Periferik Sinir Sistemi Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Periferik sinir sistemi tam olarak nedir ve vücuttaki rolü nedir? İlk olarak, sinir sisteminin iki bölüme ayrıldığını anlamak önemlidir:
Merkezi sinir sistemi ve periferik sinir sistemi. Merkezi sinir sistemi beyni ve omuriliği içerirken, periferik sinir sistemi beyinden ve omurilikten yayılan ve kaslar ve organlar dahil olmak üzere vücudun diğer kısımlarına yayılan bütün sinirleri içerir. Sistemin her bir kısmı, bilginin tüm vücut içinde nasıl iletildiği konusunda hayati bir rol oynar.
Periferik sinir sisteminin fonksiyonları ve yapısı hakkında biraz daha fazla bilgi edelim.
Periferik Sinir Sistemi Nedir?
Periferik sinir sistemi (PSS), merkezi sinir sisteminin (MSS) dışında kalan tüm sinirleri içeren sinir sistemi bölümüdür. Merkezi sinir sistemi, beynin ve omuriliğin vücudumuzdaki diğer bölgelerden bilgi almasını ve onlara bilgi göndermesini sağlarken, periferik sinir sisteminin birincil rolü, MSS’yi organlara, uzuvlara ve cilde bağlamaktır. Bu sinirler merkezi sinir sisteminden vücudun en dış kısımlarına kadar uzanır.rtp slot
Periferik sinir sistemini oluşturan sinirler aslında nöron hücrelerinde bulunan akson veya akson demetleridir. Bazı durumlarda bu sinirler çok küçüktür, bazı sinir demetleri ise insan gözüyle kolayca görülebilecek kadar büyüktür.
Periferik sinir sisteminin kendisi iki bölüme ayrılmıştır:
- Somatik sinir sistemi
- Otonom sinir sistemi
Bu bileşenlerin her biri, periferik sinir sisteminin çalışma biçiminde kritik bir rol oynar.
Somatik Sinir Sistemi
Somatik sistem, periferik sinir sisteminin duyu ve motor bilgilerini merkezi sinir sistemine taşımaktan sorumlu olan bir parçasıdır. Somatik sinir sistemi, ismini “beden” anlamına gelen Yunanca “σώμα” (soma) kelimesinden alır.
Somatik sistem, duyusal bilgilerin iletilmesinden ve aynı zamanda istemli hareketlerden sorumludur. Bu sistem iki ana nöron tipi içerir: Duyusal nöronlar ve motor nöronlar.
Sinirlerden merkezi sinir sistemine bilgi taşıyan duyusal nöronlar (veya afferent nöronlar), duyusal bilgiyi almamızı ve beyne ve omuriliğe göndermemizi sağlayan nöronlardır.
Beyin ve omurilikteki bilgiyi vücuttaki kas liflerine taşıyan motor nöronlar (veya efferent nöronlar), çevredeki uyaranlara cevap olarak fiziksel hareketlerde bulunmamızı sağlar.slot88 login
Otonom Sinir Sistemi
Otonom sistem kan akışı, kalp atışı, sindirim ve solunum gibi istemsiz vücut fonksiyonlarını düzenlemekten sorumlu olan periferik sinir sisteminin bir parçasıdır. Başka bir deyişle, genellikle istemli ya da kontrol altında olmayan vücudun yönlerini kontrol eden otonom sistemdir. Bu sistem, bu işlevlerin bilinçli bir şekilde düşünmeye gerek kalmadan gerçekleşmesini sağlar.
Bu sistem ayrıca iki bölüme ayrılmıştır:
- Sempatik sistem: Kaçma ve savaşma dürtülerini düzenler. Bu sistem, vücudun enerji harcamasına ve çevredeki potansiyel tehditlerle nasıl uğraşması gerektiğini düzenler. Eylem gerektiğinde, sempatik sistem kalp atış hızını hızlandırır, solunum hızını arttırır, kaslara giden kan akışını arttırır, ter salgısını aktive eder ve damarları genişletir. Bu vücudun hemen harekete geçmesi gereken durumlarda hızlı bir şekilde tepki vermesini sağlar. Bazı durumlarda tehlike karşısında kalabilir ve savaşabiliriz, bazı durumlarda ise tehlikeden kaçabiliriz.slot777 login
- Parasempatik sistem: Normal vücut fonksiyonlarının ve fiziksel kaynakların korunmasına yardımcı olur. Bir tehdit geçtikten sonra bu sistem kalp atış hızını yavaşlatır, sbobet88 nefes almayı yavaşlatır, kaslara giden kan akışını azaltır ve damarları daraltır. Bu da vücudumuzun normal bir dinlenme durumuna dönmesini sağlar.
Kaynakça
https://www.verywellmind.com/what-is-the-peripheral-nervous-system-2795465
