmaktadır.

Risk Faktörleri

İstifleme genellikle 11 ila 15 yaşları arasında başlar ve yaşla birlikte daha da kötüleşme eğilimindedir. İstifleme, yaşlı yetişkinlerde genç yetişkinlere göre daha yaygındır.

Risk faktörleri şunları içerir,

  • Kişilik: İstifleme bozukluğu olan birçok insan, kararsızlık içeren bir mizaca sahiptir.
  • Aile öyküsü: İstifleme bozukluğu olan bir aile üyesine sahip olmak ile bozukluğu kendiniz yaşamak arasında güçlü bir ilişki vardır.
  • Stresli yaşam olayları: Bazı insanlar, sevdikleri birinin ölümü, boşanma, tahliye veya bir yangında eşyalarını kaybetme gibi başa çıkmakta zorlandıkları stresli bir yaşam olayı yaşadıktan sonra istifleme bozukluğu geliştirir.

Komplikasyonlar

İstifleme bozukluğu, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli komplikasyonlara neden olabilir:

  • Artan düşme riski
  • Eşyaların yer değiştirmesi veya düşmesi nedeniyle yaralanma veya mahsur kalma
  • Aile çatışmaları
  • Yalnızlık ve sosyal izolasyon
  • Sağlık için risk oluşturan sağlıksız koşullar
  • Yangın tehlikesi
  • Kötü iş performansı
  • Tahliye gibi yasal sorunlar

Diğer Ruh Sağlığı Bozuklukları

İstifleme bozukluğu olan birçok kişi, aşağıdakiler gibi başka zihinsel sağlık bozuklukları da yaşar:

Önleme

İstifleme bozukluğuna neyin neden olduğu hakkında çok az şey anlaşıldığından, bunu önlemenin bilinen bir yolu yoktur. Bununla birlikte, birçok akıl sağlığı koşulunda olduğu gibi, bir sorunun ilk belirtisinde tedavi görmek, istiflemenin kötüleşmesini önlemeye yardımcı olabilir.

Kaynakça

Bu makale Mayo Clinic Ekibi tarafından yazılmıştır. Makalenin orijinal versiyonuna buradan ulaşabilirsiniz.​