Otizm ve Ergoterapi

Amerikan Ergoterapi Derneği’ne göre ergoterapi, bireylerin yaşamlarının tüm yönlerinde bağımsızlık kazanmalarına yardımcı olan etkili bir terapidir. Ergoterapi, insanlara bağımsız ve tatmin edici bir yaşam için gerekli becerilerini geliştirme konusunda yardımcı olur.

Başka bir deyişle, ergoterapistler her yaştan insanla çok çeşitli beceriler üzerinde çalışmaktadır. Sonuç olarak, terapistlerin yaklaşımları, bireysel bir terapistin eğitimine, ilgi alanlarına, bulunduğu yere ve kişisel yeteneklerine bağlı olarak geniş ölçüde değişir. Ergoterapistler temel beceriler üzerinde çalışarak insanlara el yazısını geliştirmede yardımcı oluyor, kavanoz açma, makas kullanma ve benzeri günlük rutinleri yapmayı sağlıyorlar. Bununla birlikte, birçok terapist hastaların ihtiyaçlarını karşılamak için ilgi ve uzmanlık alanlarını da genişletmekteler.

 

Neden Otizmi Olan Bir Kişinin Ergoterapisti Görmesi Gerekir?

Otizmden dolayı, ergoterapistler çalışma alanlarını büyük ölçüde genişlettiler. Geçmişte, bir ergoterapist, el yazısı, gömlek düğmelerini ve ayakkabı bağcıklarını bağlama vb. becerilerini geliştirmek için otistik bir kişiyle çalışmış olabilir. Ancak günümüzde otizmde uzmanlaşan terapistler aynı zamanda duyu bütünleme konusunda da uzman olabilir veya hastalarıyla birlikte oyun becerileri, sosyal beceriler ve daha fazlası için çalışabilirler.

 

Ergoterapi Otizmli Bir Kişiye Nasıl Yardımcı Olur?

Ergoterapist yeterli bilgileri topladığında çocuğunuza uygun bir program geliştirir. Kabul edilen tek bir tedavi programı yoktur. Ancak erken, planlanmış, kişiselleştirilmiş tedavinin en iyi sonucu verdiği görülür.

Ergoterapi, çeşitli stratejileri birleştirebilir. Bu stratejiler çocuğunuzun çevresine daha iyi yanıtlar vermesine yardımcı olabilirler. Bu stratejileri şunları içermektedir:

• Çocuğun koordinasyon ve vücut farkındalığı gelişimine yardımcı olmak için ipe boncuk dizme veya puzzle yapma gibi fiziksel aktiviteler
• Etkileşim ve iletişimine yardımcı olmak için oyun aktiviteleri
• Diş fırçalama ve saç tarama gibi gelişimsel aktiviteler
• Geçişlerle baş edebilmek için alternatif stratejiler

 

Ergoterapist Otizmliler İçin Ne Yapar?

Ergoterapistler elbette fiziksel beceriler üzerinde çalışırlar. Otizmi olan insanlar genellikle bağımsız yaşam için gereken temel sosyal ve kişisel becerilerden bazılarına sahip olmadığından,  tüm bu ihtiyaçlar üzerinde çalışmak için teknikler geliştirilmiştir. Örneğin, şunları yapabilirler:

• Bir çocuğun ışığa, sese, dokunmaya, kokulara ve diğer girdilere uygun şekilde yanıt vermesine yardımcı olmak için duyu bütünleme müdahaleleri sağlarlar. Müdahale, bir çocuğun vücudunu bulunduğu alanda daha iyi yönetmesine yardımcı olmak amacıyla sallanmak, diş fırçalamak, top oynamak ve bir takım diğer aktiviteleri içerebilir.
• Bir çocuğu başkalarıyla etkileşimde bulunma ve iletişim kurma konusunda teşvik eden etkinlikleri planlarlar. Otizmde uzmanlaşan terapistler , bu planlamalar özellikle fiziksel becerilerin yanı sıra entelektüel ve duygusal becerileri geliştirmek için geliştirilen Floortime gibi yapılandırılmış oyun terapilerine de dönüşebilir.
• Bireyin bir ortamdan diğerine, bir kişiden diğerine ve bir yaşam evresinden diğerine geçişine yardımcı olacak stratejiler geliştirirler. Otizmli bir çocuk için bu, evden okula geçişleri yönetmek için rahatlatıcı stratejiler içerebilir ve otizmli yetişkinler için mesleki becerileri, yemek pişirme becerilerini ve daha fazlasını içerebilir.
• Görülebilir yetersizliklerin üstesinden gelmek için uyarlanabilir teknikler ve stratejiler geliştirirler.

Otizm Spektrum Bozukluğu olan kişide genellikle diğer kişilerle iletişim ve etkileşim sorunları mevcuttur; ilgi alanları, aktiviteleri ve oyun becerileri sınırlı olabilir. Ergoterapi otizmli bireylerin bu becerilerini evde ve okulda geliştirmelerine yardımcı olur.

