Üstün Zekalı Bir Çocuğun Davranış Sorunlarının Tanınması
Üstün yetenekli olmak birçok yönden harikadır, ancak üstün yetenekli çocuklar sosyal ve duygusal gelişimlerini etkileyebilecek özelliklere de sahip olabilirler. Üstün zekalı çocuğunuzu anlamak için, çocuğunuzun üstün zekalılığının davranışını nasıl etkileyebileceğini görmek iyi bir fikirdir.
Eş Zamanlı Olmayan Gelişimden Kaynaklanan Sorunlar
İleri entelektüel becerilere her zaman ileri sosyal ve duygusal beceriler eşlik etmez. Beceriler farklı hızlarda geliştiğinde, gelişim "eşzamansız" olarak tanımlanır. Bazı durumlarda üstün zekalı çocuklar, entelektüel yetenekleri diğer yetenekleri ile eşleşemediğinde sorun yaşayabilirler. Örneğin:
- Üstün yetenekli çocuklar soyut kavramları entelektüel olarak anlayabilirler, ancak bu kavramlarla duygusal olarak başa çıkamayabilirler, bu da ölüm, gelecek, cinsiyet ve diğer ileri konular hakkında yoğun endişelere sahip olmalarina yol açabilir.
- Üstün yetenekli çocukların fiziksel gelişimi, entelektüel olarak hayal edebilecekleri bir görevi tamamlayamamalarına neden olabilir. Bu, aşırı hayal kırıklığına yol açabilir. (Mükemmeliyetçilik de bu hayal kırıklığında rol oynayabilir.)
- Üstün yetenekli bir çocuk, küresel ısınma veya dünya açlığı gibi konularla ilgili yetişkin sohbetlerine bir dakika boyunca katılabilir ve ardından kardeşi en sevdiği oyuncağını aldığı için ağlayabilir ve sızlayabilir. Bu, yetişkinleri şaşırtabilir ve yaşa uygun davranışa tepki olarak görülebilir.
İleri Sözel ve Akıl Yürütme Yeteneğinden Kaynaklanan Sorunlar
Üstün zekalı çocuklar sınıf seviyesinin üzerinde okuma, konuşma ve hatta akıl yürütme kapasitesine sahip olsa da, bu yetenekler her zaman olumlu şekillerde kullanılamayabilir. Örneğin:
- Üstün yetenekli çocuklar tartışmacı ve / veya manipülatif olabilirler. (Yetişkinler genellikle bu çocukların küçük avukatlar olduğunu söyler.) Her ne kadar bu çocukların davranışları zekice veya sevimli olursa olsun, ebeveynlerin ve diğer yetişkinlerin, mantıksal ve ikna edici argümanlar için bu çocuklara kredi verirken unutmamaları gereken bir durum vardır. Bunlar çocuk oldukları için, uygun disipline ihtiyaç duyarlar. Yetişkinleri manipüle edebildiklerini gören çocuklar kendilerini çok güvensiz hissedebilirler.
- Üstün zekalı bir çocuk, ebeveynlerini ve öğretmenlerini alt etmeye çalışabilir.
- Gelişmiş kelime dağarcığı ve gelişmiş mizah duygusu, üstün zekalı çocukların yanlış anlaşılmasına neden olabilir, bu da onların aşağılanmasına ve reddedilmesine neden olur. (Üstün yetenekli çocukların daha büyük yaştaki çocukların ve yetişkinlerin yanında olmayı tercih etmelerinin bir nedeni de budur.)
Mükemmeliyetçilik ve Duygusal Duyarlılıklardan Kaynaklanan Sorunlar
Üst düzey becerilere sahip olmak her zaman harikadır, ancak bu beceriler bazen mantıksız beklentiler yaratır. Bazı yetenekli çocuklar mükemmeliyetçi olurlar ve her testte yüzde 100 puan almalarını beklerler. Üstün yeteneklilik ayrıca aşırı aktif bir hayal gücüne de yol açabilir. Bu konular davranış sorunlarına neden olabilir; Örneğin:
- Mükemmeliyetçilik başarısızlık korkusuna yol açabilir ve yetenekli bir çocuğun bir şeyi denemeyi bile reddederek başarısızlıktan kaçınmasına neden olabilir (bu bir ev ödevini yapmayı bile içerir).
- Keskin gözlemleme yeteneği, hayal gücü ve bariz olanın ötesini görme yeteneği, yetenekli bir çocuğun utangaç görünmesine ve tüm sonuçları göz önünde bulundurmak için yeni durumlarda kendisini geri çekmesine neden olabilir.
- Üstün zekalı bir çocuk, soruları cevaplamadan veya yardım sunmadan önce, sosyal olarak utangaç görünmesini sağlamak için tüm ayrıntılara ihtiyaç duyabilir.
- Yoğun duyarlılık, üstün zekalı çocukların eleştirilerini, hatta genel öfkeyi çok kişisel olarak algılamasına neden olabilir.
- Duyarlılık ve iyi gelişmiş bir doğru ve yanlışı ayırt etme duygusu savaşlar, açlıktan ölen çocuklar, çevresel kirlilik, şiddet ve adaletsizlik konularında endişeye yol açabilir. Bu konulardaki görüntülere ve tartışmalara aşırı yüklenen çocuklar, içe kapanabilirler ve geri çekilebilirler, hatta “varoluşsal depresyon” durumundan muzdarip olabilirler.
Verywell’den Son Bir Söz
Üstün zekâlılığın tüm özellikleri üstün zekalı çocukların çok erken yaşta bile “farklı” hissetmelerini sağlayabilir. Bu nedenle, onları onlar gibi düşünen çocuklarla ve onları anlayan insanlarla bir araya getirmek önemlidir.
Kaynakça: https://www.verywellfamily.com/social-and-emotional-problems-affecting-gifted-children-1449336