Erken
Çocuklukta Kapsayıcı Eğitim ve Yapay Zekâ Destekli Öğrenme
Erken çocukluk dönemi, bireyin öğrenmeye en açık
olduğu; merak, aidiyet ve keşif duygularının hızla geliştiği bir yaşam
evresidir. Bu yıllarda her çocuk farklı bir öğrenme yolculuğu içindedir —
kimisi sözcüklerle, kimisi hareketle, kimisi ise sessiz gözlemlerle dünyayı
anlamlandırır.
Bu seminerde, 0-6 yaş döneminde çocukların bilişsel,
duygusal, sosyal ve dil gelişimlerine yönelik farklı ihtiyaçları ele alınacak;
kapsayıcı eğitim anlayışıyla tüm çocukların öğrenme süreçlerine nasıl dahil
edilebileceği tartışılacaktır. Bunun yanında, yapay zekâ destekli öğrenme
ortamlarının bu süreçte öğretmen ve ebeveynlere nasıl yeni fırsatlar sunduğu
örneklerle paylaşılacaktır.
Katılımcılar; “Teknoloji,
özel gereksinimli bir çocuğun öğrenme deneyimini nasıl zenginleştirebilir?”, “Yapay
zekâ öğretmeni nasıl güçlendirebilir?”
gibi sorulara hem bilimsel hem de uygulamalı bir perspektiften yanıt
bulacaklardır.
Amaç, öğretmenlerin, ebeveynlerin ve çocuklarla
çalışan tüm uzmanların; erken çocuklukta kapsayıcı eğitimi çağın teknolojik
olanaklarıyla bütünleştirerek her çocuğun potansiyelini destekleyen, adil ve
yaratıcı öğrenme ortamları kurabilmelerine rehberlik etmektir.
Hedef Kitle:
0-6 yaş çocuklarıyla çalışan öğretmenler, özel eğitim ve okul öncesi uzmanları,
ebeveynler, eğitim fakültesi öğrencileri ve erken çocukluk alanında yenilikçi
yaklaşımlar geliştirmek isteyen tüm profesyoneller.
1. Açılış ve Tanışma
Amaç: Katılımcıların
konuya duygusal bağ kurmasını sağlamak.
İçerik:
- Kısa tanıtım: “Yapay zekâ deyince
aklınıza ne geliyor?”
- Etkileşimli / sözlü tur: “Sınıfınızda
teknoloji kullanımıyla ilgili en büyük kaygınız nedir?”
- Sunumun genel amacı ve üçlü yapı: Erken
çocukluk – Kapsayıcılık – Yapay zekâ
2. Erken
Çocuklukta Kapsayıcı Eğitim Temelleri
Amaç: Kapsayıcılığın
eğitimdeki temellerini hatırlatmak.
İçerik:
- Kapsayıcı eğitim tanımı
- Erken çocuklukta çeşitlilik
(bilişsel, duyusal, fiziksel, sosyal farklar)
- Özel gereksinim kavramına bütüncül
bakış
- Kapsayıcı ortam örnekleri: oyun,
iletişim, materyal, yaklaşım
- Öğretmenin kapsayıcı rolü
3. Yapay
Zekâ Nedir? Eğitimde Nasıl Kullanılır?
Amaç: AI
kavramını sadeleştirmek ve erken çocuklukla bağ kurmak.
İçerik:
- AI tanımı (örneklerle: ChatGPT,
görsel tanıma, ses analizi)
- AI’nin eğitimde temel işlevleri:
kişiselleştirme, veri analizi, destek araçları
- Erken çocuklukta kullanılan örnek
uygulamalar:
- Lingokids (dil öğrenimi)
- AI tabanlı hikâye oluşturma araçları
- Görsel tanıma oyunları
- AI’nin sınıfta öğretmeni nasıl
desteklediği
4. Kapsayıcı Eğitim ve Yapay Zekâ Kesişimi
Amaç:
AI’nin
özel gereksinimli çocuklara sunduğu fırsatları tanıtmak.
İçerik:
- AI tabanlı destek türleri:
- İletişim: konuşma üretici araçlar
(Tobii Dynavox, Voiceitt)
- Duygusal farkındalık: yüz tanıma ile
duygu eğitimi
- Bireyselleştirme: öğrenme hızına
göre uyarlanmış oyunlar
- Görme/işitme desteği: ses-görsel
dönüştürücüler
- AI destekli gözlem formları ve veri
takibi örnekleri
- Öğretmen-AI iş birliği: veri
yorumlama, plan geliştirme
- Örnek vaka veya video
5. Uygulama
Atölyesi
Amaç: Katılımcıların
kapsayıcı-tekno pedagojik plan yapmayı deneyimlemesi.
İçerik:
- Kısa rehber: “AI destekli öğrenme
etkinliği nasıl planlanır?”
- Hedef beceri seçimi
- Çocuğun bireysel gereksinimi
- Uygulama seçimi
- İzleme-değerlendirme boyutu
6. Etik, Riskler ve Fırsatlar
Amaç: Eleştirel
farkındalık kazandırmak.
İçerik:
- AI’nin erken yaşta kullanımıyla
ilgili etik ilkeler
- Veri gizliliği
- Duygusal bağlanma riski
- Öğretmenin yerine geçme miti
- AI ile insan etkileşimi arasındaki
denge
- AI’nin geleceği: insani öğrenme,
empati ve yaratıcılıkla birleştiğinde anlam kazanır.
7. Kapanış ve Değerlendirme
Amaç:
Katılımcının
değerlendirmeleri almak.
İçerik:
- 3 ana mesaj:
- Teknoloji kapsayıcı eğitimin aracı
olabilir.
- Erken çocuklukta AI, insan
dokunuşunu tamamlar, yerini almaz.
- Öğretmen teknolojiyi değil, çocuğu
merkez alır.
- Katılımcı geri bildirimi/soru-cevap
(“Bugün aklınızda ne kaldı?”)