 

Otizm Spektrum Bozukluğu Tedavisinde Ergoterapi’nin Rolü Nedir?

Ergoterapistler, günlük yaşam aktiviteleri ile insanın büyüme ve gelişmesini ve bir kişinin çevre ile etkileşimini inceler. Hastalık ve yaralanmanın sosyal, emosyonel ve fiziksel etkilerinde uzmanlardır. Bu bilim otizmli ve diğer gelişimsel bozuklukları olan insanlarda bağımsız yaşam becerileri kazanmalarına yardımcı olur.

Ebeveynler, öğretmenler ve diğer profesyoneller ekibin bir parçası olarak çalışırlar. Otizmli bireyler için özel hedefler belirlemeye yardımcı olurlar. Bu hedefler genellikle sosyal etkileşimi, davranışı ve sınıf performansını içermektedir.

Ergoterapistler iki ana yoldan yardımcı olabilirler; değerlendirme ve terapi.

 

Otizm Spektrum Bozukluğu’nun Değerlendirmesinde Nasıl Faydalıdır?

Terapist, çocukların kendi yaşlarında yapması beklenilenleri yapıp yapmadıklarını görmek için gözlem yapar. Örneğin; elbise giymek, oyun oynamak… Terapist bazen çocuğun çevresiyle nasıl etkileşime girdiğini görmek için tüm gün video kaydı alınmasını sağlar, böylece çocuğun ihtiyaç duyduğu bakımı daha iyi değerlendirebilir.

Terapist aşağıdakilerden herhangi birini not edebilir:

• Dikkat süresi ve dayanıklılık
• Yeni aktivitelere geçiş
• Oyun becerileri
• Kişisel alana yönelik ihtiyaç
• Dokunma veya diğer uyaranlara verilen yanıtlar
• Küçük nesnelerin duruşu, dengesi veya manipülasyonu gibi motor beceriler
• Saldırganlık veya diğer davranış türleri
• Çocuk ve bakım veren arasındaki etkileşimler

 

Otizmde Duyu Bütünleme

Otizm, sosyal beceriler ve iletişim becerilerinin oluşmasını etkileyen bir gelişim bozukluğudur. Otizm genellikle yaşamın ilk 3 yılında ortaya çıkar. Otizmli çocuklar genelde öğrenme zorluğu çekerler. Otizmli çocukların büyük bir kısmında farklı seviyelerde zekâ̂ geriliği görülse de, zekâ seviyeleri normal otizmli çocuklar da vardır. Ancak genel zekâ̂ seviyeleri ne olursa olsun, otizmli çocuklar çevrelerindeki dünyayı algılamakta ortak bir zorluk çekerler.

Otizmde görülen belirtiler arasında duyusal problemler belirgindir, çocuklar çoğu zaman duyusal bilgiyi organize etme, anlama ve yorumlama konusunda zorluklar yaşar. Duyusal problemler bireyin çevre ile uyumunu azaltmakta, yerinde davranışları sergilemesine engel olmaktadır. Bireyin günlük hayata olan adaptasyonunu azaltmakta, günlük yaşam becerileri göstermesinde engel olmakta, akademik öğrenim sağlamasını güçleştirmekte ve öz bakımını yapmakta problemler yaşatmaktadır. Duyu bütünleme tedavisinin bütünleyici yaklaşımı ile birlikte bireyin davranışlarında düzelme kaydedilmekte ve öz benliğinin oluşumuna, atipik davranışların azalmasına yardımcı olunabilmektedir.

Duyu bütünleme,

• Dikkat ve sabretme süresi,
• Yeni faaliyetlere geçiş süreci,
• Oyun becerileri,
• Dokunmaya verilen tepkiler,
• Motor beceriler (kaba motor, ince motor),
• Günlük yaşam becerileri,
• Saldırganlık veya bu tür davranışlar,
• Çocuk, aile ve bakıcılar arasındaki etkileşimler

Gibi problemlerinin minimum seviyeye inmesi konusunda tedavi desteği sağlamaktadır.

 

Ergoterapist Nasıl Bulunur?

Ergoterapisler genellikle otizmli çocuklar için kapsamlı bir okul tabanlı veya erken müdahale programının bir parçası olarak çalışabilirler ve okul tarafından işe alınabilir veya sözleşmeli olarak çalışabilirler. Ek olarak, çocuk doktorları ebeveynlerin devletin sosyal hizmetler bölümü veya sağlık bölümü aracılığıyla mevcut erken müdahale programlarına katılmalarına yardımcı olabilir. Otizmli yetişkinler, ergoterapi hizmetlerine gelişimsel engelli programları veya sosyal hizmet kurumları aracılığıyla erişebilirler.

Ergoterapi uzmanlarımızdan destek ve randevu almak için bizimle iletişime geçin.

 

Kaynakça

Bu makale MDiv Lisa Jo Rudy kaynak alınara yazılmıştır.