Serebral Palsi Nedir?

Serebral Palsi Nedir?

Serebral palsi (SP), kişinin denge ve postürü hareket ettirme ve sürdürme yeteneğini etkileyen bir grup bozukluktur. SP, çocukluk çağında en sık görülen motor engeldir. Serebral beyin ile ilgili olmak demektir. Felç, kasları kullanmada güçsüzlük veya problem anlamına gelir. SP, anormal beyin gelişimi veya bir kişinin kaslarını kontrol etme yeteneğini etkileyen gelişmekte olan beyindeki hasardan kaynaklanır.

SP semptomları kişiden kişiye değişir. Şiddetli SP’li bir kişinin yürüyebilmek için özel ekipman kullanması gerekebilir veya hiç yürüyemeyebilir, ömür boyu bakıma ihtiyaç duyabilir. Öte yandan hafif SP’li bir kişi biraz garip bir şekilde yürüyebilir, ancak herhangi bir özel yardıma ihtiyaç duymayabilir. Kesin semptomlar bir kişinin yaşamı boyunca değişebilse de, SP zamanla kötüleşmez.

SP’li tüm insanların hareket ve duruşla ilgili sorunları vardır. Birçoğunun zihinsel engellilik gibi ilgili durumları da vardır. Nöbetler; görme, işitme veya konuşma ile ilgili sorunlar; omurgadaki değişiklikler (skolyoz gibi); veya eklem sorunları (kontraktürler gibi).

Serebral Palsi Türleri

Doktorlar, SP’yi ilgili ana hareket bozukluğunun tipine göre sınıflandırır. Beynin hangi alanlarının etkilendiğine bağlı olarak, aşağıdaki hareket bozukluklarından biri veya daha fazlası ortaya çıkabilir:

  • Sert kaslar (spastisite)
  • Kontrol edilemeyen hareketler (diskinezi)
  • Zayıf denge ve koordinasyon (ataksi) 

Dört ana SP türü vardır:

Spastik Serebral Palsi

En yaygın SP türü spastik SP‘dir. SP’li kişilerin yaklaşık% 80’ini etkiler. Spastik SP’li kişilerde kas tonusu artmıştır. Bu, kaslarının sert olduğu ve sonuç olarak hareketlerinin garip olabileceği anlamına gelir. Spastik SP genellikle vücudun hangi kısımlarının etkilendiğiyle tanımlanır:

  • Spastik dipleji / diparezi ― Bu SP tipinde, kas sertliği esas olarak bacaklardadır ve kollar daha az etkilenir veya hiç etkilenmez. Spastik diplejisi olan kişiler, sıkı kalça ve bacak kaslarının, bacakların birlikte çekilmesine, içe doğru dönmesine ve dizleri çaprazlamasına neden olduğu için kişiler yürümekte zorluk çekebilirler.
  • Spastik hemipleji / hemiparezi ― Bu tip SP bir kişinin vücudunun yalnızca bir tarafını etkiler; genellikle kol bacaktan daha fazla etkilenir.
  • Spastik kuadripleji / kuadriparezi ― Spastik kuadripleji, spastik SP’nin en şiddetli şeklidir ve dört uzuv, gövde ve yüzü etkiler. Spastik kuadriparezi olan kişiler genellikle yürüyemezler ve genellikle zihinsel engel gibi başka gelişimsel engellere sahiptirler. Nöbetler, görme, işitme veya konuşma ile ilgili sorunlarla karşılaşılabilir.


Diskinetik Serebral Palsi 

(Ayrıca atetoid, koreoatetoid ve distonik serebral palsileri içerir)

Diskinetik SP’li kişiler ellerinin, kollarının, ayaklarının ve bacaklarının hareketini kontrol etmekte sorun yaşarlar, bu da oturmayı ve yürümeyi zorlaştırır. Hareketler kontrol edilemez; yavaş ve kıvrımlı veya hızlı ve sarsıntılı olabilir. Bazen yüz ve dil etkilenir ve kişi emme, yutma ve konuşmada zorlanır. Diskinetik SP’li bir kişi, sadece günden güne değil, hatta tek bir gün içinde bile değişebilen değişken kas tonusuna sahiptir.


Ataksik Serebral Palsi

Ataksik SP’li kişilerin denge ve koordinasyon sorunları vardır. Yürürken kararsız olabilirler. Yazma gibi çok fazla kontrole ihtiyaç duyan hızlı hareketlerle zor anlar yaşayabilirler. Bir şeye uzandıklarında ellerini veya kollarını kontrol etmekte zorlanabilirler.


Mix Tip Serebral Palsi

Bazı kişilerde birden fazla SP tipi semptomlar vardır. En yaygın karma SP türü spastik-diskinetik SP‘dir.

Kaynakça

Bu makale CDC tarafından yazılmıştır. Orijinal versiyonu buradan okuyabilirsiniz.​