Obsesif Kompulsif Bozukluk Nedir?

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), kaygı, korku, endişe ve takıntılar gibi zihinsel engellerle karakterize edilen bir anksiyete bozukluğudur. Obsesif Kompulsif Bozukluğu olan kişiler, genellikle tekrarlanan düşünceler, imajlar veya dürtüler gibi obsesif düşünceler yaşarlar ve bu düşünceleri bastırmak veya nötralize etmek için tekrarlayan ritüeller veya davranışlar (kompulsiyonlar) yaparlar.

Örneğin, Obsesif Kompulsif Bozukluğu olan bir kişi, el yıkama, kontrol etme veya tekrarlanan sayılar yazma gibi ritüelleri sık sık tekrarlayabilir. Bu davranışlar, kişinin günlük işlevlerini etkileyebilir ve zaman zaman yıkıcı ve stresli bir hale gelebilir.

Obsesif Kompulsif Bozukluk, genellikle erken yetişkinlik döneminde başlar ve yaşam boyu devam edebilir. Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik, biyolojik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklandığı düşünülmektedir. Obsesif Kompulsif Bozukluk tedavisi için psikoterapi, ilaç tedavisi veya bir kombinasyonu kullanılabilir.

Obsesif Kompulsif Bozukluk tedavisinde genellikle bilişsel davranışçı terapi (BDT) kullanılır. BDT, kişinin düşünceleri ve davranışları arasındaki bağı anlamasına yardımcı olur ve daha sağlıklı düşünceler ve davranışlar geliştirmeyi hedefler. Bu terapi yöntemi, obsesif düşünceleri ve kompulsiyonları yönetmeyi öğretir ve tedavi edilen kişinin yaşam kalitesini artırır.

OKB tedavisinde ayrıca antidepresanlar gibi ilaçlar kullanılabilir. Antidepresanlar, serotonin seviyelerini düzenleyerek obsesif düşünceleri ve kompulsiyonları azaltabilir. Ancak, ilaç tedavisi tek başına yeterli olmayabilir ve bilişsel davranışçı terapi ile birlikte kullanılması önerilir.

OKB belirtileri olan kişilerin, uygun tedavi ve destek almak için bir psikiyatrist veya psikolog ile görüşmeleri önerilir. Bu, belirtilerin daha da kötüleşmesini önlemeye ve yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olabilir.

OKB tedavisinde kullanılan diğer terapi yöntemleri arasında maruz kalma ve önlemeye yönelik davranış terapisi (ERP), kabul ve kararlılık terapisi (ACT) ve psikodinamik terapi bulunur.

Maruz kalma ve önlemeye yönelik davranış terapisi (ERP), kişinin korkuları ve takıntıları ile yüzleşmesini ve bunların üstesinden gelmeyi öğrenmesini hedefler. Kişi, korktuğu şeylere maruz kalmayı ve bu şeylerle ilgili kompulsiyonlarını önlemeyi öğrenir. Bu, kişinin korkularını ve takıntılarını yönetebilmesine ve yaşam kalitesini artırmasına yardımcı olabilir.

Kabul ve kararlılık terapisi (ACT), OKB belirtileri olan kişilerin zihinsel esnekliğini artırmayı hedefler. Kişi, düşünceleri ve duyguları değiştirmek yerine, bunlarla nasıl başa çıkacağını öğrenir. Bu, kişinin OKB belirtilerini yönetmesine ve sağlıklı bir şekilde yaşamaya devam etmesine yardımcı olabilir.

Psikodinamik terapi, OKB’nin altında yatan psikolojik nedenleri keşfetmeyi amaçlar. Bu terapi yöntemi, kişinin geçmiş deneyimlerini, kişisel ilişkilerini ve duygusal tepkilerini ele alır. Psikodinamik terapi, OKB’nin psikolojik nedenlerine daha derinlemesine bakarak, kişinin uzun vadeli değişimler yapmasına yardımcı olabilir.

