Motor Planlama, Kontrol ve Koordinasyon
Motor planlama, motor kontrol ve motor koordinasyonu, çocuklarınızın bedenlerinde ve beyninde hareketlerin gerçekleşmesini sağlamak için neler olduğunu açıklamaya yardımcı olan üç terimdir. Bir parmağın en küçük dalgasından çok daha karmaşık bir olay dizisine kadar her şey planlama, kontrol ve koordinasyon gerektirir. Hepsi birbiriyle ilişkilidir ve hepsi çok önemlidir.
Motor Planlama Nedir?
Motor planlama, vücudun hareketleri organize etme yeteneği olarak tanımlanır: Yani, belirli bir görevi tamamlamak için hangi adımları ve hangi sırayla gerçekleştirileceğini bilmek. Örneğin, giyinmek için bir motor plan şu şekildedir, çorapları giymek ve bu adımın ayakkabıları giymeden önce geldiğini bilmek ve ardından ayakkabıları doğru ayağa giymek. Beyzbol topuna vurmak için bir motor plan şu şekildedir, doğru pozisyonda durmak, sopayı uygun şekilde kavramak (ve doğru miktarda kuvvetle kavramak), sahayı izlemek, sopayı sallamak ve doğru zamanda koşmak için sopayı bırakmak.
Motor planlamadaki zorluk dispraksi olarak bilinir. Bu duruma sahip çocuklar normal güç ve kas tonusuna sahiptir, ancak kaslarını kullanmak için gerekli planlama ve koordinasyon ile mücadele ederler.
Motor Kontrol Nedir?
Motor kontrolü, diş fırçasını dişleriniz arasında hareket ettirmek gibi belirli görevler için kaslarınızı kullanma yeteneğiz anlamına gelir. İnce motor, kalemle yazı yazmak veya bir düğmeye basmak için gerekli olan küçük ve hassas hareketleri gerektirir Kaba motor ise, atlama, koşma veya bisiklete binme gibi hareketleri yapmak için büyük kas gruplarını kullanmak anlamına gelir. Motor kontrolü ile zorluklar yaşayan bir çocuk, kalemi kavramada veya pedalları çevirmekte sorun yaşayacaktır.
Motor Koordinasyon Nedir?
Motor koordinasyon, belirli bir eylem için birden fazla vücut parçası kullanma yeteneğidir. Örneğin, basketbol oyununda bir top sürerken, ayaklarınız ve bacaklarınız sizi basketbol sahası etrafında hareket ettirirken, kollarınız ve elleriniz topu zıplatmanıza yardımcı olacaktır. Vücudun her iki tarafını aynı anda kullanabilmek önemlidir (buna iki taraflı koordinasyon denir). Çocukların okul ve eğlence için kullandığı birçok beceri, ikili koordinasyon gerektirir. Bir kağıt parçasının kesilmesi, çocuğun bir elinde makas, diğer elinde ise kağıt tutması gerektiği anlamına gelir. Bir oyuncunun sopayı iki eliyle kavraması ve topa doğru sallanması için ikisini birlikte kullanması gerekir.
Tüm bu beceriler birbiriyle bağlantılıdır. Meghan A. Corridan, "Motor planlama güçlüğü çeken bir kişinin, motor kontrol ile zor zamanları olacaktır ve motor kontrol sorunları olan bir kişinin motor koordinasyonu için gerekli gelişim aşamaları olmayacaktır" demiştir. Kendisi pediatrik bir ergoterapisttir ve çocukların motor ve sosyal becerilerini güçlendirmelerine yardımcı olan oyuncakları, oyunları ve uygulamaları anlattığı MAC & Toys adlı bir blogun yazarıdır. Ayrıca Corridan, “Birlikte çalıştığım ve motor planlama güçlüğü çeken çocukların çoğunun koordinasyon ve kontrol için ergoterapi hedefleri var” demiştir.
VeryWell’den Bir Tavsiye
Çocuğunuzun motor becerilerinden herhangi biri hakkında endişeleriniz varsa, çocuk doktorunuzla, bir ergoterapi başvurusu hakkında konuşun. Ergoterapi, çocuğunuzun yeteneklerinde ve güveninde büyük bir fark yaratabilir. Bu terapiler genellikle çocuklar için de eğlencelidir.
Kaynakça: https://www.verywellfamily.com/what-is-motor-planning-1256903
