Kas Gerilim Disfonisi
Kas Gerginliği Disfonisi (KGD)
“Kas gerilim disfonisi”, sesin oluşturulması için gerekli olan kasların koordinasyonu ve solunum düzenindeki dengesizlikler için kullanılan genel bir terimdir. Bu dengesizlik herhangi bir anatomik anormallik (birincil KGD) olmadığında veya anatomik bir anormallik (ikincil KGD) olduğunda görülebilir. İkincil kas gerilim disfonisi durumunda, kas gerginliğinin, vokal yaralanmalara uyum sağlamak için vücudun doğal telafi edici süreci olduğu düşünülmektedir. Bu yazımızda birincil kas gerilim disfonileri ele alınacaktır.
Stres ve Kaygı
Birincil KGD, stres ve kaygı ile ilişkili olabilir. Son araştırmalar, stres dönemleri altında, larenksi kontrol eden kaslarda gerilmeler olduğunu göstermiştir. Larenksteki uzun süreli kas gerginliği dönemleri, vokal kontrol sisteminin uyumsuzluğuna yol açmaktadır.
Nedenler
Birincil KGD, sıklıkla soğuk algınlığı veya grip gibi üst solunum yolu hastalıklarından sonra ortaya çıkmaktadır. Üst solunum yolu enfeksiyonu görüldüğü durumunda, ortaya çıkan kas dengesizliğinin stres ve kaygı ile ilişkili olduğu düşünülmemektedir. Sevilen birinin kaybı gibi, stresli yaşam olayları da kas gerilimi disfonisine neden olabilmektedir.
Belirtiler
Kas gerilim disfonisi oldukça değişken bir durumdur. Birincil KGD’nin en yaygın semptomu, hafif ila şiddetli arasında değişen ses kalitesindeki değişikliktir ve genellikle konuşma sırasında ağrı veya rahatsızlık ile ilişkilidir. Ses, konuşma, şarkı söyleme veya her ikisi sırasında etkilenebilir. Ses kısıklığı, artan konuşma çabası ve sürekli kullanımda sesin yorulması ile ilişkilendirilecektir.
Kas Gerilim Disfonisi ile İlişkili Yaygın Belirtiler
- Vokal yorgunluk
- Değişken ses
- Düşük ses
- Ses kırılmaları
- Nefesli ses
- Şarkı söyleyememe
- Kısık ve kaba ses kalitesi
- Yüksek ses için ekstra efor gösterme
- Vokal belirtilerin stresle kötüleşmesi
- Tutarsız ses
- Sesin bazen normale dönmesi
Kas Gerilim Disfonisi Tanısı Nasıl Konur?
- Hasta Geçmişi
Ses probleminin nasıl başladığı ve ses ve konuşma davranışlarının değerlendirilmesi, birincil kas gerilim disfonisi tanısı açısından oldukça önemlidir.
- Dil ve Konuşma Terapisti Değerlendirmesi
- Bir dil ve konuşma terapisti tarafından edilen muayene, kas gerilim disfonisinin teşhisinde çok önemlidir.
- Ses terapisi teknikleri ile sesin iyileştirilmesi, ses bozukluğunun kas dengesizliğine bağlı olup olmadığını belirlemenin anahtarıdır.
- Akustik ve aerodinamik ölçümler, normal ses ve solunum davranışlarını belirlemek için değerli değerlendirme araçlarıdır.
- Laringoskopi ve Stroboskopi
- Birincil KGD tanısı koymak için vokal kıvrımların dikkatle incelenmesi önemlidir. Eleme teşhisi; anatomik anormallikleri elemek için vokal kıvrımların dikkatle incelenmesi gerekmektedir.
- Flexible laringoskopi, klinisyenlerin konuşma sırasında bazı kas modellerini gözlemlemelerini sağlar.
- Stroboskopi, muayene eden kişinin mukozal dalgayı vokal katlama titreşimi için bir belirteç olarak değerlendirmesine izin verir.
- İlişkili Diğer Anormalliklerin Araştırılması
Teşhis süreci ayrıca aşağıdakiler gibi önemli ilişkili faktörleri aramaya odaklanmalıdır:
- Reflü
- Alerjiler
- İlaçların yan etkiler
- Hormonal dengesizlikler
Tedavi
Ses Terapisi
Ses terapisi, birincil KGD için altın standart olan tedavidir. Vokal mekanizmada kas dengesini geri kazandırabilecek başka bir tedavi yoktur. Ses terapisi, hastanın ses oluşturmak için vücudun (kaslar, akciğerler vb.) birlikte çalışma şeklini geliştirmeye yönelik egzersizler ve teknikler ile hastanın vokal semptomlarını iyileştirmesine yardımcı olmaktadır.
Davranışsal Danışmanlık
Stres veya anksiyete ile ilişkili olan birincil KGD vakalarında, hastanın ses terapisini tamamlamanın yanı sıra, stresini azaltmak adına bir danışmanla birlikte çalışması çok yararlı olabilir.
