Tekerlemelerle Dil ve Konuşma Becerilerini Geliştirmek
Ebeveyn olduğumuzda aklımıza gelen o basit, mutlu şarkılar, sayısız bez değiştirme, saç yıkama ve beslenme saatlerinde çocuklarımızın yüzlerini gülümsetiyor ve dikkatlerini dağıtmalarına yardımcı oluyor.
Herkesin çocuk yetiştirme şekli farklı olsa da ebeveynliğin “ortak noktası” tekerlemelerdir. Tekerlemeler televizyon programlarından, hikaye kitaplarından süzülerek küçük çocukların hayatlarının her yerinde yer alır ve kreş ve anaokulunda temel bir unsurdur.
Ancak tekerlemeler, sadece eğlenceden daha fazlasıdır. Konuşma terapisi açısından tekerlemeler, konuşma ve dil gelişimini ve erken okuryazarlık becerilerini teşvik etmenin ve desteklemenin harika bir yoludur.
Bu blogda tekerleme söylemenin faydalarını ve çocuğunuzun konuşma ve dil becerilerini geliştirmesine yardımcı olmak için faydaları nasıl en üst düzeye çıkarabileceğinizi açıklayacağız.
Tekerleme Söylemenin Dil ve Konuşma Becerilerine Faydaları
Tekerlemeler Tekrarlayıcıdır
Çocuklar yeni bir dili tekrar tekrar sunulduğunda öğrenirler (bu nedenle hikaye kitapları, her okuduğunuz metin aynı olduğu için dil becerilerini geliştirmek için de harikadır). Pek çok tekerlemenin şarkının birçok bölümünü defalarca tekrar ettiğini hiç fark ettiniz mi? Bu bir tesadüf değil! Tekrarlayan yapı, çocuğunuzun şarkının sözlerini hatırlama ve öğrenme olasılığını artırır, bu da elbette dil becerilerinin gelişmesine yardımcı olur.
Tekerlemeler Hareket İçerir
Çocuklar, bilgi kendilerine birçok farklı şekilde sunulduğunda en etkili şekilde öğrenirler; işiterek, görerek ve canlandırarak. En sevdiğimiz tekerlemelerin çoğu, onlara eşlik eden basit hareketlere sahiptir.
‘Sağ elimde beş parmak,
Sol elimde beş parmak
Say bak, say bak, say bak.
Hepsi eder on parmak.
Sen de istersen saymak
Say bak, say bak, say bak.
Hepsi eder on parmak.’
Yukarıdaki tekerleme eylemlerin kelime dağarcığını nasıl güçlendirdiğinin muhteşem bir örneğidir. Çocuğunuz kelimeyi söylerken vücut kısmını işaret edebilir ve öğrenebilir.
Tekerlemeler Erken Konuşma Seslerini Öğretir
Ufaklığınızın ilk konuşma seslerini çıkarmaya başlaması çok heyecan vericidir. Tekerlemeler, çocuğunuza bu seslerin hayvanlar tarafından da üretildiğini göstermenin harika bir yoludur. “Old McDonald Had a Farm” gibi şarkılar, küçük çocuğunuzu basit konuşma sesi kombinasyonları olan “baa”, “moo”, “neigh” ve tabii ki “ee-ie ee-ie oh” ile tanıştırmanın harika bir yoludur.
Tekerlemeler Sosyal Becerileri Teşvik Eder
Sıra alma ve dinleme gibi erken sosyal beceriler, çocukların gelişimi için temel yapı taşlarıdır. Tekerlemeler, çocuğunuza sıra almayı basit bir şekilde tanıtmanın mükemmel bir yoludur.
‘Ağaç nerede?
Balta kesti
Balta nerede?
Suya düştü.
Su nerede?
İnek içti.’
Bu gibi tekerlemeler, çocuğunuzun tekerlemede ne söyleyeceğini “seçerek” sıra alması için harika bir yoldur.
Tekerlemeler Erken Okuryazarlık ve Matematik Becerilerini Öğretir
Günlük nesneleri saymanın yollarını bulmak, çocuğunuzun erken aritmetik becerilerini geliştirmenin harika bir yoludur ve tekerlemeler, bu kavramları öğretir.
‘6×6=36
dedemin bıyıkları yolda kaldı
çöpçü aldı götürdü
dedem bıyıksız kaldı.’
gibi şarkılar sadece sayı isimlerini öğretmekle kalmaz, aynı zamanda toplama ve çıkarma gibi basit matematiksel kavramları da öğretir.
Tekerlemeler kafiye içerir böylelikle çocuğunuz ‘kulağa aynı gelen’ kelimeler kavramıyla tanıştırır ve kafiye becerileri konusunda farkındalık oluşturmaya başlar.
‘Mustafa, Mıstık,
Arabaya kıstık,
Üç mum yaktık,
Seyrine baktık.’ Tekerlemesi bunun için çok uygundur.
Tekerlemelerin Faydaları Nasıl Arttırılır?
İşte en iyi ipuçlarımdan birkaçı:
Kimse Duymuyormuşçasına Şarkı Söyleyin!
Birçoğumuz şarkı söylemekten çekiniyoruz. Ancak küçük çocuğunuz şarkı söylemekte ne kadar yetenekli olduğunuzu umursamıyor veya fark etmiyor! Sadece dikkatinizi ve ilginizi istiyor! Bu yüzden eğlenin ve kimse dinlemiyormuş gibi şarkı söyleyin. Çocuğunuz onu sevecek ve ne kadar çok yaparsanız kendinize olan güveniniz o kadar artacaktır.
Şarkı Söylerken Vücut Hareketlerini Kullanın
Şarkı söylemek sadece sesinizi kullanmaktan çok daha fazlasıdır. Ne kadar hareketli olursanız, çocuğunuz sizi o kadar çok fark edecek ve taklit edecektir. Öyleyse ayağa kalkın, şarkı söylerken vücut hareketlerini ve yüz ifadelerini dahil edin.
Anahtar Kelimeleri Vurgulayın
Çocuklar en iyi, en önemli kelimeler vurgulandığında öğrenirler. Çocuğunuz tekerlemenin tamamını bir kerede öğrenmeyebilir, ancak ‘MÖÖÖÖÖ’yü vurgular ve abartırsanız, bu şarkının öne çıkan bir özelliği haline gelir ve çocuğunuz bir dahaki sefere onu hatırlamaya daha meyilli olur ve hatta şarkıya katılabilir.
Eğlenceye Devam Edin!
Bildiğimiz gibi, çocuklar en iyi bilgileri onlara tekrar tekrar sunulduğunda öğrenirler. Bu yüzden tekerleme bittiğinde eğlenceye devam edin! Çocuğunuza ‘daha fazla’ şarkı isteyip istemediklerini sorun veya bir sonraki şarkıyı hangi hayvan hakkında söyleyeceğinizi sorun. Bu, siz ve çocuğunuz arasındaki etkileşimi artırmaya yardımcı olacak, bu da onların dikkatini ve öğrenme zamanı için fırsat yaratmasına yardımcı olacaktır.
Tekerlemeler çocukluk çağındaki eğlencenin temelidir. Tekerlemeler, ‘sadece’ bir eğlenceden çok daha fazlası, oyun odanızdan ayrılmadan çocuğunuz için yeni bir konuşma, dil ve okuryazarlık geliştirme dünyasının kapılarını açabilir!
