Panik Atak ve Panik Bozukluğu

Panik Atak ve Panik Bozukluğu

Panik atak, ortada gerçek bir tehlike veya görünür bir neden yokken ağır fiziksel reaksiyonların tetiklendiği ani ve şiddetli bir korku atağıdır. Panik ataklar çok korkutucu olabilir. Panik atak geçirirken kontrolü kaybettiğinizi, kalp krizi geçirdiğinizi ve hatta ölüyor olduğunuzu düşünebilirsiniz.

Birçok insan yaşamları boyunca sadece bir veya iki kere panik atak geçirir ve örneğin stresli bir durum sona erdiğinde sorun ortadan kalkar. Ancak tekrarlayan, beklenmedik panik ataklar yaşadıysanız ve sürekli yeni bir ataktan korkarak uzun süreler geçirdiyseniz, panik bozukluğu denen bir durumunuz olabilir.

Panik ataklar kendi başlarına hayati tehlike oluşturmamakla birlikte panik atak semptomları korkutucu olabilir ve yaşam kalitenizi önemli ölçüde etkileyebilir. Bununla beraber panik ataklar tedaviye oldukça iyi yanıt verebilir.

​

Semptomlar

Panik ataklar tipik olarak herhangi bir uyarı vermeksizin aniden başlar. Herhangi bir zamanda vurabilirler -araba kullanırken, alışveriş merkezinde, derin bir uykudayken veya bir iş toplantısının ortasında. Ara sıra veya sık sık panik atak geçirebilirsiniz.

Panik atakların birçok çeşidi vardır ve semptomları genellikle dakikalar içinde zirve yapar. Panik atak geçtikten sonra kendinizi yorgun ve bitkin hissedebilirsiniz.

Panik ataklar tipik olarak aşağıdaki belirti veya semptomlardan bazılarını içerir:

  • Kötü bir şeyler olacağı hissi veya tehlike duygusu
  • Kontrolü kaybetme veya ölüm korkusu
  • Hızlı ve çarpıntılı kalp atışı
  • Terleme
  • Titreme veya sallanma
  • Nefes darlığı veya boğazda sıkışma
  • Ürpermeler
  • Sıcak basmaları
  • Mide bulantısı
  • Karın krampları
  • Göğüs ağrısı
  • Baş ağrısı
  • Baş dönmesi, bayılma hissi veya bayılma
  • Uyuşma veya karıncalanma hissi
  • Gerçeklik kaybı hissi veya soyutlanma

Panik ataklarla ilgili en kötü şeylerden biri, başka bir atağın gerçekleşeceğine dair yoğun korkudur. Bu korku öyle büyük olabilir ki, atak yaşayabileceğinizi hissettiğiniz belirli durumlardan kaçınırsınız.


Ne Zaman Bir Doktora Görünmeli?

Panik atak belirtileriniz varsa, mümkün olan en kısa sürede tıbbi yardım almalısınız. Panik ataklar son derece rahatsız edici olsa da tehlikeli değildir. Ancak panik atakları kendi başınıza göğüslemeniz zordur ve tedavi edilmeyen bu semptomlar daha da kötüleşebilir.

Panik atak belirtileri, kalp krizi gibi diğer ciddi sağlık sorunlarının belirtilerine de benzeyebilir, bu nedenle belirtilerinize neyin neden olduğundan emin değilseniz, bu durumu sağlık hizmeti sağlayıcınız tarafından değerlendirilmek önemlidir.


Nedenleri

Panik ataklara veya panik bozukluğa neyin neden olduğu bilinmemektedir, ancak bu faktörler bir rol oynayabilir:

  • Genetik
  • Büyük bir strese maruz kalmak
  • Strese daha duyarlı veya olumsuz duygulara yatkın olan mizaç
  • Beyninizin bazı bölümlerinin çalışma şeklindeki bazı değişiklikler

Panik ataklar aniden ve ilk başta herhangi bir uyarı olmaksızın ortaya çıkabilir, ancak zamanla genellikle belirli durumlar tarafından tetiklenirler.

Bazı araştırmalar, vücudunuzun tehlikeye karşı doğal savaş ya da kaç tepkisinin panik atakta yer aldığını göstermektedir. Örneğin, peşinizden bir boz ayı gelirse, vücudunuz içgüdüsel olarak tepki verirdi. Vücudunuz yaşamı tehdit eden bir duruma hazırlanırken kalp atış hızınız ve nefesiniz hızlanır. Aynı tepkilerin çoğu panik atakta da ortaya çıkar. Ancak bariz bir tehlike olmadığında neden panik atak meydana geldiği bilinmemektedir.


Risk Faktörleri

Panik bozukluğunun semptomları genellikle gençliğin sonlarında veya yetişkinliğin başlarında başlar ve erkeklerden daha fazla kadınları etkiler.

Panik atak veya panik bozukluk gelişme riskini artırabilecek faktörler şunları içerir:

  • Ailede panik atak veya panik bozukluk geçmişi
  • Sevilen birinin ölümü veya ciddi hastalık gibi büyük yaşam stresi
  • Cinsel saldırı veya ciddi bir kaza gibi travmatik bir olay
  • Boşanma veya bebek sahibi olma gibi hayatınızdaki büyük değişiklikler
  • Sigara içmek veya aşırı kafein alımı
  • Çocuklukta fiziksel veya cinsel istismar öyküsü


Komplikasyonlar/Yan Etkiler

Tedavi edilmeden bırakıldığında panik atak ve panik bozukluk hayatınızın hemen hemen her alanını etkileyebilir. Daha fazla panik atak geçirmekten o kadar korkuyor olabilirsiniz ki, yaşam kalitenizi bozan, sürekli bir korku durumunda yaşarsınız.

Panik atakların neden olabileceği veya bunlarla bağlantılı olabileceği komplikasyonlar şunları içerir:

  • Araba kullanma veya evden ayrılma korkusu gibi belirli fobilerin gelişmesi
  • Sağlık sorunları ve diğer tıbbi durumlar için sık tıbbi bakım
  • Sosyal durumlardan kaçınma
  • İş veya okuldaki sorunlar
  • Depresyon, anksiyete bozuklukları ve diğer psikiyatrik bozukluklar
  • Artan intihar veya intihar düşüncesi riski
  • Alkol veya başka bir madde kullanımı
  • Finansal problemler

Bazı insanlar için panik bozukluğu agorafobiyi içerebilir – panik atak geçirirseniz kaçamayacağınızdan veya yardım alamayacağınızdan korktuğunuz için endişeye neden olan yerlerden veya durumlardan kaçınırsınız. Ya da evden ayrılmak için başkalarının sizinle birlikte olmasını isteyebilirsiniz.


Önlem

Panik atakları veya panik bozukluğu önlemenin kesin bir yolu yoktur. Ancak bu öneriler yardımcı olabilir.

  • Daha kötüye gitmelerini veya daha sık hale gelmelerini önlemeye yardımcı olmak için panik atağı mümkün olan en kısa sürede tedavi altına alın
  • Panik atak semptomlarının tekrarlamasını veya kötüleşmesini önlemeye yardımcı olmak için tedavi planınıza uyun.
  • Anksiyeteden korunmada rol oynayabilecek düzenli fiziksel aktivite yapın.


Kaynakça

Bu makale Mayo Clinic tarafından yazılmıştır. Orjinal metne buradan ulaşabilirsiniz.​