OKB tedavisi, belirtilerin şiddetine, kişinin yaşına, sağlık durumuna ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir. Ancak, erken teşhis ve uygun tedavi, OKB belirtilerinin kontrol altına alınmasına ve kişinin daha sağlıklı bir yaşam sürmesine yardımcı olabilir.

OKB, obsesif kompulsif bozukluğun kısaltmasıdır. “Bozukluk” vücuttaki bir şeyin düzgün çalışmadığını söylemenin tıbbi bir yoludur. “Obsesif”, istenmeyen düşünceler ve endişelerdir. “kompulsif”, insanların endişelerini gidermek için yapmaları gerektiğini düşündükleri davranışları tanımlamak için kullanılan tıbbi bir kelimedir.

Obsesif Kompulsif Bozukluk, beynin tekrarlayan endişeler ve korkular yaratmasına neden olur. Bu endişeler, korkular ve “kötü düşünceler” beyinde ortaya çıkabilir ve bunlardan kurtulmak zor olabilir.

Obsesif Kompulsif Bozukluğu olan insanlar, aşağıdaki gibi düşüncelere kapılıp endişelenebilirler

• “Birisi hastalanabilir, incinebilir veya ölebilir.”
• “Eşyalar mikroplu veya kirli olabilir.”
• “Bir şeyler tam olarak doğru değil.”
• “Simetri,düzen ve kusursuzluk olmalı.”

OKB, ayrıca insanlara endişelerden ve korkulardan korunmak için belli davranışları yapmak zorundaymış gibi hissettirebilir. Örneğin, şu davranışlar;

• “Çok yıka ve temizle.”
• “Sil, yeniden yaz veya yeniden yap.”
• “Kelimeyi, ifadeyi veya soruyu gereğinden daha sık tekrarla.”
• “Kapının/arabanın kapalı veya kilitli olup olmadığını kontrol et ve yeniden kontrol et.”
• “Her şeyi doğru sıraya koy.”

Bu davranışlara ritüeller denir. Obsesif Kompulsif Bozukluğu olan kişiler ritüelleri defalarca tekrarlayabilir. Bir ritüel yapmak, kötü düşünceleri geçici olarak kesintiye uğratabilir.

OKB’nin Sebepleri Nedir?

OKB, beynin mesaj sistemindeki bir sorun nedeniyle ortaya çıkar. Sorun, yanlışlıkla endişe ve korku mesajlarının oluşmasına neden olur. Aynı zamanda işleri güvenli hale getirmek için güçlü bir ritüel yapmak zorunda olma hissine neden olur.

OKB endişeleri ve ritüelleri çoğalabilir ve daha fazla zaman ve enerji almaya başlayabilir. Bu, konsantre olmayı, okul ödevlerini yapmayı veya arkadaşlarla eğlemenin tadını çıkarmayı zorlaştırır. OKB, insanları stresli, yorgun ve üzgün hissettirebilir.

OKB’si olan kişilerin bu durumu tek başına geçirmeleri gerekmez. Yapılacak en iyi şey, bir ebeveyne veya başka bir yetişkine söylemektir, böylece bir psikoloğa gidebilirsiniz.

Obsesif Kompulsif Bozukluk İle Yaşamak Nasıl Bir Şey?

Obsesif Kompulsif Bozukluğu olan gençler, bir ebeveyn veya doktor fark etmeden önce bir süre buna sahip olabilir. Endişelerinin ve ritüellerinin bir anlam ifade etmediğini biliyor olabilirler. Durmak isteyebilirler ama yapamayacaklarını hissederler. OKB endişeleri ve ritüelleri çoğalabilir ve daha fazla zaman ve enerji almaya başlayabilir. Bu, konsantre olmayı, okul ödevlerini yapmayı veya eğlence ve arkadaşların tadını çıkarmayı zorlaştırır. OKB, insanları stresli, yorgun ve üzgün hissettirebilir. OKB’si olan kişiler tek başına mücadele vermek zorunda değildir.. Yapılacak en iyi şey, bir ebeveyne veya başka bir yetişkine söylemek ve bir psikoloğa gitmektir.

Kaynakça: Orjinal metni buradan okuyabilirsiniz.